ایرج میرزاشمارهٔ ۴۹ - علت بی‌تابی نوزاد
هیچ می‌دانی تو هر طفلی که آید در جهان
از چه توأم با عُوَیل و ضَجه و زاری بُوَد
گرچه خون می‌خورده اندر حبس تاریک رحم
وین زمانش نوبت شیر و شکر خواری بود
این از آن باشد که در لوح ازل بیند ز پیش
کاین جهان جای چه خوف و خفت و خواری بود
چون همی بیند که می‌خواهد گرفتارش شود
ضجه و فریادش از بیم گرفتاری بود
شمارهٔ ۴۸ - قطعه: قبض آقای کمال السلطنه استشمارهٔ ۵۰ - جواب تبریک شوریده: گفت شوریده به من تهینت عید ز فارس
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: همراهان گنجور
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
هیچ می‌دانی تو هر طفلی که آید در جهان
از چه توأم با عُوَیل و ضَجه و زاری بُوَد
هوش مصنوعی: آیا می‌دانی هر کودکی که به دنیا می‌آید، به چه دلیل همراه با ناله و گریه و زاری است؟
گرچه خون می‌خورده اندر حبس تاریک رحم
وین زمانش نوبت شیر و شکر خواری بود
هوش مصنوعی: هرچند در رحم تنگ و تاریک، خون و رنج را تحمل کرده است، اما اکنون زمان آن فرا رسیده که از شیر و شکر بهره‌مند شود و طعمی خوش به زندگی بچشد.
این از آن باشد که در لوح ازل بیند ز پیش
کاین جهان جای چه خوف و خفت و خواری بود
هوش مصنوعی: این به این معناست که در اساسی‌ترین و ابتدایی‌ترین مراحل خلقت، از قبل مشخص شده است که این دنیا پر از ترس، ننگ و ضعف است.
چون همی بیند که می‌خواهد گرفتارش شود
ضجه و فریادش از بیم گرفتاری بود
هوش مصنوعی: وقتی که او می‌بیند که می‌خواهد به دام بیفتد، از ترس گرفتار شدن، ناله و فریاد می‌زند.