خالد نقشبندیغزل شماره ۱ (در بازگشت از سفر حج)
واحسرتا که جدا شدم از خانه خدا
از غصه وقت گشت شود دل ز هم جدا
ما را نبود خواهش رفتن ز کوی دوست
اما چو امر اوست، ز سر می‌کنیم پا
اهل صفا به داغ غم مروه مرده‌اند
من شاد چون زیم، که شدم دور از صفا
حجر و مقام و زمزم و ارکان و ملتزم
گویند بازگرد، کجا می‌روی کجا؟
دامان دل گرفته، برندم کشان‌کشان
حنانه، روضه، منبر و محراب مصطفی
از اشتیاق یثرب و درد فراق بیت
کاهی است دل، فتاده میان دو کهربا
خالد چو دوست در همه‌جا جلوه‌گر شود
پس غم مخور ز خانه او گر شدی جدا
اطلاعات
وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: سید جابر موسوی
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
واحسرتا که جدا شدم از خانه خدا
از غصه وقت گشت شود دل ز هم جدا
هوش مصنوعی: ای کاش که از خانه خدا دور نمی‌شدم! از غم و اندوه، دلم احساس جدایی می‌کند.
ما را نبود خواهش رفتن ز کوی دوست
اما چو امر اوست، ز سر می‌کنیم پا
هوش مصنوعی: ما اراده‌ای برای رفتن از کوی دوست نداریم، اما چون این کار خواسته اوست، از دل و جان آن را انجام خواهیم داد.
اهل صفا به داغ غم مروه مرده‌اند
من شاد چون زیم، که شدم دور از صفا
هوش مصنوعی: افراد پاک و صمیمی به خاطر غم و اندوه داغی که بر دل دارند، جان باخته‌اند. اما من خوشحالم از اینکه از آن صفا و پاکی دور هستم.
حجر و مقام و زمزم و ارکان و ملتزم
گویند بازگرد، کجا می‌روی کجا؟
هوش مصنوعی: در اینجا اشاره به مکان‌های مقدس و نمادین در مناسک حج دارد. با توجه به این مکان‌ها از شخص خواسته می‌شود که بازگردد و از رفتن به جایی دیگر خودداری کند. به طور کلی، مفهوم این بیت بیانگر اهمیت و ارزش این مکان‌ها و دعوت به توقف و بازگشت به معنای واقعی و روحانی آن‌هاست.
دامان دل گرفته، برندم کشان‌کشان
حنانه، روضه، منبر و محراب مصطفی
هوش مصنوعی: با دلی آشفته و غمگین، به آرامی و با حالتی خاص به سمت مکان‌های مقدس مانند روضه، منبر و محراب پیامبر حرکت می‌کنم.
از اشتیاق یثرب و درد فراق بیت
کاهی است دل، فتاده میان دو کهربا
هوش مصنوعی: دل به شدت تشنه یاد یثرب و دچار رنج فراق است، مانند کاهی که در میان دو سنگ گرانبها افتاده است.
خالد چو دوست در همه‌جا جلوه‌گر شود
پس غم مخور ز خانه او گر شدی جدا
هوش مصنوعی: وقتی دوستت در هر مکان و زمانی حضور و زیبایی خود را نشان می‌دهد، پس نگرانی نداشته باش حتی اگر از خانه او دور شده‌ای.