بخش ۱۵ - پرسیدن پسر از سبب نقصان عشق عارف که عاشقق معنی بود به واسطه نقصان حسن صورت
روزی آن نوجوان به عارف گفت
کای شناسای رازهای نهفت
چون تو را دل اسیر معنی بود
عشق معنی ز صورت اولی بود
حسن معنی نمی شود سپری
عشق آن باشد از زوال بری
عشق تو چون فتاد در کم و کاست
خاطر تو ز من رمیده چراست
مرد عارف چو آن سؤال شنید
از جواب سؤال چاره ندید
گفت آنجا که جلوه معنیست
وهم نقص و زوال را ره نیست
حسن او لایزال و لم یزل است
عشق آن بی قصور و بی خلل است
هر که را زد جمال معنی راه
دست تغییر ازان بود کوتاه
لیک معنی جز از لباس صور
نشود جلوه گر بر اهل نظر
رخ ز هر صورتی که بنماید
به جمال خودش بیاراید
جرعه حسن خود بر او ریزد
حلیه خویش ازو درآویزد
عالمی مبتلای او گردد
پایبند وفای او گردد
لیک هر یک به قدر همت خویش
گیرد آیین عشق ورزی پیش
بخش ۱۴ - جواب گفتن پدر پسر را: پدر این قصه از زبان پسربخش ۱۶ - اشارت به حال جماعتی که شراب عشق از جام صورت خورده اند و پی اصلا به جمال معنی نبرده اند: آن یکی از حجاب پیچاپیچ
اطلاعات
وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
روزی آن نوجوان به عارف گفت
کای شناسای رازهای نهفت
هوش مصنوعی: روزی آن جوان به عارف گفت: ای کسی که به رازهای پنهان آگاه هستی.
چون تو را دل اسیر معنی بود
عشق معنی ز صورت اولی بود
هوش مصنوعی: چون دل تو به معنا وابسته است، عشق نیز از ظاهر و شکل اولیه فراتر رفته و به عمق و حقیقتی میرسد.
حسن معنی نمی شود سپری
عشق آن باشد از زوال بری
هوش مصنوعی: زیبایی واقعی به واسطهی عشق باقی میماند و همیشه از آسیب و زوال محافظت میشود.
عشق تو چون فتاد در کم و کاست
خاطر تو ز من رمیده چراست
هوش مصنوعی: عشق تو وقتی در دل من جا گرفت، چرا حالا که با وجود کمبودها و مشکلات، یاد تو از خاطرم رفته است؟
مرد عارف چو آن سؤال شنید
از جواب سؤال چاره ندید
هوش مصنوعی: مرد عارف وقتی آن سؤال را شنید، از پاسخ دادن به آن درمانده شد.
گفت آنجا که جلوه معنیست
وهم نقص و زوال را ره نیست
هوش مصنوعی: او گفت در جایی که حقیقت و معنای واقعی وجود دارد، دیگر جایی برای نقص و زوال نیست.
حسن او لایزال و لم یزل است
عشق آن بی قصور و بی خلل است
هوش مصنوعی: زیبایی او همیشه پایدار و بینقص است، و عشق به او بدون هیچ کم و کاستی ادامه دارد.
هر که را زد جمال معنی راه
دست تغییر ازان بود کوتاه
هوش مصنوعی: هر کسی که زیبایی و معنی را درک کند، راهی که به تغییرات زندگی میبردش، کوتاه و آسان خواهد بود.
لیک معنی جز از لباس صور
نشود جلوه گر بر اهل نظر
هوش مصنوعی: اما معنی فقط از ظواهر و شکلها ظاهر نمیشود و برای اهل بصیرت، درک عمیقتری نیاز است.
رخ ز هر صورتی که بنماید
به جمال خودش بیاراید
هوش مصنوعی: هر چهرهای که خود را به نمایش بگذارد، زیبایی خود را بیشتر میکند.
جرعه حسن خود بر او ریزد
حلیه خویش ازو درآویزد
هوش مصنوعی: در اینجا اشاره میشود که زیبایی و جذابیت خود را به دیگران میبخشد و تمام زینتها و خصایص خوبش را از آن خود میکند. به نوعی، فرد زیبا به دیگران از جلوههای خود بهره میدهد و از این طریق، زیباییاش را به نمایش میگذارد.
عالمی مبتلای او گردد
پایبند وفای او گردد
هوش مصنوعی: هر کسی که به دنیای او وارد شود، گرفتار محبت او خواهد شد و به عهد و پیمانش وفادار میماند.
لیک هر یک به قدر همت خویش
گیرد آیین عشق ورزی پیش
هوش مصنوعی: هرکس به اندازه تلاش و اراده خود، روش و شیوه عشق ورزی را اختیار میکند.