گنجور

شمارهٔ ۴۰

من که خدمت کرده ام رندان درد آشام را
کی شمارم پخته وضع زاهدان خام را
تا شدم فارغ به استغنای عشق از هر مراد
بر مراد خویش یابم گردش ایام را
رند و صوفی عارف و عامی مخوانیدم که من
گم شدم در شاهد و می برنتابم نام را
شیخ شهرتجوی رعنا را تماشا کن که چون
در لباس خاص ظاهر شد فریب عام را
می کشد دامی پی صید مگس چون عنکبوت
شاهبازی کو که از هم بردرد این دام را
محتسب در منع می از حد تجاوز می کند
می برد زین فعل منکر رونق اسلام را
هر کس از قسام فطرت قسمت خود یافتند
زهدورزان جامه سالوس و جامی جام را

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

من که خدمت کرده ام رندان درد آشام را
کی شمارم پخته وضع زاهدان خام را
هوش مصنوعی: من که به رندان و دردکشیده‌ها خدمت کرده‌ام، چگونه می‌توانم افراد از خود راضی و بی‌تجربه را در نظر بگیرم؟
تا شدم فارغ به استغنای عشق از هر مراد
بر مراد خویش یابم گردش ایام را
هوش مصنوعی: وقتی از عشق به جایی رسیدم که به هیچ خواسته‌ای نیاز نداشتم، تصمیم گرفتم به آرزوهایم برسم و گردش روزگار را شاهد باشم.
رند و صوفی عارف و عامی مخوانیدم که من
گم شدم در شاهد و می برنتابم نام را
هوش مصنوعی: من نه می‌توانم رند و صوفی را عارف یا عامی بنامم، چون در عشق و زیبایی غرق شده‌ام و از نام‌ها و تعاریف فراتر رفته‌ام.
شیخ شهرتجوی رعنا را تماشا کن که چون
در لباس خاص ظاهر شد فریب عام را
هوش مصنوعی: به تماشای جوان زیبا و جلب توجه کننده‌ای بنشین که وقتی در لباس خاص و شیک ظاهر می‌شود، همه را به سادگی فریب می‌دهد.
می کشد دامی پی صید مگس چون عنکبوت
شاهبازی کو که از هم بردرد این دام را
هوش مصنوعی: عنکبوتی که در پی صید مگس است، دام خود را پهن می‌کند. اما باید دید آیا آنگونه که انتظار می‌رفته، شکارچی بزرگ‌تری وجود دارد که بتواند این دام را از هم بگسلد.
محتسب در منع می از حد تجاوز می کند
می برد زین فعل منکر رونق اسلام را
هوش مصنوعی: هرچند که محتسب (یا ناظر) برای جلوگیری از نوشیدن شراب تلاش می‌کند، اما در این کار به حد و مرز خود تجاوز می‌کند و با این کار، به نوعی باعث کاهش جذابیت و رونق دین اسلام می‌شود.
هر کس از قسام فطرت قسمت خود یافتند
زهدورزان جامه سالوس و جامی جام را
هوش مصنوعی: هر کسی با توجه به طبیعت خود، سهمی از قضا و قدر دارد و کسانی که دور از راست‌گویی هستند، با ظاهرسازی و تظاهر به زهد و عبادت می‌کوشند به خواسته‌های خود برسند.