جامیبخش ۷ - عادل که از حرف عین چشم عالمی بر وی است و از دال و لام دل جهانیش در پی آن به که در همه چشم ها خود را نغز نماید و به همه دل ها نیکو درآید در نغز کاری پیشوایی باشد و در نیکوکرداری راهنمایی
اهل عالم نه پیرو خردند
بلکه بر دین پادشاه خودند
همه آیین شاه خود گیرند
همه بر دین شاه خود میرند
ای مباهی به دولت شاهی
وز قوانین مملکت آگاهی
روی در قبله نجات آور
پی به سر چشمه حیات آور
آنچنان زی که زیستن شاید
هر که آنسان زید بیاساید
مپسند آنچه شرع نپسندد
مگشای آن دری که او بندد
هر چه جز شرع و دین به هم بر زن
دست در دامن پیمبر زن
راست است او خوش آنکه راست شوی
وآوری رو به راه راستروی
همچو او شاه راستان گردی
در همین شیوه داستان گردی
کجروان روی در ره تو نهند
وز کجی همچو راستان برهند
بخش ۶ - پیغام فرستادن سلطان به پادشاه روم که اگر چه من بنده زاده ام اما قرار مملکت بر این وجه داده ام که هیچ قوی بازو را مجال آن نمانده است که دست تطاول به مال ضعیفی دراز کند و اگر ناگاه دراز دستی واقع شود به موجب فرموده من بود و انصاف دادن پادشاه روم که هر کسی را دست ضبط و سیاست چنین بالا بود می شاید که همه زبردستان زیردستان او باشند: شاه غزنین چو واقفی ز علومبخش ۸ - حکایت آن پادشاه صاحب شکوه که با سپاه انبوه به پای دیوار بستانی که شاهد نار پستان درخت انار سر از دیوار برکرده بود گذشت نه هیچ کس به وی چشم خیانت باز کرد و نه دست تصرف دراز: در خزان عدل پیشه سلطانی
اطلاعات
وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
اهل عالم نه پیرو خردند
بلکه بر دین پادشاه خودند
هوش مصنوعی: مردم در دنیا به دنبال عقل و دانش نیستند، بلکه از دین و فرمان پادشاه خود تبعیت می‌کنند.
همه آیین شاه خود گیرند
همه بر دین شاه خود میرند
هوش مصنوعی: هر کس براساس اصول و اعتقادات خود زندگی می‌کند و در پایان نیز بر اساس همان اصول و اعتقادات به سرنوشت خود می‌رسد.
ای مباهی به دولت شاهی
وز قوانین مملکت آگاهی
هوش مصنوعی: ای کسی که به دارایی و موقعیت سلطنتی می‌بالید و با قوانین کشور آشنا هستی.
روی در قبله نجات آور
پی به سر چشمه حیات آور
هوش مصنوعی: به سمت قبله نجات برو و از دل چشمه زندگی آبی بیاور.
آنچنان زی که زیستن شاید
هر که آنسان زید بیاساید
هوش مصنوعی: به‌گونه‌ای زندگی کن که زندگی‌ات همیشه بهتر شود؛ زیرا کسی که به همین شکل زندگی کند، در آرامش و آسایش خواهد بود.
مپسند آنچه شرع نپسندد
مگشای آن دری که او بندد
هوش مصنوعی: به چیزی که قانون و اصول دینی تأیید نکرده است، راضی نباش. درب‌هایی را که این اصول می‌بندند، نَگشای.
هر چه جز شرع و دین به هم بر زن
دست در دامن پیمبر زن
هوش مصنوعی: هر چیزی که غیر از قوانین و اصول دین باشد، به آن دست نزن و به راهنمایی‌های پیامبر تمسک جوی.
راست است او خوش آنکه راست شوی
وآوری رو به راه راستروی
هوش مصنوعی: درست است که کسی خوشبخت و سعادتمند است که به سوی حقیقت و راه درست برود و در این مسیر قرار گیرد.
همچو او شاه راستان گردی
در همین شیوه داستان گردی
هوش مصنوعی: اگر مانند او باشی، در دیار راست‌کیشان در همین سبک و سیاق، داستان زندگی‌ات را رقم خواهی زد.
کجروان روی در ره تو نهند
وز کجی همچو راستان برهند
هوش مصنوعی: کسانی که به بیراهه می‌روند، در مسیر تو گام می‌گذارند و از انحراف خود مانند راست‌روان جدا می‌شوند.