هلالی جغتاییشمارهٔ ۴
به چشم لطف اگر بینی گرفتاران رسوا را
به ما هم گوشه چشمی که رسوا کرده‌ای ما را
پس از مردن نخواهم سایه طوبی ولی خواهم
که روزی سایه بر خاکم فتد آن سرو بالا را
حذر کن از دم سرد رقیب، ای نوگل خندان
که از باد خزان آفت رسد گل‌های رعنا را
دلا، تا می‌توان امروز فرصت را غنیمت دان
که در عالم نمی‌داند کسی احوال فردا را
زلال خضر باشد خاک پایت، جای آن دارد
که ذوق خاکبوسی بر زمین آرد مسیحا را
هلالی را چه حد آنکه بر ماه رخت بیند؟
به عشق ناتمام او چه حاجت روی زیبا را؟
اطلاعات
وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: علی پی‌سپار
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
به چشم لطف اگر بینی گرفتاران رسوا را
به ما هم گوشه چشمی که رسوا کرده‌ای ما را
هوش مصنوعی: اگر با چشمی مهربان نگاهی به گرفتاران بیندازی، به ما که رسوای تو هستیم نیز لطفی کن و نگاهی بینداز.
پس از مردن نخواهم سایه طوبی ولی خواهم
که روزی سایه بر خاکم فتد آن سرو بالا را
هوش مصنوعی: پس از مرگم نمی‌خواهم درخت طوبی (درختی بهشتی) سایه‌ام را بگیرد، اما آرزو دارم یک روز سایه آن درخت بلند بر روی خاک من بیفتد.
حذر کن از دم سرد رقیب، ای نوگل خندان
که از باد خزان آفت رسد گل‌های رعنا را
هوش مصنوعی: مراقب باش که از دشمنان خود غافل نشوی، ای گل زیبای خندان، زیرا ممکن است مانند باد خزان آسیب‌هایی به گل‌های زیبا برسانند.
دلا، تا می‌توان امروز فرصت را غنیمت دان
که در عالم نمی‌داند کسی احوال فردا را
هوش مصنوعی: ای دل، تا جایی که می‌توانی از فرصت امروز بهره ببر، زیرا هیچ کس در این دنیا از وضعیت فردا خبر ندارد.
زلال خضر باشد خاک پایت، جای آن دارد
که ذوق خاکبوسی بر زمین آرد مسیحا را
هوش مصنوعی: خاک پایت آنقدر پاک و زلال است که شایسته است مسیحا با عشق و شادی بر آن سجده کند و از آن خاک بوسه بگیرد.
هلالی را چه حد آنکه بر ماه رخت بیند؟
به عشق ناتمام او چه حاجت روی زیبا را؟
هوش مصنوعی: هلالی چه فرصتی دارد که بر چهرهٔ ماه زیبایی بنگرد؟ عشق ناتمامی که دارد، دیگر چه نیازی به دیدن چنین روی زیبایی دارد؟
خوانش ها
غزل شمارهٔ ۴ به خوانش راستین معتبرزاده موسیقی زمینه تار نوازی استاد فرهنگ شریف در دستگاه نوا
حاشیه ها
1401/02/02 04:05
راستین معتبرزاده
به نظر بنده با توجه به وزن شعر که "مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن" می باشد؛ مصرع اول بیت آخر را این چنین باید خواند:
هِلالی را چه حدِّ آنکه بر ماهِ رخت بیند