شمارهٔ ۹ - در هجو شیخ فصل اللّهِ نوری
حُجَّةُالاسلام کتک میزند
بر سر و مغزت دَگَنک میزند
گر نرسد بر دَگَنک دستِ او
دست به نعلین و چُسَک میزند
این دو سه گر هیچ کدامش نشد
با حَنَک و تحتِ حَنَک میزند
تا نشوی پاره خبردار باش
گاه حَنَک را به هَتَک میزند
گر کمکت رستم دستان بود
هم به تو و هم به کمک میزند
ور بکند پا به میانی فلک
چوب به پاهای فلک میزند
چک زنِ سختی بود این پهلوان
ملتفتش باش که چک میزند
دستش اگر بر فکلیها رسد
گوز یکایک به الک میزند
ور الکِ تنها کافی نشد
هم به الک هم به دولک میزند
گویند آقا همه شب زیرِ جُل
از تو چه پوشیده کَمَک میزند
چون ببرد دست به سیخِ کباب
بر جگرِ ریش نمک میزند
نَرمک نرمک به سر انگشت خویش
دیم دَدَدَک دیم دَدَدَک میزند
مختصراً هر شب در جوفِ پارک
یارو صد جور کلک میزند
حالا در حضرتِ عبدالعظیم
شیخ درِ دوز و کلک میزند
اِن شاءَاللّه دو روزِ دگر
خیمه از آنجا به دَرَک میزند
منعش اگر کس نکند بیریا
دست تصرّف به فَدَک میزند
وان جگرِ نازُکَش از بهرِ پول
روزی صد مرتبه لَک میزند
مجلسِ شوراست که با دستِ حق
سیمِ بَدان را به مِحَک میزند
هرجا خواهی به سلامت برو
ملّت اللّهُ مَعَک میزند
قافیه هرچند غلط شد ولی
شیخ ز بیکاری سگ میزند
شمارهٔ ۸ - در مدح نصرة الدوله عم زاده ناصرالدین شاه در تبریز گفته: برخیز که باید به قدح خون رز افگندشمارهٔ ۱۰ - انتقاد از حجاب: نقاب دارد و دل را به جلوه آب کند
اطلاعات
وزن: مفتعلن مفتعلن فاعلن (سریع مطوی مکشوف)
قالب شعری: قصیده
منبع اولیه: همراهان گنجور
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
حُجَّةُالاسلام کتک میزند
بر سر و مغزت دَگَنک میزند
هوش مصنوعی: به نظر میرسد که فردی که مقام و ضرورت علم دین را دارد، به شدت بر فکر و ذهن تو تأثیر میگذارد و ممکن است با انتقادهای تند و پرسشهای سخت، تو را به چالش بکشد.
گر نرسد بر دَگَنک دستِ او
دست به نعلین و چُسَک میزند
هوش مصنوعی: اگر دست او به نازکی لبهی سینهاش نرسد، پس به لبهی دمپایی و پایش ضربه میزند.
این دو سه گر هیچ کدامش نشد
با حَنَک و تحتِ حَنَک میزند
هوش مصنوعی: این چند نفر اگر هیچکدام به نتیجهای نرسیدند، همچنان به حاشیهروی و نادانی خود ادامه میدهند.
تا نشوی پاره خبردار باش
گاه حَنَک را به هَتَک میزند
هوش مصنوعی: هرگاه که در موقعیتی قرار گرفتی که ممکن است احساس ناامنی یا خفگی کنی، توجه داشته باش که چه کارهایی انجام میدهی و مراقب رفتارهایت باش، زیرا گاهی اوقات با کارهای نادرست خود به خود آسیب میزنی.
گر کمکت رستم دستان بود
هم به تو و هم به کمک میزند
اگر رستم دستان به یاری تو بیاید، هم تو را می زند و هم رستم را !
ور بکند پا به میانی فلک
چوب به پاهای فلک میزند
هوش مصنوعی: اگر کسی پا به میدان بگذارد، مانند چوبی است که به پاهای آسمان ضربه میزند.
چک زنِ سختی بود این پهلوان
ملتفتش باش که چک میزند
هوش مصنوعی: این شخصیت استوار و قوی، در مواجهه با چالشها و دشواریها همچون چکزن عمل میکند. توجه داشته باش که با او روبرو میشوی، زیرا واکنشهای شدیدی دارد.
دستش اگر بر فکلیها رسد
گوز یکایک به الک میزند
هوش مصنوعی: اگر او به مشکلات و دردسرها برسد، به همه آنها به طور جدی و بیرحمانه رسیدگی میکند.
ور الکِ تنها کافی نشد
هم به الک هم به دولک میزند
هوش مصنوعی: اگر فقط الک کافی نبود، به هر چیزی که نزدیکش باشد هم ضربه میزند.
گویند آقا همه شب زیرِ جُل
از تو چه پوشیده کَمَک میزند
هوش مصنوعی: میگویند که هر شب در زیر غلافش، به فکر تو و به خاطر تو مشغول کار و تلاش است.
چون ببرد دست به سیخِ کباب
بر جگرِ ریش نمک میزند
هوش مصنوعی: وقتی که چنگال یا سیخ کباب به گوشت ترد میرسد، نمک به آن اضافه میشود.
نَرمک نرمک به سر انگشت خویش
دیم دَدَدَک دیم دَدَدَک میزند
هوش مصنوعی: به آرامی و با نوک انگشتانم، صدای نرم و ملایمی تولید میکنم.
مختصراً هر شب در جوفِ پارک
یارو صد جور کلک میزند
هوش مصنوعی: به طور خلاصه، هر شب در عمق پارک، آن شخص شیوههای مختلفی را به کار میبرد.
حالا در حضرتِ عبدالعظیم
شیخ درِ دوز و کلک میزند
هوش مصنوعی: اکنون در محل مقدس عبدالعظیم، شیخ در حال تلاش برای به دست آوردن دسترسی به رازها و فنون خاص است.
اِن شاءَاللّه دو روزِ دگر
خیمه از آنجا به دَرَک میزند
هوش مصنوعی: انشاءالله به زودی اینجا را ترک خواهیم کرد.
منعش اگر کس نکند بیریا
دست تصرّف به فَدَک میزند
هوش مصنوعی: اگر کسی به او کمک نکند و تنها نیتش خالص باشد، به راحتی میتواند بر فَدَک تسلط پیدا کند.
وان جگرِ نازُکَش از بهرِ پول
روزی صد مرتبه لَک میزند
هوش مصنوعی: او به خاطر به دست آوردن پول، روزی صد بار ناراحتی و رنج را تحمل میکند.
مجلسِ شوراست که با دستِ حق
سیمِ بَدان را به مِحَک میزند
هوش مصنوعی: مجلس مشورت است که با قدرت الهی، ناپاکان را آزمایش میکند.
هرجا خواهی به سلامت برو
ملّت اللّهُ مَعَک میزند
هوش مصنوعی: هر جا که بخواهی با امنیت و سلامتی برو، زیرا خداوند همراه توست.
قافیه هرچند غلط شد ولی
شیخ ز بیکاری سگ میزند
هوش مصنوعی: هرچند که قافیه به درستی رعایت نشده است، اما به خاطر کمکاری و بیکاری، شیخ به کارهای بیفایده مشغول است.
حاشیه ها
1401/05/06 00:08
حنا بزرگمقام
با درود
بیت هفتم/مصرع دوم
"ملتفتش" باش، صحیح است.
1401/08/11 16:11
kamran balani
با درود
بیت هشتم
بر فکلی ها چو رسد دست او
چوب الک را به دولک می زند