گنجور

بخش ۱۳۳ - اشارة الی قوله تعالی ماعندکم ینفد و ما عندالله باق

کل ما کان عندکم ینفد
دام ما عنده الی السرمد
وضع آن اندر آب و گل نبود
موضعش غیر جان و دل نبود
نشود حبه ای ازان ضایع
روز محشر شود به او راجع
خانه تن خرابه ایست کهن
لله و فی الهش عمارت کن
لقمه هایی که مشتهای دل است
بهر این خانه مشت های گل است
چون کفایت همی کند دو سه مشت
چند گل می کشی به گردن و پشت
گل مزن می نگویمت به گزاف
گل همی زن ولی به قدر کفاف
هست چندان بس از شراب و طعام
که به طاعت توان نمود قیام
ور فزایی بر آن سرف باشد
کی سرف مایه شرف باشد

اطلاعات

وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

کل ما کان عندکم ینفد
دام ما عنده الی السرمد
هوش مصنوعی: هر چیزی که شما دارید، از بین می‌رود، اما آنچه که او دارد، همیشگی و پایدار است.
وضع آن اندر آب و گل نبود
موضعش غیر جان و دل نبود
هوش مصنوعی: وضع او در آب و گل نیست و مکانش جز جان و دل نیست.
نشود حبه ای ازان ضایع
روز محشر شود به او راجع
هوش مصنوعی: در روز قیامت هیچ چیزی از اعمال انسان ضایع نخواهد شد و همه چیز به او بازگردانده می‌شود.
خانه تن خرابه ایست کهن
لله و فی الهش عمارت کن
هوش مصنوعی: این بیت به ما می‌گوید که بدن انسان مانند یک خانه قدیمی و خراب است. اما در این خانه، باید تلاش کنیم و زندگی کنیم، و از آن بهره‌برداری کنیم و آن را بهبود بخشیم.
لقمه هایی که مشتهای دل است
بهر این خانه مشت های گل است
هوش مصنوعی: لقمه‌هایی که از دل برمی‌آید، برای این خانه، همانند گل‌ها ارزشمند و زیبا هستند.
چون کفایت همی کند دو سه مشت
چند گل می کشی به گردن و پشت
هوش مصنوعی: وقتی نیازها برطرف می‌شوند، دیگر از گل‌ها و زینت‌ها چه استفاده‌ای داری؟
گل مزن می نگویمت به گزاف
گل همی زن ولی به قدر کفاف
هوش مصنوعی: به تو می‌گویم بی‌مورد گل نزن، اما اگر می‌زنی، فقط به اندازه‌ی کافی و مناسب باشد.
هست چندان بس از شراب و طعام
که به طاعت توان نمود قیام
هوش مصنوعی: منظور این است که انسان به قدری از نعمت‌هایی مانند شراب و غذا برخوردار است که می‌تواند در کنار این لذت‌ها، به عبادت و کارهای نیک بپردازد.
ور فزایی بر آن سرف باشد
کی سرف مایه شرف باشد
هوش مصنوعی: اگر برتری و عظمت شخصی ناشی از مال و ثروت او باشد، پس این مال و ثروت خود به نوعی مایه افتخار او خواهد بود.