شمارهٔ ۲
این قلمدان که دروکلک شه نامور است
ملجا لوح و قلم فخر قضا و قدر است
تختت فرخنده فر ناصردین شه عرشی است
کاین نکو جعبه بران مصدر نفع و ضرر است
چون زفتح و ظفر صرف بود خامه شاه
این جهانیست که در وی همه فتح و ظفر است
نیست دریا ولی از کلک گهربار ملک
همچو دریا همه ایام مکان گهر است
نیست تبت ولی از مشک فشان خامه شاه
همچو تبت همه اوقات پر از مشک تر است
آسمانیست مرصع بکواکب لیکن
هریک ازکوکب او غیرت شمس و قمر است
شیر را خوب نیستان بود اما دروی
هست آن نی که هراسش بدل شیر نراست
کمر و تاج ملک باد پناهش جیحون
تا که او رنگ ملک مفخر تاج و کمر است
اطلاعات
وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
این قلمدان که دروکلک شه نامور است
ملجا لوح و قلم فخر قضا و قدر است
هوش مصنوعی: این قلمدان که در آن نام برجستهای مانند کلک شه وجود دارد، محلی است برای نگهداری لوح و قلم که نماد نیکی و سرنوشت است.
تختت فرخنده فر ناصردین شه عرشی است
کاین نکو جعبه بران مصدر نفع و ضرر است
هوش مصنوعی: تخت تو خوشیمن و خوشحالکننده است، زیرا ناصرالدین شاه بر آن نشسته و صاحب مقام و قدرتی است که این مکان میتواند منشأ منفعت و زیان باشد.
چون زفتح و ظفر صرف بود خامه شاه
این جهانیست که در وی همه فتح و ظفر است
هوش مصنوعی: چرا که اگر فقط به پیروزی و کامیابی فکر کنیم، قلم پادشاهی در این دنیا وجود دارد که در آن همه چیز در مورد موفقیت و پیروزی است.
نیست دریا ولی از کلک گهربار ملک
همچو دریا همه ایام مکان گهر است
هوش مصنوعی: دریایی وجود ندارد، اما در گنجینهای که از ارزشها و داناییها پر شده، هر لحظه مکانی برای گوهری با ارزش وجود دارد.
نیست تبت ولی از مشک فشان خامه شاه
همچو تبت همه اوقات پر از مشک تر است
هوش مصنوعی: اگرچه تبت وجود ندارد، اما قلم شاه که از مشک میریزد، همچون تبت همیشه معطر و خوشبوست.
آسمانیست مرصع بکواکب لیکن
هریک ازکوکب او غیرت شمس و قمر است
هوش مصنوعی: این آسمان پرستاره است، اما هر یک از این ستارهها، غیرتی مشابه با خورشید و ماه دارند.
شیر را خوب نیستان بود اما دروی
هست آن نی که هراسش بدل شیر نراست
هوش مصنوعی: شیر، قدرت و شجاعت زیادی دارد، اما در عوض، درویش نیز وجود دارد که ترس او به هیچ وجه به قدرت شیر نمیرسد. این به نوعی نشان میدهد که در ظاهر، ممکن است فردی قوی و نترس به نظر برسد، اما در واقع، ترس و ضعفهایی در درون وجود دارد که نباید نادیده گرفته شوند.
کمر و تاج ملک باد پناهش جیحون
تا که او رنگ ملک مفخر تاج و کمر است
هوش مصنوعی: کمر و تاج سلطنت او به حمایت جیحون است، زیرا او رنگ و زیبایی حکومت را به تاج و کمر خود افزوده است.