شمارهٔ ۱۵۵
معنی این صورت از صورتگران چین بپرس
مرد معنی را نشان از مرد معنی بین بپرس
کفر دانی چیست دین را قبله ی خود ساختن
معنی کفر ار نمی دانی ز اهل دین بپرس
چون تو آگه نیستی از چشم شب پیمای من
حال بیداری شبهای من از پروین بپرس
گر گروهی ویس را با گل مناسب می نهند
نسبت گل با رخ ویس از دل رامین بپرس
گرچه خسرو کام جان از شکّر شیرین گرفت
از دل فرهاد شور شکّر شیرین بپرس
حال سرگردانی جمعی پریشان مو به مو
از شکنج سنبل پرچین چین برچین بپرس
باغبان دستان بلبل را چه داند گو برو
شورش مرغان شبگیر از گل و نسرین بپرس
قصّه ی درد دل تیهو کجا داند عقاب
از تذرو خسته حال چنگل شاهین بپرس
شعر شورانگیز خواجو را که بر دست آب قند
از شکر ریزان پر شور سخن شیرین بپرس
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
معنی این صورت از صورتگران چین بپرس
مرد معنی را نشان از مرد معنی بین بپرس
هوش مصنوعی: از هنرمندان چینی درباره این شکل بپرس، و از افراد بصیر و عاقل درباره مفهوم و معنا سؤال کن.
کفر دانی چیست دین را قبله ی خود ساختن
معنی کفر ار نمی دانی ز اهل دین بپرس
هوش مصنوعی: اگر نمیدانی کفر چه معنایی دارد، از اهل دین بپرس که چگونه برخی دین را به سمت خود میچرخانند و آن را ابزاری برای خود قرار میدهند.
چون تو آگه نیستی از چشم شب پیمای من
حال بیداری شبهای من از پروین بپرس
هوش مصنوعی: از آنجا که تو از دید من در حجاب هستی و نمیدانی که حال بیداریهای شبهای من چگونه است، میتوانی از ستاره پروین بپرسی.
گر گروهی ویس را با گل مناسب می نهند
نسبت گل با رخ ویس از دل رامین بپرس
هوش مصنوعی: اگر گروهی ویس را با گل و زیور تزئین کنند، برای درک ارتباط زیبایی گل و چهره ویس، میتوانی از دل رامین سوال کنی.
گرچه خسرو کام جان از شکّر شیرین گرفت
از دل فرهاد شور شکّر شیرین بپرس
هوش مصنوعی: اگرچه خسرو از شیرینی جانانهای که فرهاد برای او فراهم کرده بهرهمند شده، اما برای درک عمیقتری از این شیرینی، بهتر است از دل فرهاد بپرسی.
حال سرگردانی جمعی پریشان مو به مو
از شکنج سنبل پرچین چین برچین بپرس
هوش مصنوعی: حالت گیجی و بلاتکلیفی جمعی از آدمها را توصیف میکند که با نگاه به پیچیدگیهای زندگی و زیباییهای آن، در حال پرسش و جستجو هستند. از کسانی که در آن میان هستند، میخواهند درباره رازها و نکات پنهان زندگی بپرسند.
باغبان دستان بلبل را چه داند گو برو
شورش مرغان شبگیر از گل و نسرین بپرس
هوش مصنوعی: باغبان نمیداند که بلبل چه احساسی دارد، بهتر است از گلها و نسرینها بپرسی که صدای مرغان در اوایل صبح چگونه است.
قصّه ی درد دل تیهو کجا داند عقاب
از تذرو خسته حال چنگل شاهین بپرس
هوش مصنوعی: تیهو که در کلام به پرندهای کوچک و خسته اشاره دارد، نمیتواند درد دل خود را به عقاب برساند. اما اگر بخواهی از حال و روز چنگال شاهین بپرسی، او میتواند از احساسات و مشکلات او بگوید. به نوعی، این بیان به تفاوت درک و تجربه موجودات مختلف اشاره دارد و اینکه هر پرندهای چه سختیهایی را میکشد.
شعر شورانگیز خواجو را که بر دست آب قند
از شکر ریزان پر شور سخن شیرین بپرس
هوش مصنوعی: شعر دلنشین خواجو را که بر روی آب قند، با شکر خوشمزهای میرقصد، از او بپرس.

خواجوی کرمانی