گنجور

شمارهٔ ۱۷۶

به آن بالا و رخ بر هر زمین کان نازنین پوید
سزد کز سایه او سرو خیزد یاسمین روید
کنم از پرده های دیده و دل فرش راه او
دریغ آید مرا کان پای نازک بر زمین پوید
لبش باده ست اگر تلخی کند از وی چه آزارم
زهی نادان کسی کز باده طعم انگبین جوید
تنم ز اندوه شد چون موی چنگ مویه گر گوتا
گشاید موی و بر حال من اندوهگین موید
نه هر سجده که جز در قبله رویش برد عابد
چو بیند ابرویش را از خوی خجلت جبین شوید
مشام جان شد اندر چین زلف او بدانسان خوش
که درد سرکشد گر نافه آهوی چین بوید
مغنی چون کند بر نظم جامی ساز چنگ خود
ز بزم روشنان ناهید بر وی آفرین گوید

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

به آن بالا و رخ بر هر زمین کان نازنین پوید
سزد کز سایه او سرو خیزد یاسمین روید
هوش مصنوعی: در آن بالا و بر روی هر زمینی که آن محبوب زیبا زندگی می‌کند، شایسته است که به خاطر سایه‌اش سروها به حرکت درآیند و یاسمن‌ها شکوفا شوند.
کنم از پرده های دیده و دل فرش راه او
دریغ آید مرا کان پای نازک بر زمین پوید
هوش مصنوعی: من از اشک‌ها و احساساتم فرشی برای راه او می‌زنم، اما از این ناراحت می‌شوم که پاهای لطیف او بر زمین قدم می‌گذارند.
لبش باده ست اگر تلخی کند از وی چه آزارم
زهی نادان کسی کز باده طعم انگبین جوید
هوش مصنوعی: اگر لب او نوشیدنی تلخی داشته باشد، از این موضوع چه آسیبی به من می‌رسد؟ چه نادانی است کسی که از نوشیدنی می‌خواهد طعم عسل را ببیند.
تنم ز اندوه شد چون موی چنگ مویه گر گوتا
گشاید موی و بر حال من اندوهگین موید
هوش مصنوعی: تن من از غم به مانند موهای چنگ درهم شده است. اگر این غم برطرف شود، موهایم نیز به حالت طبیعی برمی‌گردند و بر حال اندوهگین من دلالت می‌کنند.
نه هر سجده که جز در قبله رویش برد عابد
چو بیند ابرویش را از خوی خجلت جبین شوید
هوش مصنوعی: هر عابدی که تنها در جهت قبله سجده کند، اگر ابروی محبوبش را ببیند، از شرم به خود می‌لرزد و پیشانی‌اش از خجالت می‌بارد.
مشام جان شد اندر چین زلف او بدانسان خوش
که درد سرکشد گر نافه آهوی چین بوید
هوش مصنوعی: بوی خوش زلف او جان مرا پر از سرور کرده است، به طوری که اگر بوی عطر آهوی چینی را استشمام کنم، واژه درد سر را فراموش می‌کنم.
مغنی چون کند بر نظم جامی ساز چنگ خود
ز بزم روشنان ناهید بر وی آفرین گوید
هوش مصنوعی: خواننده وقتی که بر روی نظم و آهنگ جامی می‌نوازد، چنگش را از جشن و سرور ناهید (الهه زیبایی) می‌سازد و بر او درود و تحسین می‌فرستد.