گنجور

بخش ۱۵ - قطع اطناب اطناب و ختم بر دعای استجابت ماب

جامی اطناب در سخن نه سزاست
قصه کوتاه کن که وقت دعاست
نه دعایی که شاعرانه بود
از ره صدق بر کرانه بود
خواهی آنها ز ایزد متعال
که بود در قیاس عقل محال
یا بود ز آرزوی نفسانی
مقتصر بر زخارف فانی
بل دعای قرین صدق و صفا
مشتمل بر مصالح دو سرا
هم در او جاه و حشمت دنیا
هم در او عز و دولت عقبا
سر نهی بر زمین عجز و نیاز
کای خدا کار او به لطف بساز
عدل را در دلش چنان جا کن
که نراند برون ز عدل سخن
شرع را پیشوای حکمش دار
حکم او را ز شرع ساز مدار
هر چه باشد ز عدل و شرع برون
مده او را بر آن قرار و سکون
تا بود در جهان بقا امکان
باقیش دار شاه و شاه نشان
دولتش را درین سرای امید
ساز تخم سعادت جاوید
مقبلی کش به خیر راهنماست
و او خود اندر زمانه بی همتاست
در پناهش پناه عالم باد
بالنبی و آله الامجاد

اطلاعات

وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

جامی اطناب در سخن نه سزاست
قصه کوتاه کن که وقت دعاست
هوش مصنوعی: سخن را طولانی نکن، زیرا حالا وقت آن است که دعا کنیم. قصه را مختصر بگو.
نه دعایی که شاعرانه بود
از ره صدق بر کرانه بود
هوش مصنوعی: نه دعایی که شاعرانه باشد از مسیر حقیقت به جایگاهی رسیده است.
خواهی آنها ز ایزد متعال
که بود در قیاس عقل محال
هوش مصنوعی: اگر می‌خواهی به چیزهایی دست یابی که از نظر عقل انسانی غیرممکن است، باید از خداوند متعال درخواست کنی.
یا بود ز آرزوی نفسانی
مقتصر بر زخارف فانی
هوش مصنوعی: اگر به آرزوهای دنیوی و زودگذر بسنده کنیم، در واقع در دام زینت‌های فانی گرفتار شده‌ایم.
بل دعای قرین صدق و صفا
مشتمل بر مصالح دو سرا
هوش مصنوعی: بلکه دعا باید با صداقت و خلوص همراه باشد و شامل خیر و مصلحت برای هر دو دنیا باشد.
هم در او جاه و حشمت دنیا
هم در او عز و دولت عقبا
هوش مصنوعی: در او هم نعمت‌های دنیوی و مقام و اعتبار وجود دارد، و هم کرامت و سعادت در آخرت.
سر نهی بر زمین عجز و نیاز
کای خدا کار او به لطف بساز
هوش مصنوعی: سر را بر زمین بگذار و به ضعف و نیاز خود اعتراف کن، ای خدا، این فرد را با لطف و بخششت یاری کن.
عدل را در دلش چنان جا کن
که نراند برون ز عدل سخن
هوش مصنوعی: عدل را در قلب خود به اندازه‌ای جا بده که هیچ سخن ناعادلانه‌ای نتواند از آن خارج شود.
شرع را پیشوای حکمش دار
حکم او را ز شرع ساز مدار
هوش مصنوعی: برای پیروی از قوانین دین، باید رهبری که در این زمینه تصمیم می‌گیرد را معتبر بشماری و احکام او را بر اساس اصول دین تنظیم کنی.
هر چه باشد ز عدل و شرع برون
مده او را بر آن قرار و سکون
هوش مصنوعی: هر چیزی که خارج از عدالت و قوانین شرعی باشد، به او نده و بر آن اساس او را قرار نده.
تا بود در جهان بقا امکان
باقیش دار شاه و شاه نشان
هوش مصنوعی: تا زمانی که در دنیا امکان استمرار وجود دارد، بقاء و پایداری آن را به دست شاه و کسانی که نشان سلطنت دارند بسپار.
دولتش را درین سرای امید
ساز تخم سعادت جاوید
هوش مصنوعی: در اینجا به فردی توصیه می‌شود که برای ساختن آینده‌اش و دستیابی به خوشبختی، باید به امید و آرزوهایش توجه کند و برای آنها کار و تلاش کند. در واقع، برای رسیدن به شادی و سعادت پایدار، باید در جایی که زندگی می‌کند، شرایط مناسبی ایجاد کند.
مقبلی کش به خیر راهنماست
و او خود اندر زمانه بی همتاست
هوش مصنوعی: آن که راهنمای خوبی است، همیشه به پیشرفت و موفقیت کمک می‌کند و خودش در زمانه‌اش بی‌نظیر و خاص است.
در پناهش پناه عالم باد
بالنبی و آله الامجاد
هوش مصنوعی: باشد که در حمایت او، عالم در امنیت باشد به واسطه پیامبر و اهل بیتش.