گنجور

بخش ۲۳۰ - تیر و سنان و خنجر و شمشیرم آرزوست

تیر و سنان و خنجر و شمشیرم آرزوست
با من میا که مسلک شبیرم آرزوست
از بهر آشیانه خس اندوزیم نگر
باز این نگر که شعلهٔ در گیرم آرزوست
گفتند لب ببند و ز اسرار ما مگو
گفتم که خیر نعرهٔ تکبیرم آرزوست
گفتند هر چه در دلت آید ز ما بخواه
گفتم که بی حجابی تقدیرم آرزوست
از روزگار خویش ندانم جز این قدر
خوابم ز یاد رفته و تعبیرم آرزوست
کو آن نگاه ناز که اول دلم ربود
عمرت دراز باد همان تیرم آرزوست

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل/قصیده/قطعه
منبع اولیه: سایت علامه اقبال

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

تیر و سنان و خنجر و شمشیرم آرزوست
با من میا که مسلک شبیرم آرزوست
هوش مصنوعی: این بیت بیانگر این است که شجاعت و بدون هراس بودن در برابر خطرات و چالش‌ها، برای فردی که به دنبال هدف‌های بزرگ و آرمان‌خواهی است، از اهمیت بالایی برخوردار است. او آرزو دارد که در مسیر خود به سلاح‌هایی چون تیر، نیزه، خنجر و شمشیر دست یابد، اما از کسانی که آرزویش را نمی‌فهمند، دوری می‌کند. در واقع، این فرد به دنبال یک مسلک بزرگ و ارزشمند است که شبیه به راه شبیر (شبیه به کسی که به طور بی‌وقفه و قاطع، در مسیر حق قدم برمی‌دارد) می‌باشد.
از بهر آشیانه خس اندوزیم نگر
باز این نگر که شعلهٔ در گیرم آرزوست
هوش مصنوعی: برای ساختن آشیانه‌ای از مال و ثروت تلاش می‌کنیم، اما باید توجه داشته باشیم که آتش آرزوهای ما همیشه در حال زبانه‌کشیدن است.
گفتند لب ببند و ز اسرار ما مگو
گفتم که خیر نعرهٔ تکبیرم آرزوست
هوش مصنوعی: آنها گفتند که چیزی نگو و رازهای ما را فاش نکن، اما من پاسخ دادم که نه، من آرزویم این است که صدای تکبیرم را بلند بگویم.
گفتند هر چه در دلت آید ز ما بخواه
گفتم که بی حجابی تقدیرم آرزوست
هوش مصنوعی: گفتند هر چیزی که در ذهنت باشد از ما بخواه. من پاسخ دادم که آرزوی من این است که تقدیرم بی‌پرده و آزاد باشد.
از روزگار خویش ندانم جز این قدر
خوابم ز یاد رفته و تعبیرم آرزوست
هوش مصنوعی: از دوران زندگی‌ام چیز زیادی نمی‌دانم، فقط اینکه خواب‌هایم از یاد رفته‌اند و آرزوهایم برایم تعبیر نشده‌اند.
کو آن نگاه ناز که اول دلم ربود
عمرت دراز باد همان تیرم آرزوست
هوش مصنوعی: به دنبال همان نگاه خیره‌کننده هستم که در ابتدا دل مرا دزدید. آرزو می‌کنم که عمر تو طولانی باشد، چون همان نگاه برای من بسیار ارزشمند است.