گنجور

بخش ۴۹

واعظی بر بالای منبر شعری از هر چه گویند بی مزه تر خواند و ترویج آن را گفت: والله این را در اثنای نماز گفته ام! شنیدم که یکی از مجلسیان می گفت: شعری که در نماز گفته شده است چنین بی مزه است، نمازی را که در وی این شعر گفته شده باشد چه مزه بوده باشد!

گفتی که دوش گفته ام اندر نماز شب
شعری که قدر جمله اشعار ازو شکست
آن شعر اگر ز منفذ سفل آمدی فرود
زان یافتی نماز تو همچون وضو شکست
شاعری خواند پرخلل غزلی
کین به حذف الف بود موصوف
گفتمش نیست صنعتی زان به
که کنی حذف ازان تمام حروف
دی همی خواندی به دعوی مطلعی
کین نه مطلع بلکه بحر گوهر است
کی سزد یک بحر تنها خواندنش
زانکه هر مصراع بحر دیگر است
گر نیاری خواند و نتوانی نوشتن یا ز وزن
زاده طبعت برون باشد گه نظم آوری
زین سه خصلت کی توان در شاعری عیب تو کرد
چون نیامد زان خلل در منصب پیغمبری

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل/قصیده/قطعه
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

واعظی بر بالای منبر شعری از هر چه گویند بی مزه تر خواند و ترویج آن را گفت: والله این را در اثنای نماز گفته ام! شنیدم که یکی از مجلسیان می گفت: شعری که در نماز گفته شده است چنین بی مزه است، نمازی را که در وی این شعر گفته شده باشد چه مزه بوده باشد!
هوش مصنوعی: واعظی در بالای منبر شعری خواند که به طور کلی بی‌مزه بود و در مورد آن گفت که این شعر را در حین نماز گفته است! یکی از حضار در مجلس به طور کنایه‌آمیز گفت: اگر این شعر در نماز خوانده شده، پس خود آن نماز چه طعمی می‌تواند داشته باشد؟
گفتی که دوش گفته ام اندر نماز شب
شعری که قدر جمله اشعار ازو شکست
هوش مصنوعی: تو گفتی که دیشب در نماز شب شعری را خواندم که ارزشش از تمام اشعار دیگر بیشتر است.
آن شعر اگر ز منفذ سفل آمدی فرود
زان یافتی نماز تو همچون وضو شکست
هوش مصنوعی: اگر آن شعر از پایین‌ترین نقطه بیابد، درنتیجه، نماز تو مانند وضو ناپاک می‌شود.
شاعری خواند پرخلل غزلی
کین به حذف الف بود موصوف
هوش مصنوعی: شاعری شعری با نقص و ایراد خواند که در توصیف آن، حرف الف وجود نداشت.
گفتمش نیست صنعتی زان به
که کنی حذف ازان تمام حروف
هوش مصنوعی: به او گفتم که هیچ هنری نیست که بتوانی با حذف کردن تمام حروف، به آن دست پیدا کنی.
دی همی خواندی به دعوی مطلعی
کین نه مطلع بلکه بحر گوهر است
هوش مصنوعی: دی با فخر و ادعا می‌خواندی که من آغاز یک شعر هستم؛ در حالی که اینجا فقط یک دریای پر از گوهر و زیبایی است.
کی سزد یک بحر تنها خواندنش
زانکه هر مصراع بحر دیگر است
هوش مصنوعی: آیا درست است که فقط یک بیت را به تنهایی بخوانیم؟ زیرا هر بخشی از آن، بخشی دیگر را نیز در بر دارد.
گر نیاری خواند و نتوانی نوشتن یا ز وزن
زاده طبعت برون باشد گه نظم آوری
هوش مصنوعی: اگر نمی‌توانی بخوانی و نوشتن برایت دشوار است، یا اینکه شعر و نثر به خاطر طبیعت تو به‌خوبی به وجود نمی‌آید، می‌توانی گاهی شعر بگویی.
زین سه خصلت کی توان در شاعری عیب تو کرد
چون نیامد زان خلل در منصب پیغمبری
هوش مصنوعی: به خاطر این سه ویژگی، چه کسی می‌تواند در شاعری به تو عیب بگیرد، زمانی که این نقص‌ها مانع از رسیدن تو به مقام پیامبری نشده است؟