گنجور

شمارهٔ ۳۲۷

گر دیده یک اهل دیده بودی
دل مژده پذیر دیده بودی
جان حلقه به گوش گوش گشتی
گر نام وفا شنیده بودی
این قحط جهان کسی نبردی
گر کشت وفا رسیده بودی
کشتی حیات کم شکستی
گر بحر غم آرمیده بودی
می‌ترسد از آب دیده جانم
ای کاش نه سگ گزیده بودی
گر آهم خواستی فلک را
چون صبح دوم دریده بودی
ور چشم فلک به شفقت استی
زو خون شفق چکیده بودی
مرغ دلم زا زبان به رنج است
ورنه ز قفس پریده بودی
آویخته کی بدی ترازو
گر زآنکه زبان بریده بودی
خاقانی اگر نه اهل جستی
دامن ز جهان کشیده بودی
هرچند جهان چنو ندیده است
او کاش جهان ندیده بودی
با آن‌که تمامش آفریدند
ای کاش نیافریده بودی

اطلاعات

وزن: مفعول مفاعلن فعولن (هزج مسدس اخرب مقبوض محذوف)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

گر دیده یک اهل دیده بودی
دل مژده پذیر دیده بودی
هوش مصنوعی: اگر چشمی از بینایان داشتی، دل شاد و خرسند از دیدن زیبایی‌ها را تجربه می‌کردی.
جان حلقه به گوش گوش گشتی
گر نام وفا شنیده بودی
هوش مصنوعی: اگر در مورد وفا چیزی شنیده بودی، هرگز خود را به بند نمی‌کشیدی و آزاد می‌زیستی.
این قحط جهان کسی نبردی
گر کشت وفا رسیده بودی
هوش مصنوعی: اگر در این دنیا کمبود عشق و وفا وجود نداشت، هیچ‌کس نمی‌توانست در جنگ و جدال پیروز شود.
کشتی حیات کم شکستی
گر بحر غم آرمیده بودی
هوش مصنوعی: زندگی مانند کشتی است و اگر در دریای غم غوطه‌ور شوی، ممکن است دچار مشکلات زیادی شوی.
می‌ترسد از آب دیده جانم
ای کاش نه سگ گزیده بودی
هوش مصنوعی: ای کاش از ترس و نگرانی آب چشمم، ناراحت نمی‌شدی؛ کاش برای من مشکلی به وجود نمی‌آمد.
گر آهم خواستی فلک را
چون صبح دوم دریده بودی
هوش مصنوعی: اگر می‌خواستی صدای آه من را به آسمان برسانی، مانند اینکه صبح دوم را شکافتی.
ور چشم فلک به شفقت استی
زو خون شفق چکیده بودی
هوش مصنوعی: اگر چشم آسمان به ما رحم می‌کرد، از محبتش رنگ خون خورشید غروب بر زمین می‌ریخت.
مرغ دلم زا زبان به رنج است
ورنه ز قفس پریده بودی
هوش مصنوعی: دل من مانند یک پرنده در قفسی دردمند است، و اگر نبود این درد و رنج، او مدت‌ها پیش از قفس رها شده بود.
آویخته کی بدی ترازو
گر زآنکه زبان بریده بودی
هوش مصنوعی: اگر در سخن خود انصاف نداشته باشی، چطور می‌توانی انتظار داشته باشی که مورد سنجش و قضاوت دیگران قرار بگیری؟
خاقانی اگر نه اهل جستی
دامن ز جهان کشیده بودی
هوش مصنوعی: اگر خاقانی اهل تفریح و سرگرمی نبود، حتماً از این دنیا کناره‌گیری کرده بود.
هرچند جهان چنو ندیده است
او کاش جهان ندیده بودی
هوش مصنوعی: هرچند که دنیا چیزی مانند او هرگز ندیده است، ای کاش دنیا هیچ‌گاه او را نمی‌دید.
با آن‌که تمامش آفریدند
ای کاش نیافریده بودی
هوش مصنوعی: با اینکه همه چیزش را ساخته‌اند، ای کاش اصلاً وجود نداشت.