گنجور

بخش ۱۷۱ - فصل بهار

خیز که در کوه و دشت خیمه زد ابر بهار
مست ترنم هزار
طوطی و دراج و سار
بر طرف جویبار
کشت گل و لاله زار
چشم تماشا بیار
خیز که در کوه و دشت خیمه زد ابر بهار
خیز که در باغ و راغ قافلهٔ گل رسید
باد بهاران وزید
مرغ نوا آفرید
لاله گریبان درید
حسن گل تازه چید
عشق غم نو خرید
خیز که در باغ و راغ قافلهٔ گل رسید
بلبلگان در صفیر ، صلصلگان در خروش
خون چمن گرم جوش
ای که نشینی خموش
در شکن آئین هوش
بادهٔ معنی بنوش
نغمه سرا گل بپوش
بلبلگان در صفیر ، صلصلگان در خروش
حجره نشینی گذار گوشهٔ صحرا گزین
بر لب جوئی نشین
آب روان را ببین
نرگس ناز آفرین
لخت دل فرودین
بوسه زنش بر جبین
حجره نشینی گذار گوشهٔ صحرا گزین
دیده معنی گشا ای ز عیان بیخبر
لاله کمر در کمر
نیمهٔ آتش به بر
می چکدش بر جگر
شبنم اشک سحر
در شفق انجم نگر
دیدهٔ معنی گشا ، ای ز عیان بیخبر
خاک چمن وانمود راز دل کائنات
بود و نبود صفات
جلوه گریهای ذات
آنچه تو دانی حیات۔
آنچه تو خوانی ممات
هیچ ندارد ثبات
خاک چمن وانمود راز دل کائنات

اطلاعات

وزن: مفتعلن فاعلن مفتعلن فاعلن (منسرح مطوی مکشوف)
منبع اولیه: سایت علامه اقبال

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

خیز که در کوه و دشت خیمه زد ابر بهار
هوش مصنوعی: بیدار شو، زیرا ابر بهاری در کوه‌ها و دشت‌ها چادر زده است.
مست ترنم هزار
طوطی و دراج و سار
هوش مصنوعی: مست از صدای دلنشین هزار طوطی، دراج و سار.
بر طرف جویبار
کشت گل و لاله زار
هوش مصنوعی: در کنار جویبار، مزرعه‌ای از گل‌ها و لاله‌ها وجود دارد.
چشم تماشا بیار
هوش مصنوعی: به نگاهی پر از شوق و زیبایی نیاز دارم.
خیز که در کوه و دشت خیمه زد ابر بهار
هوش مصنوعی: بپا خیز که ابر بهاری در کوه‌ها و دشت‌ها چادر زده است.
خیز که در باغ و راغ قافلهٔ گل رسید
هوش مصنوعی: بپاخیز و شاد باش، زیرا کاروان گل‌ها به باغ و دشت رسیده است.
باد بهاران وزید
مرغ نوا آفرید
هوش مصنوعی: باد بهاری آمد و پرنده‌ای آواز خوشی سر داد.
لاله گریبان درید
حسن گل تازه چید
هوش مصنوعی: لاله به خاطر زیبایی و تازگی گل‌ها گریبانش را می‌کشد و به نوعی از شادی و شگفتی خود از زیبایی‌ها خبر می‌دهد.
عشق غم نو خرید
هوش مصنوعی: عشق، درد و غم جدیدی را به دست آورد.
خیز که در باغ و راغ قافلهٔ گل رسید
هوش مصنوعی: بیدار شو و آماده باش، چرا که کاروان گل‌ها به باغ و مزرعه آمده است.
بلبلگان در صفیر ، صلصلگان در خروش
هوش مصنوعی: پرندگان آوازخوان در حال نغمه‌سرایی هستند و جویبارها نیز با صدای خروش خود به جریان ادامه می‌دهند.
خون چمن گرم جوش
ای که نشینی خموش
هوش مصنوعی: اگر چمن به خون آغشته شود، نشانه‌ای از زندگی و نشاط در آن وجود دارد، اما کسی که بر آن نشسته باشد باید ساکت و بی‌سروصدا باشد.
در شکن آئین هوش
بادهٔ معنی بنوش
هوش مصنوعی: در دورانی که عقل و تفکر تحت تأثیر قرار گرفته، از عمق معانی و حقیقت‌ها بهره‌برداری کن.
نغمه سرا گل بپوش
هوش مصنوعی: ای آن کس که سرودی خوش برای گل می‌خوانی، زیبا بپوش و جلوه‌گری کن.
بلبلگان در صفیر ، صلصلگان در خروش
هوش مصنوعی: پرنده‌های خوش‌صدا در نغمه‌سرایی مشغول‌اند و جویبارها با صدای خروششان به نوا درآورده‌اند.
حجره نشینی گذار گوشهٔ صحرا گزین
هوش مصنوعی: در گوشه‌ای از بیابان با آرامش زندگی کن و به دور از شلوغی‌ها و سر و صداها، به خلوت خود بپرداز.
بر لب جوئی نشین
آب روان را ببین
هوش مصنوعی: در کنار جوی نشسته و جریان آب را تماشا کن.
نرگس ناز آفرین
لخت دل فرودین
هوش مصنوعی: نرگس زیبا و دلربا، دل را در فصل زمستان می‌گیرد و از آن خود می‌کند.
بوسه زنش بر جبین
هوش مصنوعی: بوسه‌ای که او بر پیشانی او زد.
حجره نشینی گذار گوشهٔ صحرا گزین
هوش مصنوعی: زندگی در گوشه‌ای از صحرا و دوری از هیاهوی شهر را انتخاب کن و به آرامش آنجا بپرداز.
دیده معنی گشا ای ز عیان بیخبر
هوش مصنوعی: ای چشم، بیدار شو و حقیقت را ببین، چرا که تو از واقعیت‌های نادیده بی‌اطلاع هستی.
لاله کمر در کمر
نیمهٔ آتش به بر
هوش مصنوعی: گل لاله به شکل کمر در آمده و در آغوش شعله‌های آتش جا گرفته است.
می چکدش بر جگر
شبنم اشک سحر
هوش مصنوعی: گل‌های شبنم در صبح زود با اشک‌های خود بر دل انسان تأثیر می‌گذارند و حالتی از لطافت و زیبایی را به وجود می‌آورند.
در شفق انجم نگر
هوش مصنوعی: به آسمانِ زیبای غروب نگاه کن که ستاره‌ها در آن نمایان می‌شوند.
دیدهٔ معنی گشا ، ای ز عیان بیخبر
هوش مصنوعی: ای کسی که از واقعیات بی‌خبر هستی، چشم‌ات بر حقیقت باز کن و به معنی و مفهوم عمیق‌تر نگاه کن.
خاک چمن وانمود راز دل کائنات
هوش مصنوعی: زمینی که پوشیده از چمن است، رازهای دل جهان را پنهان کرده است.
بود و نبود صفات
جلوه گریهای ذات
هوش مصنوعی: وجود و عدم ویژگی‌ها، نشان‌دهنده جلوه‌های حقیقت است.
آنچه تو دانی حیات۔
آنچه تو خوانی ممات
هوش مصنوعی: آنچه تو به آن زندگی می‌گویی، همان حیات است و آنچه تو مرگ می‌دانی، نشانه‌ی زوال و پایان است.
هیچ ندارد ثبات
هوش مصنوعی: هیچ چیز در این دنیا پایدار نیست.
خاک چمن وانمود راز دل کائنات
هوش مصنوعی: خاک چمن به طور نمادین احساسات عمیق و اسرار جهان را نشان می‌دهد.

حاشیه ها

1396/12/20 23:03
فرشید

سلام
قالب این شعر چیست؟ لطفا راهنمایی بفرمایید.

1397/10/14 13:01
سلام

قالب شعریش ترکیب بنده