جهان ملک خاتونشمارهٔ ۴۳۷
تو نظر کن که بت من چه جمالی دارد
بر لب چشمه حیوان خط و خالی دارد
مه و خورشید به هم کس نتواند دیدن
تو ببین بر سر خورشید هلالی دارد
هست خوبان جهان را همه حسن و خط و خال
دل من با سر زلفین تو حالی دارد
در شکنج سر زلف تو وطن ساخت دلم
وز فروغ مه و خورشید ملالی دارد
گر تصوّر کند آن یار که من از در او
باز گردم به جفا فکر و خیالی دارد
تو مکن تکیه برین دور جفاجوی که هم
محنت و دولت ایام زوالی دارد
حسن چون یافت کمالی بکند میل زوال
حسن روی تو به هر لحظه کمالی دارد
حسدم نیست به مال و نه به جاه و نه به ملک
بر کسی هست که با دوست وصالی دارد
چون وصالم ز جمال تو میسّر نشود
مردم دیدهٔ من خیل خیالی دارد
اطلاعات
وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
تو نظر کن که بت من چه جمالی دارد
بر لب چشمه حیوان خط و خالی دارد
هوش مصنوعی: به منظر زیبایی معشوق من توجه کن، او بر کنار چشمه حیوان، خط و خالی دلنشین دارد.
مه و خورشید به هم کس نتواند دیدن
تو ببین بر سر خورشید هلالی دارد
هوش مصنوعی: ماه و خورشید هرگز نمی‌توانند یکدیگر را ببینند، اما تو می‌توانی ببینی که هلالی بر سر خورشید قرار دارد.
هست خوبان جهان را همه حسن و خط و خال
دل من با سر زلفین تو حالی دارد
هوش مصنوعی: تمامی زیبایی‌های دنیا در آن خوبان نهفته است، اما برای دل من تنها زیبایی و جذابیت موهای تو اهمیت دارد.
در شکنج سر زلف تو وطن ساخت دلم
وز فروغ مه و خورشید ملالی دارد
هوش مصنوعی: دل من در پی زلف‌های تو آرامشی پیدا کرده است و به نور ماه و خورشید هم هیچ دلخوشی ندارد.
گر تصوّر کند آن یار که من از در او
باز گردم به جفا فکر و خیالی دارد
هوش مصنوعی: اگر آن معشوق فکر کند که من از در او به خاطر نادانی و بی‌محلی او برمی‌گردم، در اشتباه است و در خیالی باطل به سر می‌برد.
تو مکن تکیه برین دور جفاجوی که هم
محنت و دولت ایام زوالی دارد
هوش مصنوعی: به کسی یا چیزی وابسته و مطمئن نشو که همواره در حال تغییر و ناپایداری است، زیرا همین وضعیت سختی و خوشبختی ممکن است به زودی دستخوش تغییر شود.
حسن چون یافت کمالی بکند میل زوال
حسن روی تو به هر لحظه کمالی دارد
هوش مصنوعی: زمانی که زیبایی به اوج خود می‌رسد، دیگر نمی‌تواند از زوال آن بگریزد. زیبایی چهره‌ات هر لحظه کمال بیشتری را نمایان می‌کند.
حسدم نیست به مال و نه به جاه و نه به ملک
بر کسی هست که با دوست وصالی دارد
هوش مصنوعی: من به ثروت، مقام و دارایی هیچ کس حسادت نمی‌کنم؛ حسرت من تنها برای کسانی است که با دوستان واقعی خود در ارتباط و محبت هستند.
چون وصالم ز جمال تو میسّر نشود
مردم دیدهٔ من خیل خیالی دارد
هوش مصنوعی: وقتی که نمی‌توانم به زیبایی تو وصل شوم، مردم برای من در عالم خیال بسیار جالب و زیبا به نظر می‌رسند.