گنجور

بخش ۱۱۷ - خودی را مردم‌آمیزی دلیل نارسایی‌ها

خودی را مردم‌آمیزی دلیل نارسایی‌ها
تو ای درد آشنا بیگانه شو از آشنایی‌ها
به درگاه سلاطین تا کجا این چهره‌سایی‌ها
بیاموز از خدای خویش ناز کبریایی‌ها
محبت از جوانمردی به جایی می‌رسد روزی
که افتد از نگاهش کاروبار دلربایی‌ها
چنان پیش حریم او کشیدم نغمهٔ دردی
که دادم محرمان را لذت سوز جدایی‌ها
از آن بر خویش می‌بالم که چشم مشتری کور است
متاع عشق نافرسوده ماند از کم‌روایی‌ها
بیا بر لاله پا کوبیم و بی‌باکانه می نوشیم
که عاشق را بحل کردند خون پارسایی‌ها
برون آ از مسلمانان گریز اندر مسلمانی
مسلمانان روا دارند کافر ماجرایی‌ها

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)
قالب شعری: غزل/قصیده/قطعه
منبع اولیه: سایت علامه اقبال

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

خودی را مردم‌آمیزی دلیل نارسایی‌ها
تو ای درد آشنا بیگانه شو از آشنایی‌ها
هوش مصنوعی: خودت را با مردم درآمیز تا از مشکلات و کمبودهای خود باخبر شوی، ای دوستی که به دردها آشنا هستی، بهتر است از روابط و آشنایی‌های عادی فاصله بگیری.
به درگاه سلاطین تا کجا این چهره‌سایی‌ها
بیاموز از خدای خویش ناز کبریایی‌ها
هوش مصنوعی: به سلاطین و حکام نزدیک نشو و از خداوند خود بیاموز که چگونه با بزرگی و عظمت رفتار کنی.
محبت از جوانمردی به جایی می‌رسد روزی
که افتد از نگاهش کاروبار دلربایی‌ها
هوش مصنوعی: عشق و محبت به یک سطحی می‌رسد که در آن، وقتی شخصی از نگاه محبوبش بیفتد، همه زیبایی‌ها و دلربایی‌ها نمایش داده می‌شود.
چنان پیش حریم او کشیدم نغمهٔ دردی
که دادم محرمان را لذت سوز جدایی‌ها
هوش مصنوعی: من به طور عمیق و دلنشین در دنیای درد و رنجی که از جدایی به وجود آمده، غرق شدم؛ طوری که صدای موسیقی‌ام برای دوستان نزدیکم لذت‌بخش و دل‌نشین شد.
از آن بر خویش می‌بالم که چشم مشتری کور است
متاع عشق نافرسوده ماند از کم‌روایی‌ها
هوش مصنوعی: من به خودم افتخار می‌کنم که چشم مشتریان قادر به دیدن ارزش عشق نیست، و این عشق پاک و با ارزش به خاطر ترس و کم‌رویی‌ها درخور توجه باقی مانده است.
بیا بر لاله پا کوبیم و بی‌باکانه می نوشیم
که عاشق را بحل کردند خون پارسایی‌ها
هوش مصنوعی: بیایید با شادمانی بر گل‌های لاله قدم بگذاریم و بی‌پروا می‌نوشیم، چرا که عاشقانی که در جستجوی حقایق بودند، مورد ظلم قرار گرفتند و خون ساده‌دلانی که پاکدامن بودند ریخته شد.
برون آ از مسلمانان گریز اندر مسلمانی
مسلمانان روا دارند کافر ماجرایی‌ها
هوش مصنوعی: از جمع مسلمانان دور شو، چرا که در میانه مسلمانان، رفتارهای غیرمناسبی از کفار در حال انجام است.