گنجور

شمارهٔ ۳۰ - تاریخ بنای خانه

به حکم بندهٔ خلاق آن رزاق بی‌منت
که کردش کافل ارزاق لطف قادر منان
امیر بی‌نظیر مرحمت‌پرور که از دادش
شود بی‌باک آهوبره گرگ پیر را مهمان
دلیر شیرگیر معدلت‌پرور که از بیمش
کند در بیشه شیر شرزه چنگال خود از دندان
پس از تعمیر کاشان کز ازل می‌بود ویرانه
به یمن همت عالیش چون گردید آبادان
بنا شد خانهٔ دلکش روان شد جوی آبی خوش
به خوبی روضهٔ رضوان به صافی چشمهٔ حیوان
زلال حوض آن پیوسته روح‌افزار و جان‌پرور
نسیم صحن آن همواره عنبربیز و مشک‌افشان
ازین دلکش بنا کاشان به اصفاهان همی نازد
سزد هر چند بر گلزار جنت نازد اصفاهان
چو از معماری لطف خدا بر پا شد این خانه
که در وی با نیش خرم زید با عمر جاویدان
پی تاریخ سال آن رقم زد خامهٔ هاتف
همی نازد به اصفاهان ازین دلکش بنا کاشان

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)
قالب شعری: غزل/قصیده/قطعه
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

به حکم بندهٔ خلاق آن رزاق بی‌منت
که کردش کافل ارزاق لطف قادر منان
هوش مصنوعی: به فرمان خداوندی که روزی‌دهنده است و بدون درخواست، رزق و روزی می‌دهد، نعمت‌های او بر من نازل شد.
امیر بی‌نظیر مرحمت‌پرور که از دادش
شود بی‌باک آهوبره گرگ پیر را مهمان
هوش مصنوعی: امیر برجسته و مهربان که با بخشش‌هایش، دلیرانه آهو را از چنگ گرگ پیر نجات می‌دهد، به مانند مهمانی برای اوست.
دلیر شیرگیر معدلت‌پرور که از بیمش
کند در بیشه شیر شرزه چنگال خود از دندان
هوش مصنوعی: شجاع و نترسی که قادر به تربیت و پرورش عدالت است، آنچنان ترسی در دل شیر زخمی می‌اندازد که او به خاطر ترس از او، ناخن‌های خود را از دندانش دور می‌کند.
پس از تعمیر کاشان کز ازل می‌بود ویرانه
به یمن همت عالیش چون گردید آبادان
هوش مصنوعی: پس از آنکه شهر کاشان به دست همت والای عالمان و سازندگان بازسازی شد، دیگر ویرانه نبود و به شکلی آباد و زیبا درآمد.
بنا شد خانهٔ دلکش روان شد جوی آبی خوش
به خوبی روضهٔ رضوان به صافی چشمهٔ حیوان
هوش مصنوعی: خانه‌ای زیبا ساخته شد و جوی آبی خوش‌صدا روان گردید، به خوبی باغ بهشت با چشمه‌ای زلال و شفاف.
زلال حوض آن پیوسته روح‌افزار و جان‌پرور
نسیم صحن آن همواره عنبربیز و مشک‌افشان
هوش مصنوعی: آب زلال حوض همیشه روح‌نواز و جان‌افزا است و نسیم در آنجا همواره بوی عطر و مشک پخش می‌کند.
ازین دلکش بنا کاشان به اصفاهان همی نازد
سزد هر چند بر گلزار جنت نازد اصفاهان
هوش مصنوعی: این دلنشین و زیبا، شهر کاشان به اصفهان می‌بالد و جایز است که هرچند اصفهان بر باغ‌های بهشت افتخار کند، باز هم کاشان به این زیبایی می‌افزاید.
چو از معماری لطف خدا بر پا شد این خانه
که در وی با نیش خرم زید با عمر جاویدان
هوش مصنوعی: زمانی که خانه‌ای با زیبایی و لطف خداوند ساخته شد، در آنجا با طراوت و شادابی زندگی می‌شود و عمر این خانه جاودانه خواهد بود.
پی تاریخ سال آن رقم زد خامهٔ هاتف
همی نازد به اصفاهان ازین دلکش بنا کاشان
هوش مصنوعی: در سالی که تاریخ آن ثبت شده، قلم فرشته به زیبایی به اصفهان افتخار می‌کند و از این بناهای دل‌انگیز کاشان سخن می‌گوید.