امیرخسرو دهلویشمارهٔ ۴۲۶
نه از نقاش چین هرگز چنین صورتگری آمد
نه این ناز و کرشمه از بتان آزری آمد
مکن ناز و مکش ما را مسلمانی ست این آخر؟
اگر عاشق شدم جایی، چه کردم کافری آمد
چو بیهوش خیالم دید، شب می گفت همسایه
که امشب باز آن دیوانه ما را پری آمد
چه شد کام روز آب چشم من بی خواست می آید
دگرگون می شود این دل، مگر آن لشکری آمد؟
ز خوبان داغها دارم برین دل، وای مسکینی
که با این دشمنان دوست رویش داوری آمد
غلام عشق شو، خسرو، به زیر تیغ گردن نه
حدیث عقل را مشنو که کارش سرسری آمد
شمارهٔ ۴۲۵: پس از ماهیم دوش از وعده دیدار خواب آمدشمارهٔ ۴۲۷: چه پنداری که من از عاشقی بیگانه خواهم شد
اطلاعات
وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
نه از نقاش چین هرگز چنین صورتگری آمد
نه این ناز و کرشمه از بتان آزری آمد
هوش مصنوعی: هیچ نقاش چینی نتوانسته است چنین شکل و نمایی را به تصویر بکشد و هیچ ناز و عشوهای اینگونه از مجسمههای آذری به وجود نیامده است.
مکن ناز و مکش ما را مسلمانی ست این آخر؟
اگر عاشق شدم جایی، چه کردم کافری آمد
هوش مصنوعی: این بیت به نوعی به تضاد بین عشق و مذهب اشاره دارد. گوینده از محبوب خود میخواهد که بیش از این ناز و تکبر نکند، چرا که در نهایت این یک مسأله انسانی و عاطفی است. او میگوید اگر عاشق شدهام، چه خیالی بدی در آن وجود دارد؟ در واقع، عشق او را به نوعی از باورهای دینی و اصول نمیکشاند و به کافری تعبیر میشود، اما او به این موضوع با شک و تردید نگاه میکند.
چو بیهوش خیالم دید، شب می گفت همسایه
که امشب باز آن دیوانه ما را پری آمد
هوش مصنوعی: وقتی که در خواب و بیخبر بودم، صدای همسایه را شنیدم که میگفت امشب دوباره آن دیوانه ما را به یاد میآورد.
چه شد کام روز آب چشم من بی خواست می آید
دگرگون می شود این دل، مگر آن لشکری آمد؟
هوش مصنوعی: چرا دل من بیهیچ دلیلی به حالت اشک و اندوه افتاده است؟ آیا دوباره تغییراتی در زندگیام به وجود آمده، یا نشانهای از یک نیروی قوی در راه است؟
ز خوبان داغها دارم برین دل، وای مسکینی
که با این دشمنان دوست رویش داوری آمد
هوش مصنوعی: از نیکان زخمهای زیادی بر دل دارم، وای به حال این بیچاره که با چنین دشمنانی، دوستانش را به قضاوت مینشاند.
غلام عشق شو، خسرو، به زیر تیغ گردن نه
حدیث عقل را مشنو که کارش سرسری آمد
هوش مصنوعی: به عشق خدمت کن و تسلیم آن باش، حتی اگر این امر سبب خطر و چالشهایی شود. به سراغ حرفهای منطقی و عقلانی نرو، زیرا آنها ممکن است تو را به نتیجهای سطحی و زودگذر برسانند.