بخش ۲۰۴ - کشمیر
رخت به کاشمر گشا کوه و تل و دمن نگر
سبزه جهان جهان ببین لاله چمن چمن نگر
باد بهار موج موج مرغ بهار فوج فوج
صلصل و سار زوج زوج بر سر نارون نگر
تا نفتد به زینتش چشم سپهر فتنه باز
بسته به چهرهٔ زمین برقع نسترن نگر
لاله ز خاک بر دمید موج به آب جو تپید
خاک شرر شرر ببین آب شکن شکن نگر
زخمه به تار ساز زن باده بساتگین بریز
قافلهٔ بهار را انجمن انجمن نگر
دخترکی برهمنی لاله رخی سمن بری
چشم بروی او گشا باز بخویشتن نگر
اطلاعات
وزن: مفتعلن مفاعلن مفتعلن مفاعلن (رجز مثمن مطوی مخبون)
قالب شعری: غزل/قصیده/قطعه
منبع اولیه: سایت علامه اقبال
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
رخت به کاشمر گشا کوه و تل و دمن نگر
سبزه جهان جهان ببین لاله چمن چمن نگر
هوش مصنوعی: لباس خود را در کاشمر باز کن و به دشت و تپه و سبزه نگاه کن. زیبایی های دنیا و گل های لاله را در چمن ببین.
باد بهار موج موج مرغ بهار فوج فوج
صلصل و سار زوج زوج بر سر نارون نگر
هوش مصنوعی: نسیم بهاری به آرامی میوزد و پرندگان به طور گروهی در حال پروازند. صدای زنگزنگی از پرندگان و جیکجیک آنها به گوش میرسد، در حالی که به درختان نارون نگاه کن، که پر از این زیباییهای بهاری است.
تا نفتد به زینتش چشم سپهر فتنه باز
بسته به چهرهٔ زمین برقع نسترن نگر
هوش مصنوعی: تا زمانی که نگاه آسمان به زینت زمین نیفتد، فتنهای رخ نمیدهد. به چهرهٔ زمین که مانند پردهای بر نسترن کشیده شده، توجه کن.
لاله ز خاک بر دمید موج به آب جو تپید
خاک شرر شرر ببین آب شکن شکن نگر
هوش مصنوعی: گل لاله از زمین سر برآورده و موجها در آب جو به حرکت درآمدهاند. خاک به صورت جرقههایی در آمده و به سوزش افتاده است؛ به تماشای آب با ضعیف شدن نگاه کن.
زخمه به تار ساز زن باده بساتگین بریز
قافلهٔ بهار را انجمن انجمن نگر
هوش مصنوعی: کمانچه بزن و شراب بریز تا بنگری که بهار چگونه به صورت گروهی به سمت ما میآید.
دخترکی برهمنی لاله رخی سمن بری
چشم بروی او گشا باز بخویشتن نگر
هوش مصنوعی: دختری زیبایی دارد و چهرهاش مانند گل لاله است. وقتی به او نگاه میکنی، چشمانت به روی او باز میشود و باید به خودت نگاه کنی و به وجود خودت پی ببری.