گنجور

شمارهٔ ۴۸ - قصیده

منتظری تا ز روزگار چه خیزد
عقل بخندد کز انتظار چه خیزد
جز رصدان سیه سپید نشاندن
بر ره جان‌ها ز روزگار چه خیزد
بیش ز تاراج باز عمر سیه سر
زین رصدان سپید کار چه خیزد
روز و شب آبستن و تو بستهٔ امید
کز رحم این دو باردار چه خیزد
گیر که خود هر دو باردار مرادند
چون فکنند از شکم ز بار چه خیزد
بر سر بازار دهر خاک چه بیزی
حاصل ازین خاک جز غبارچه خیزد
راز جهان جو به جو شمار گرفتی
چون همه هیچ است ازین شمار چه خیزد
هیچ دو جو کمتر است نقد زمانه
صرفه بران را ازین عیار چه خیزد
چند کنی زینهار بر در ایام
چون نپذیرد ز زینهار چه خیزد
نقش بهاری که نخل بند نماید
عین خزان است ازین بهار چه خیزد
رنگ دلت یادگار آتش عمر است
دانی از آتش که یادگار چه خیزد
بر در خاقانی اکبر آی و کرم جوی
از در دریای تنگ‌بار چه خیزد

اطلاعات

وزن: مفتعلن فاعلات مفتعلن فع (منسرح مثمن مطوی منحور)
قالب شعری: قصیده
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

منتظری تا ز روزگار چه خیزد
عقل بخندد کز انتظار چه خیزد
هوش مصنوعی: منتظر نشسته‌ای که ببینی سرنوشت چه می‌آورد. عقل می‌خندد و می‌گوید از این انتظار چه سودی نصیبت می‌شود؟
جز رصدان سیه سپید نشاندن
بر ره جان‌ها ز روزگار چه خیزد
هوش مصنوعی: تنها گذاشتن نشانه‌های سیاه و سفید بر مسیر جان‌ها، در گذر زمان چه نتیجه‌ای خواهد داشت؟
بیش ز تاراج باز عمر سیه سر
زین رصدان سپید کار چه خیزد
هوش مصنوعی: بیش از آنکه زندگی ناگوار ما را تحت تأثیر قرار دهد، از این ناظرین بی‌رحم که به کارهای ما نظارت می‌کنند، چه چیزی به دست می‌آید؟
روز و شب آبستن و تو بستهٔ امید
کز رحم این دو باردار چه خیزد
هوش مصنوعی: روز و شب در حال تلاش و تلاش هستند و تو همچنان در انتظار و امید نشسته‌ای. از این تلاش‌های دائمی چه نتیجه‌ای ممکن است به بار بیاید؟
گیر که خود هر دو باردار مرادند
چون فکنند از شکم ز بار چه خیزد
هوش مصنوعی: بفهم که هر دو طرف، حامل هدف‌های بزرگی هستند. وقتی از دل این بار، چیزی بیرون بیاید، چه چیزی به وجود خواهد آمد؟
بر سر بازار دهر خاک چه بیزی
حاصل ازین خاک جز غبارچه خیزد
هوش مصنوعی: در میان بازار زندگی، از این خاکی که هستیم، چه نتیجه‌ای فراتر از گرد و غبار حاصل می‌شود؟
راز جهان جو به جو شمار گرفتی
چون همه هیچ است ازین شمار چه خیزد
هوش مصنوعی: رازهای جهان را به دقت بررسی کردی، اما به یاد داشته باش که همه چیز در نهایت بی‌ارزش است. از این محاسبات چه نتیجه‌ای می‌توان گرفت؟
هیچ دو جو کمتر است نقد زمانه
صرفه بران را ازین عیار چه خیزد
هوش مصنوعی: هیچ چیزی کمتر از ارزش واقعی زمانه از کسانی به دست نمی‌آید که در موقعیت مناسب قرار دارند.
چند کنی زینهار بر در ایام
چون نپذیرد ز زینهار چه خیزد
هوش مصنوعی: چند بار باید از خطرات و مشکلات دوری کنی؟ اگر روزگار به تو امان ندهد، چه فایده‌ای دارد؟
نقش بهاری که نخل بند نماید
عین خزان است ازین بهار چه خیزد
هوش مصنوعی: بهار که نخل را به روزهای سبز و شادابش می‌آورد، در واقع نمایانگر خزان است. از این بهار چه نتیجه‌ای می‌توان گرفت؟
رنگ دلت یادگار آتش عمر است
دانی از آتش که یادگار چه خیزد
هوش مصنوعی: رنگ دل تو نشانی از زحمت‌ها و تلا‌ش‌های زندگی‌ات است. می‌دانی که از آتش چه چیزی باقی می‌ماند؟
بر در خاقانی اکبر آی و کرم جوی
از در دریای تنگ‌بار چه خیزد
هوش مصنوعی: به دروازه‌ی خاقانی بزرگ برو و از او مهربانی و کرم بخواه، زیرا از دل دریای کوچک، چیز قابل توجهی به دست نمی‌آید.