گنجور

بخش ۵۵ - ۵۵ ابوحمزة البغدادیّ البزّاز، رضی اللّه عنه

و منهم: سرای پردهٔ اسرار و تمکین، و اساس اهل یقین ابوحمزة البغدادی البزّاز، رضی اللّه عنه

از کبرای متکلمان مشایخ بود و مرید حارث محاسبی بود و با سری صحبت داشته بود و از اقران نوری و خیر النّسّاج بود، و با محتشمان مشایخ صحبت کرده بود. اندر مسجد رُصافهٔ بغداد عِظت کردی. عالم بود به تفسیر و قرائت. روایاتش عالی بود اندر احادیث پیغمبر، علیه السّلام و وی آن بود که اندر وقعت نوری و بلای وی با وی بوده بود، که خداوند تعالی جمله را خلاص داد. حکایت آن در شرح مذهب نوری بیارم، ان شاء اللّه عزّ و جلّ.

از وی می‌آید که گفت: «إذا سَلِمَتْ مِنک نَفْسُکَ فقد أدَّیْتَ حقَّها، و إذا سَلِمَ منک الخَلْقُ قَضَیْتَ حُقوقَهم.» چون تن تو از تو سلامت یافت حق وی بگزاردی، و چون خلق از تو سلامت یافتند حق‌های ایشان بگزاردی؛ یعنی حقوق دو است: یکی حق نفس تو بر تو، و یکی حق خلق بر تو. چون نفس را از معصیت منع کردی و طریقت سلامت آن جهانی وی طلب کردی، حق وی گزارده باشی، و چون خلق را از بد خود ایمن گردانیدی و بد ایشان نخواهی حق ایشان گزارده باشی. بکوش تا تو را و خلق را از تو بد نیفتد، آنگاه به حق گزاردن حق مشغول شو. واللّه اعلم.

اطلاعات

منبع اولیه: محمودرضا رجایی

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

و منهم: سرای پردهٔ اسرار و تمکین، و اساس اهل یقین ابوحمزة البغدادی البزّاز، رضی اللّه عنه
هوش مصنوعی: از جمله شخصیت‌های برجسته‌ای که در رازها و آداب روحانی پیشتاز بودند، ابوحمزه بغدادی بزّاز است که مورد احترام و محبت قرار گرفته است.
از کبرای متکلمان مشایخ بود و مرید حارث محاسبی بود و با سری صحبت داشته بود و از اقران نوری و خیر النّسّاج بود، و با محتشمان مشایخ صحبت کرده بود. اندر مسجد رُصافهٔ بغداد عِظت کردی. عالم بود به تفسیر و قرائت. روایاتش عالی بود اندر احادیث پیغمبر، علیه السّلام و وی آن بود که اندر وقعت نوری و بلای وی با وی بوده بود، که خداوند تعالی جمله را خلاص داد. حکایت آن در شرح مذهب نوری بیارم، ان شاء اللّه عزّ و جلّ.
هوش مصنوعی: او از بزرگترین متکلمان بود و پیرو حارث محاسبی به شمار می‌رفت. با شخصیت‌های معتبری در زمینه علم و معرفت گفتگو کرده بود و در مسجد رُصافهٔ بغداد به ایراد خطبه پرداخته بود. در تفسیر و قرائت قرآن سالد و عالم بود و روایاتش در احادیث پیامبر اسلام معتبر و عالی تلقی می‌شد. او در وقایع مرتبط با نوری و مشکلات پیش آمده در آن زمان حضور داشت و خداوند متعال همه را نجات بخشید. داستان این موضوع را در توضیح مذهب نوری خواهم آورد، ان شاء الله.
از وی می‌آید که گفت: «إذا سَلِمَتْ مِنک نَفْسُکَ فقد أدَّیْتَ حقَّها، و إذا سَلِمَ منک الخَلْقُ قَضَیْتَ حُقوقَهم.» چون تن تو از تو سلامت یافت حق وی بگزاردی، و چون خلق از تو سلامت یافتند حق‌های ایشان بگزاردی؛ یعنی حقوق دو است: یکی حق نفس تو بر تو، و یکی حق خلق بر تو. چون نفس را از معصیت منع کردی و طریقت سلامت آن جهانی وی طلب کردی، حق وی گزارده باشی، و چون خلق را از بد خود ایمن گردانیدی و بد ایشان نخواهی حق ایشان گزارده باشی. بکوش تا تو را و خلق را از تو بد نیفتد، آنگاه به حق گزاردن حق مشغول شو. واللّه اعلم.
هوش مصنوعی: اگر نفس خود را حفظ کرده‌ای، به حق خود عمل کرده‌ای و اگر دیگران از تو در امان هستند، حقوق آن‌ها را نیز ادا کرده‌ای. به عبارتی، دو نوع حق وجود دارد: یکی حق خودت بر خودت و دیگری حق دیگران بر تو. زمانی که خود را از گناه بازداشتیدی و درصدد رسیدن به سلامت روحی و معنوی خود برآمدی، حق خود را به جا آورده‌ای. همچنین، وقتی امنیت دیگران را از آسیب‌های خود تامین کرده‌ای و به آن‌ها آسیب نمی‌زنی، حق آن‌ها را نیز ادا کرده‌ای. بنابراین باید تلاش کنی که نه تنها خود را، بلکه دیگران را نیز از آسیب‌های خود حفظ کنی و سپس به انجام وظایف خود در قبال آن‌ها بپردازی.