گنجور

شمارهٔ ۱۱

کؤوس الراح دارت خذ ید الساقی و قبلها
که باشد در کف او قوت جان‌ها قوت دل‌ها
ز صد سالک سوی مقصد یکی ره برد و باقی را
شد اندر راه دامنگیر آب و خاک منزل‌ها
به جان اندر خطر در بحر غواصان پی گوهر
نشسته از خطر ایمن صدف‌چینان ساحل‌ها
چه گویم وصف آن شاهد که تا باشد جهان باشد
حدیثش نقل مجلس‌ها جمالش شمع محفل‌ها
شتر رقاص گردد بر مغیلان چون شود حادی
به وصف کعبه وصلش جرش جنبان محمل‌ها
بریز ای دیده بر خاک مذلت گریه حسرت
که گل‌های کرامت بردمد روزی ازین گل‌ها
رخ خدمت متاب از صحبت پیر مغان جامی
که آنجا می‌شود دفع بلاها حل مشکل‌ها

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

کؤوس الراح دارت خذ ید الساقی و قبلها
که باشد در کف او قوت جان‌ها قوت دل‌ها
هوش مصنوعی: جام شراب می‌چرخد، بیا دست ساقی را بگیر و قبل از آن که جام در دست اوست، بدان که آنچه در دست اوست، قوت جان‌ها و قوت دل‌هاست.
ز صد سالک سوی مقصد یکی ره برد و باقی را
شد اندر راه دامنگیر آب و خاک منزل‌ها
هوش مصنوعی: از میان صدها مسافر، تنها یکی به مقصد می‌رسد و بقیه در راه به دام موانع و مشکلاتی همچون آب و خاک گرفتار می‌شوند.
به جان اندر خطر در بحر غواصان پی گوهر
نشسته از خطر ایمن صدف‌چینان ساحل‌ها
هوش مصنوعی: هر که به جانش در خطر است و در دل دریا به جستجوی گوهر می‌پردازد، از خطر دور است و ایمن، مانند صدف‌چینانی که در ساحل نشسته‌اند و از خطرات دریا بی‌خبرند.
چه گویم وصف آن شاهد که تا باشد جهان باشد
حدیثش نقل مجلس‌ها جمالش شمع محفل‌ها
هوش مصنوعی: چه بگویم درباره آن معشوق که تا وقتی جهان پابرجاست، یاد و نامش در محافل نقل می‌شود و زیبایی‌اش همچون شعله‌ای در مجالس درخشان است.
شتر رقاص گردد بر مغیلان چون شود حادی
به وصف کعبه وصلش جرش جنبان محمل‌ها
هوش مصنوعی: وقتی که انسان به عشق و شوق واقعی برسد، تمام موجودات حتی شترها نیز به شادی و رقص درمی‌آیند و احساسات عمیق به وجود می‌آورند. در این حالت، فضایی روحانی و زیبا ایجاد می‌شود که همچون کعبه، مرکز محبت و اتصال است و همگان را به حرکت و دینامیسم وا می‌دارد.
بریز ای دیده بر خاک مذلت گریه حسرت
که گل‌های کرامت بردمد روزی ازین گل‌ها
هوش مصنوعی: ای چشم، بر زمین ذلت گریه کن و حسرت بزن، زیرا روزی گل‌های کرامت از این خاک‌ها روی خواهند داد.
رخ خدمت متاب از صحبت پیر مغان جامی
که آنجا می‌شود دفع بلاها حل مشکل‌ها
هوش مصنوعی: چهره‌ات را از مجالست با پیر مغان دور نکن، زیرا آنجا جامی هست که می‌تواند بلاها را دفع کرده و مشکلات را حل کند.