شمارهٔ ۲۰۲
صاحبدلی که نرد وفا عاشقانه باخت
نقد دو کون در ره یار یگانه باخت
کوی فنا و فقر عجب کارخانه ای ست
خوش آن که هر چه داشت درین کارخانه باخت
بربود شیخ صومعه را لذت سماع
تسبیح و خرقه در ره چنگ و چغانه باخت
دل ز آرزوی خال تو در دام غصه مرد
بیچاره مرغ جان به تمنای دانه باخت
شد زان عذار ساده منقش رخم به خون
این نقش بین که با من بیدل زمانه باخت
با خاک آستان تو عشاق را سری ست
مسکین کسی که سر نه بر این آستانه باخت
چون بر بساط وصل تو جامی نیافت دست
شطرنج عشق با رخ تو غایبانه باخت
اطلاعات
وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
صاحبدلی که نرد وفا عاشقانه باخت
نقد دو کون در ره یار یگانه باخت
هوش مصنوعی: دوستی که به عشق واقعی پایبند بود، تمام داراییاش را به خاطر معشوقی خاص و یگانهاش از دست داد.
کوی فنا و فقر عجب کارخانه ای ست
خوش آن که هر چه داشت درین کارخانه باخت
هوش مصنوعی: خیابان فنا و فقر جایی است جالب و شگفتانگیز. خوشا به حال آن کسی که هر آنچه را که داشت، در این جا از دست داد.
بربود شیخ صومعه را لذت سماع
تسبیح و خرقه در ره چنگ و چغانه باخت
هوش مصنوعی: شیخ صومعه، لذت شنیدن ذکر و مناجات را فراموش کرده و در عوض، در مسیر موسیقی و نواختن ساز، خرقه و ریاکاری خود را رها کرده است.
دل ز آرزوی خال تو در دام غصه مرد
بیچاره مرغ جان به تمنای دانه باخت
هوش مصنوعی: دل من به خاطر آرزوی دیدن خال تو در غم و اندوه است. بیچارهای همچون پرندهای که برای به دست آوردن دانهای به خطر میافتد و جانش را در این راه میدهد.
شد زان عذار ساده منقش رخم به خون
این نقش بین که با من بیدل زمانه باخت
هوش مصنوعی: از چهرهی زیبا و سادهام تصویری به یادگار مانده که نشاندهندهی درد و رنجی است که در این دنیا با آن مواجه شدهام و این نشانهی پیکار من با زمانه است.
با خاک آستان تو عشاق را سری ست
مسکین کسی که سر نه بر این آستانه باخت
هوش مصنوعی: عاشقان در آستان تو حال و هوایی خاص دارند و کسی که خود را به این آستان نمیسپارد، در حقیقت، بیخبر از خوشبختی و محبت است.
چون بر بساط وصل تو جامی نیافت دست
شطرنج عشق با رخ تو غایبانه باخت
هوش مصنوعی: به دلیل اینکه نتوانستم به وصالت دست یابم و لذت آن را بچشم، در بازی عشق، با چهره تو که غایب بود، شکست خوردم.