گنجور

بخش ۷۶ - هوس هنوز تماشا گر جهانداری است

هوس هنوز تماشا گر جهانداری است
دگر چه فتنه پس پرده های زنگاری است
زمان زمان شکند آنچه می تراشد عقل
بیا که عشق مسلمان و عقل زناری است
امیر قافله ئی سخت کوش و پیهم کوش
که در قبیلهٔ ما حیدری ز کراری است
تو چشم بستی و گفتی که این جهان خوٍابست
گشای چشم که این خواب خواب بیداری است
بخلوت انجمنی آفرین که فطرت عشق
یکی شناس و تماشا پسند بسیاری است
تپید یک دم و کردند زیب فتراکش
خوشا نصیب غزالی که زخم او کاری است
بباغ و راغ گهر های نغمه می پاشم
گران متاع و چه ارزان ز کند بازاری است

اطلاعات

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل/قصیده/قطعه
منبع اولیه: سایت علامه اقبال

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

هوس هنوز تماشا گر جهانداری است
دگر چه فتنه پس پرده های زنگاری است
هوش مصنوعی: انگیزه و تمایل به مشاهده و درک دنیای بزرگ همچنان در دل وجود دارد، اما چه آشفتگی و ناهنجاری هایی در پس پرده‌های ابهام و تاریکی نهفته است.
زمان زمان شکند آنچه می تراشد عقل
بیا که عشق مسلمان و عقل زناری است
هوش مصنوعی: زمانی که عقل به تنهایی بر مشکلات و چالش‌ها غلبه کند، نتیجه‌ای نخواهد داشت. بیایید به عشق توجه کنیم، زیرا عشق از نظر روحی و معنوی برتر از عقل است و عقل، بدون عشق، مانند زنجیری است که به انسان محدودیت می‌دهد.
امیر قافله ئی سخت کوش و پیهم کوش
که در قبیلهٔ ما حیدری ز کراری است
هوش مصنوعی: رهبر گروهی است که با تلاش و پشتکار بی‌وقفه در حال حرکت است و در قوم و محله‌ی ما، فردی به نام حیدر، به خاطر شجاعت و دلاوری‌اش شناخته شده است.
تو چشم بستی و گفتی که این جهان خوٍابست
گشای چشم که این خواب خواب بیداری است
هوش مصنوعی: تو چشمانت را بسته‌ای و می‌گویی که این دنیا فقط یک خواب است. اما باید چشمانت را باز کنی، زیرا این خواب در واقع بیداری است.
بخلوت انجمنی آفرین که فطرت عشق
یکی شناس و تماشا پسند بسیاری است
هوش مصنوعی: در میان جمع و محفل، زیبایی‌ای وجود دارد که به ذات عشق آگاهی می‌دهد و همچنین نشان‌دهنده تمایل و علاقه‌ی زیادی است که در انسان‌ها به تماشا و زیبایی یافت می‌شود.
تپید یک دم و کردند زیب فتراکش
خوشا نصیب غزالی که زخم او کاری است
هوش مصنوعی: یک لحظه قلبی تند تپید و زخم زیبایی بر روی او ایجاد کرد. خوش به حال غزالی که این زخم برایش بسیار مهم و موثر است.
بباغ و راغ گهر های نغمه می پاشم
گران متاع و چه ارزان ز کند بازاری است
هوش مصنوعی: من در باغ و باغچه، زلال نغمه‌ها را پخش می‌کنم. این نکته را یادآور می‌شوم که گنجینه‌های گرانبها و باارزشی که به دست می‌آورم، در واقع از راهی آسان و بی‌دردسر به دست آمده‌اند.