اقبال لاهوریبخش ۱۷۶ - سرود انجم
هستی ما نظام ما
مستی ما خرام ما
گردش بی مقام ما
زندگی دوام ما
دور فلک بکام ما می نگریم و میرویم
جلوه گه شهود را
بتکدهٔ نمود را
رزم نبود و بود را
کشکمش وجود را
عالم دیر و زود را می نگریم و میرویم
گرمی کار زار ها
خامی پخته کار ها
تاج و سریر و دارها
خواری شهریار ها
بازی روزگارها می نگریم و میرویم
خواجه ز سروری گذشت
بنده ز چاکری گذشت
زاری و قیصری گذشت
دور سکندری گذشت
شیوهٔ بتگری گذشت می نگریم و میرویم
خاک خموش و در خروش
سست نهاد و سخت کوش
گاه به بزم نا و نوش
گاه جنازه ئی بدوش
میر جهان و سفته گوش می نگریم و میرویم
تو به طلسم چون و چند
عقل تو در گشاد و بند
مثل غزاله در کمند
زار و زبون و دردمند
ما به نشیمن بلند می نگریم و میرویم
پرده چرا ظهور چیست؟
اصل ظلام و نور چیست؟
چشم و دل و شعور چیست؟
فطرت ناصبور چیست؟
این همه نزد و دور چیست می نگریم و میرویم
بیش تو نزد ما کمی
سال تو پیش ما دمی
ای بکنار تو یمی
ساخته ئی به شبنمی
ما به تلاش عالمی می نگریم و میرویم
اطلاعات
وزن: مفتعلن مفاعلن مفتعلن مفاعلن (رجز مثمن مطوی مخبون)
منبع اولیه: سایت علامه اقبال
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
هستی ما نظام ما
مستی ما خرام ما
هوش مصنوعی: وجود ما، ساختار ما، شادابی ما و حرکات زیبا و دل‌نشین ماست.
گردش بی مقام ما
زندگی دوام ما
هوش مصنوعی: زندگی ما به خاطر تغییرات و حرکت‌های بی‌وقفه‌اش ادامه پیدا می‌کند.
دور فلک بکام ما می نگریم و میرویم
هوش مصنوعی: فلک به خواسته‌های ما نگاه می‌کند و ما در حال حرکت به سمت آن‌ها هستیم.
جلوه گه شهود را
بتکدهٔ نمود را
هوش مصنوعی: جایی که زیبایی و حقیقت نمایان می‌شود، مانند معبدی است که هنر و تجلی را به نمایش می‌گذارد.
رزم نبود و بود را
کشکمش وجود را
هوش مصنوعی: در نبرد و جنگ، درگیری برای وجود و هستی نبوده است.
عالم دیر و زود را می نگریم و میرویم
هوش مصنوعی: ما به تماشای جهان با گذشت و دگرگونی‌هایش می‌پردازیم و در نهایت، به سمت مقصد خود میرویم.
گرمی کار زار ها
خامی پخته کار ها
هوش مصنوعی: در دنیای میدان‌های نبرد و تلاش‌ها، شور و شوق و حرارت کارها می‌تواند نشانه‌ای از ناپختگی و بی‌تجربگی در زمینه‌های مختلف باشد.
تاج و سریر و دارها
خواری شهریار ها
هوش مصنوعی: مراتب قدرت و ثروت و درخشش ظاهری، برای پادشاهان و فرمانروایان نمی‌تواند نشانه‌ای از بزرگی یا عزت واقعی آن‌ها باشد.
بازی روزگارها می نگریم و میرویم
هوش مصنوعی: در زندگی‌ام به تماشای نقش‌ها و بازی‌های سرنوشت می‌پردازم و در نهایت به پیش می‌روم.
خواجه ز سروری گذشت
بنده ز چاکری گذشت
هوش مصنوعی: سرور از مقام سروری فراتر رفت و بنده نیز از موقعیت چاکری عبور کرد.
زاری و قیصری گذشت
دور سکندری گذشت
هوش مصنوعی: گریه و زاری و مظلومیت تمام شد و دوران سلطنت و قدرت به پایان رسید.
شیوهٔ بتگری گذشت می نگریم و میرویم
هوش مصنوعی: روزگار بت‌سازی و مجسمه‌پرستی به پایان رسیده است. اکنون ما به تماشای زندگی و واقعیت‌ها می‌پردازیم و در راه پیشرفت و حرکت به جلو قدم می‌زنیم.
خاک خموش و در خروش
سست نهاد و سخت کوش
هوش مصنوعی: زمین ساکت است و در حالتی پرجنب و جوش به سر می‌برد، در حالی که استقامت و تلاشش کم نیست.
گاه به بزم نا و نوش
گاه جنازه ئی بدوش
هوش مصنوعی: گاهی در مجالس شادمانی و می‌خواری، ناخواسته با یاد کسی که فوت کرده، دلی غمگین و سنگین به دوش می‌کشیم.
میر جهان و سفته گوش می نگریم و میرویم
هوش مصنوعی: ما در حال تماشای دنیای پربار و زیبایی هستیم و این زیبایی ما را به حرکت واداشته است.
تو به طلسم چون و چند
عقل تو در گشاد و بند
هوش مصنوعی: تو تحت تاثیر مسائلی هستی که عقلیت و تفکر تو را محدود و یا آزاد می‌کند.
مثل غزاله در کمند
زار و زبون و دردمند
هوش مصنوعی: مثل غزال در دام، کسی که در تنگنا و تحت فشار قرار دارد و از درد و رنج رنج می‌برد.
ما به نشیمن بلند می نگریم و میرویم
هوش مصنوعی: ما به بالای منزلت و جایگاه خود توجه می‌کنیم و به سوی آن حرکت می‌کنیم.
پرده چرا ظهور چیست؟
اصل ظلام و نور چیست؟
هوش مصنوعی: چرا در دنیای ما پرده‌ای وجود دارد که حقیقت را مخفی می‌کند؟ در واقع، ریشه تاریکی و روشنایی چیست؟
چشم و دل و شعور چیست؟
فطرت ناصبور چیست؟
هوش مصنوعی: چشم و دل و شعور هر کدام معنای خاصی دارند و به نوعی نشان‌دهنده حالت‌های مختلف انسان هستند. اما پرسش درباره فطرت ناصبور به نوعی به ناپایداری یا بی‌صبری در ذات انسان اشاره دارد. به عبارت دیگر، این سوالات به بررسی زندگی و وجود انسان و ویژگی‌های درونی او مربوط می‌شوند.
این همه نزد و دور چیست می نگریم و میرویم
هوش مصنوعی: این همه آمد و شد و نزدیک و دور به چه معناست؛ ما فقط به تماشای آن نشسته‌ایم و در حال رفت و آمد هستیم.
بیش تو نزد ما کمی
سال تو پیش ما دمی
هوش مصنوعی: حضور تو برای ما ارزش بیشتری دارد تا سال‌ها دوری تو.
ای بکنار تو یمی
ساخته ئی به شبنمی
هوش مصنوعی: به کنار تو، چنان وجودی شکل گرفته که درخشش و زیبایی آن مانند قطره‌ای شبنم است.
ما به تلاش عالمی می نگریم و میرویم
هوش مصنوعی: ما به زحمات و کوشش‌های یک فرد عالم توجه می‌کنیم و در همان حال به پیشرفت خود ادامه می‌دهیم.