گنجور

قطعه شماره ۱

اگر مرد کاری در دوست باز است
وگر قصه جویی، حکایت دراز است
بود کار آزادگان ترک هستی
به ابحاث محمود و نقل ایاز است
گر آزاد خواهی شدن، بندگی کن
هر آیینه محبوب بنده نواز است
ز سوز حقیقت طلب بهره‌ای را
نه بهره به به تحریر سوز و گداز است
ز خود رستن و ترک دعوی نمودن
ره مرد مردانه پاکباز است
نه خرگوش را پنجه نره شیر است
نه دراج را چنگل شاهباز است
ز خالد شنو شرط فتح طریقت
ورق شستن و خامشی و نیاز است

اطلاعات

وزن: فعولن فعولن فعولن فعولن (متقارب مثمن سالم)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: سید جابر موسوی

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

اگر مرد کاری در دوست باز است
وگر قصه جویی، حکایت دراز است
هوش مصنوعی: اگر در دوست، محبت و همکاری وجود دارد، کارها انجام می‌شود و اگر هم به دنبال داستان و ماجراجویی هستی، باید از روایت‌های طولانی و پیچیده‌اش آگاه باشی.
بود کار آزادگان ترک هستی
به ابحاث محمود و نقل ایاز است
هوش مصنوعی: کار آزادگان در این دنیا رهایی از دغدغه‌ها و خودمحوری است و به بررسی و انتقال ارزش‌های خوب و معانی بلند مربوط می‌شود، همان‌طور که محمود و ایاز در تاریخ به عنوان نمادهای خوبی از این ویژگی‌ها شناخته می‌شوند.
گر آزاد خواهی شدن، بندگی کن
هر آیینه محبوب بنده نواز است
هوش مصنوعی: اگر می‌خواهی آزاد باشی، باید در هر لحظه به محبوب خود ارادت و بندگی کنی، زیرا محبوب همیشه با مهربانی با بندگانش رفتار می‌کند.
ز سوز حقیقت طلب بهره‌ای را
نه بهره به به تحریر سوز و گداز است
هوش مصنوعی: از عمق حقیقت و جستجوی آن، تنها سودی که نصیب‌تان می‌شود، همان شور و اشتیاقی است که در دل دارید.
ز خود رستن و ترک دعوی نمودن
ره مرد مردانه پاکباز است
هوش مصنوعی: رهایی از خود و دوری از ادعاها، راهی است که فقط انسان‌های راستین و без نفس می‌توانند در آن قدم بردارند.
نه خرگوش را پنجه نره شیر است
نه دراج را چنگل شاهباز است
هوش مصنوعی: نه خرگوش مثل شیر قدرتی دارد و نه پرنده دراج به اندازه شاهباز قوی است. این به معنای این است که هر موجودی قابلیت‌ها و ویژگی‌های خاص خود را دارد و نمی‌توان آنها را با هم مقایسه کرد.
ز خالد شنو شرط فتح طریقت
ورق شستن و خامشی و نیاز است
هوش مصنوعی: از خالد بپرس که برای فتوحات روحانی چه باید کرد؛ آن‌چه لازم است، شستن دل و سکوت و نیاز به خداوند است.