گنجور

شمارهٔ ۱۵۲ - و قال ایضاً

صد غمّاز مجد عبّادان
قریة من وراع عبّادان
کژ و خون ریز در دهانش زبان
راست مانند نیش فصّادان
سیه و سخت در زر آویزان
دل او چون محکّ نقّادان
ناتوان گیر چون تب لرزه
بی گنه کش چو تیر صیّادان
همچنان بادیه ببی آبی
کوشد اندر هلاک بی زا دان
مفردات آن چنان که او گیرد
هم نگیرند مهره نّرادان
در بدیّ و ددیّ و بیخردی
دوم او تو هم مر او را دان
در دهانش زبان غمّازان
و اندر ابروش چشم جلاّدان
هم عفا الله امین دین یعقوب
گرچه این فاضلست و او نادان

اطلاعات

وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: قصیده
منبع اولیه: سیاوش جعفری

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

صد غمّاز مجد عبّادان
قریة من وراع عبّادان
هوش مصنوعی: در اینجا به نوعی از روحیه و ویژگی‌های جامعه اشاره شده است. افرادی که در این قریه زندگی می‌کنند، با تمام مشکلات و نازیبایی‌ها مواجه‌اند، اما در عین حال، دارای ایمان و دیانت هستند. این جامعه به نوعی با کمبودها و چالش‌ها دست و پنجه نرم می‌کند، اما همواره در تلاش برای حفظ ارزش‌ها و اصول خود هستند.
کژ و خون ریز در دهانش زبان
راست مانند نیش فصّادان
هوش مصنوعی: زبان او همچون نیش زهرآگین زنبور، منحرف و خطرناک است و به جای بیان حقایق، تنها جفا و رنج را منتقل می‌کند.
سیه و سخت در زر آویزان
دل او چون محکّ نقّادان
هوش مصنوعی: دل او مثل محکی که نقّادان استفاده می‌کنند، سنگین و سخت به طلا آویزان است.
ناتوان گیر چون تب لرزه
بی گنه کش چو تیر صیّادان
هوش مصنوعی: وقتی ناتوان هستی، مانند تب و لرز، بی‌دلیل و بی‌گناه به جانت می‌افتد، درست مانند تیری که از چنگ صیادان می‌رسد.
همچنان بادیه ببی آبی
کوشد اندر هلاک بی زا دان
هوش مصنوعی: به نظر می‌رسد که در این دنیا، مانند یک بیابان پر از آب، انسان‌ها در تلاشند تا از هلاکت و نابودی دور بمانند و در این مسیر نیازمند راهنمایی و دانایی هستند.
مفردات آن چنان که او گیرد
هم نگیرند مهره نّرادان
هوش مصنوعی: در اینجا می‌گوید که افراد با ویژگی‌ها و شرایط خاص خود، هر کجا که بخواهند و به شیوه‌ای که خود می‌پسندند، عمل می‌کنند و اینطور نیست که مانند دیگران عمل کنند یا ویژگی‌های آن‌ها را قبول داشته باشند. هر کس به طریقی متفاوت و منحصر به فرد رفتار می‌کند.
در بدیّ و ددیّ و بیخردی
دوم او تو هم مر او را دان
هوش مصنوعی: اگر کسی در بدی و نادانی دیگران را دنبال کند، تو هم مثل او خواهی بود.
در دهانش زبان غمّازان
و اندر ابروش چشم جلاّدان
هوش مصنوعی: او به زبان غم و اندوهی که در دل دارد، صحبت می‌کند و ابروهایش مانند چشم هایی است که به زیبایی و جذابیت می‌نگرند.
هم عفا الله امین دین یعقوب
گرچه این فاضلست و او نادان
هوش مصنوعی: خداوند یعقوب را بخشید، همان‌طور که این شخص دانشمند است و او نادان.