گنجور

شمارهٔ ۲۶

ای سیه تر دل سنگین تو از روی رقیب
در کجی راست به هم خوی تو و خوی رقیب
گردن اندر خم بازوی رقیب است تو را
چند بر خسته دلان زور به بازوی رقیب
هرچه او راست پسندیده پسندیده توست
چند سنجیدن یاران به ترازوی رقیب
بس که آزار به رویم ز رقیب آمده است
هیچ گه روی نخواهم که کنم سوی رقیب
عمرها رفت به هر سوی و به جایی نرسید
بعد ازین سوی عدم باد تک و پوی رقیب
صد گره بر رگ جان می کشم از موی تو لیک
طاقت یک گرهم نیست ز ابروی رقیب
از خدا مرگ رقیبان به دعا می خواهند
کس چو جامی به جهان نیست دعاگوی رقیب

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ای سیه تر دل سنگین تو از روی رقیب
در کجی راست به هم خوی تو و خوی رقیب
هوش مصنوعی: دل تو به سیاهی و سنگینی می‌ماند، و از روی دشمن کمبودهایی در تو و او به چشم می‌خورد که نشان‌دهنده‌ی در هم‌آمیختگی صفات شما و دشمن است.
گردن اندر خم بازوی رقیب است تو را
چند بر خسته دلان زور به بازوی رقیب
هوش مصنوعی: تو که در برابر رقیب خود قرار گرفته‌ای، چرا هنوز به دل‌های خسته از درد و رنج سختی می‌رسی و به نیروی آن رقیب می‌تازی؟
هرچه او راست پسندیده پسندیده توست
چند سنجیدن یاران به ترازوی رقیب
هوش مصنوعی: هر چیزی که او به آن علاقه دارد، تو نیز باید آن را دوست داشته باشی. چه نیازی به مقایسه دوستان با یکدیگر داریم؟
بس که آزار به رویم ز رقیب آمده است
هیچ گه روی نخواهم که کنم سوی رقیب
هوش مصنوعی: به خاطر آزارهای زیادی که از رقیب متحمل شده‌ام، دیگر هیچ وقت به او نگاه نخواهم کرد.
عمرها رفت به هر سوی و به جایی نرسید
بعد ازین سوی عدم باد تک و پوی رقیب
هوش مصنوعی: زمان‌های زیادی گذشت و افراد به سمت‌های مختلفی رفتند، اما هیچ‌کدام به هدفی نرسیدند. اکنون، تنها چیزی که باقی مانده، حرکت بی‌هدف و سرگردان زندگی است.
صد گره بر رگ جان می کشم از موی تو لیک
طاقت یک گرهم نیست ز ابروی رقیب
هوش مصنوعی: من از موهای تو صد مرتبه به جانم فشار می‌آورم، اما حتی یک فشار کوچکی از ابروی رقیب تاب نمی‌آورم.
از خدا مرگ رقیبان به دعا می خواهند
کس چو جامی به جهان نیست دعاگوی رقیب
هوش مصنوعی: شاعر در این بیت به این نکته اشاره می‌کند که برخی از مردم با دعا کردن برای مرگ رقبای خود، به نوعی به خداوند پناه می‌برند و خواهان از بین رفتن رقبایشان هستند. او همچنین بیان می‌کند که هیچ‌کس مانند جامی نمی‌تواند به طور واقعی و با دل پاک برای رقبایش دعا کند، زیرا این کار نشان‌دهنده‌ی بزرگی و nobility است. در واقع، این بیت بر این موضوع تأکید می‌کند که دعا برای رقیب، کاری است که تنها از دل‌های بزرگ برمی‌آید.