گنجور

شمارهٔ ۱۸۷

مشو فریفته حسن صورت ای درویش
به روی شاهد معنی گشای دیده خویش
مکن به دیدن خوش قامتان به بالاروی
مباد مانی ازین کار و بار سر در پیش
ملاحت سخن عشق عاشقان دانند
نیافت چاشنی این نمک بجز دل ریش
طریق عقل رها کن که هیچ کس ننشست
به صدر قرب به تدبیر عقل دوراندیش
کجاست شحنه که تا شهر را بپردازد
ز سفلگان مسلمان نمای کافرکیش
شبان به خواب وز آن بی خبر که افتاده ست
هزار گرگ فزون در رمه به صورت میش
مده به مدرسه جامی ز سر وصل نشان
که بر فقیه نمی چسبد این سخن به سریش

اطلاعات

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

مشو فریفته حسن صورت ای درویش
به روی شاهد معنی گشای دیده خویش
هوش مصنوعی: ای درویش، فریب زیبایی ظاهری را نخور. چشمانت را به زیبایی باطنی و معنا باز کن و به عمق آن نگاه کن.
مکن به دیدن خوش قامتان به بالاروی
مباد مانی ازین کار و بار سر در پیش
هوش مصنوعی: به زیبایی‌های خوش‌اندامان ننگر و از این کار و مشغله دوری کن، که در این کار تنها سر به زیر خواهی رفت و هیچ سودی نخواهی برد.
ملاحت سخن عشق عاشقان دانند
نیافت چاشنی این نمک بجز دل ریش
هوش مصنوعی: زیبایی و شیرینی کلام عشق را تنها عاشقان درک می‌کنند و هیچ چیز دیگری نمی‌تواند به این عشق طعم و مزه‌ای بدهد جز دل‌های شکست‌خورده.
طریق عقل رها کن که هیچ کس ننشست
به صدر قرب به تدبیر عقل دوراندیش
هوش مصنوعی: راه تفکر منطقی را رها کن، زیرا هیچ کس در مقام نزدیک شدن به حقایق برتر، با تکیه بر تدبیر عقلانی به این مقام نرسیده است.
کجاست شحنه که تا شهر را بپردازد
ز سفلگان مسلمان نمای کافرکیش
هوش مصنوعی: کجاست کسی که بتواند از بار ناپاکی‌ها و بدکرداری‌ها در شهر کاسته و به دور کردن افراد نادرست و بد، یاری کند تا چهره‌ای پاک و مسلمانانه از جامعه ارائه دهد؟
شبان به خواب وز آن بی خبر که افتاده ست
هزار گرگ فزون در رمه به صورت میش
هوش مصنوعی: شبانی در خواب است و بی‌اطلاع از این که در گله‌اش هزار گرگ بیشتر از تعداد میش‌ها حضور دارند.
مده به مدرسه جامی ز سر وصل نشان
که بر فقیه نمی چسبد این سخن به سریش
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که نباید در مدرسه و محافل علمی از عشق و وصال صحبت کرد، زیرا این نوع سخنان به دانشمندان و فقیهان نمی‌چسبد و احساسات عاشقانه با مباحث علمی و فلسفی سازگاری ندارد.