گنجور

شمارهٔ ۷۲

معاشران به خدائیتی ثواب کنید
حدیث نغز مرا، زینت کتاب کنید
عنان پیش رخ از شه پیاده است وزیر
گرفته سخت و سبک پای در رکاب کنید
به کار صلح که طراح خیر و فلاح
درنگ نیست مرا، نوبتی شتاب کنید
به غیر پیر خرابات دادخواهی نیست
دل خراب خود آباد از آن خراب کنید
ز کارهای ثواب آنچه واجب آمد و فرض
دوبیت نغز، به جان حفظ از این نصاب کنید
نصاب موج طباق است بیت بیتش را
به گوش هوش به از لؤلؤ خوشاب کنید
سرود خوان چو شود عندیب گلشن قدس
چرا، به گوش فرو نوحه غراب کنید
اگر خضاب توانید کرد پنجه ز خون
به خون دختر رز دست ها خضاب کنید
کف سئوال گشاید به پیشتان هر کس
به خیر و خوبی و احسان و را جواب کنید
سرای پیر مغان را چو آستان بوسید
برای کسب شرف جا در آن جناب کنید
حجاب وهم ز رخ برگرفت «حاجب » را
بهشت گشت جهان از چه اش حجاب کنید

اطلاعات

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

معاشران به خدائیتی ثواب کنید
حدیث نغز مرا، زینت کتاب کنید
هوش مصنوعی: ای دوستان، برای خدا کاری کنید و سخنان زیبا و دلنشین من را در کتابتان زیبا و آراسته ثبت کنید.
عنان پیش رخ از شه پیاده است وزیر
گرفته سخت و سبک پای در رکاب کنید
هوش مصنوعی: رهبر با اختیاری که دارد، از قدرت خود در مسیر پیش رو کار می‌گیرد و وزیرش به او کمک می‌کند. در این وضعیت، هم می‌تواند با جدیت پیش برود و هم با آرامش. در واقع، باید چابک و با دقت از فرصت‌ها بهره‌برداری کرد.
به کار صلح که طراح خیر و فلاح
درنگ نیست مرا، نوبتی شتاب کنید
هوش مصنوعی: من برای کارهای صلح و خیر و نیکی تردیدی ندارم و انتظار ندارم، پس با شتاب اقدام کنید.
به غیر پیر خرابات دادخواهی نیست
دل خراب خود آباد از آن خراب کنید
هوش مصنوعی: در اینجا به این معناست که در جستجوی مروت و انصاف، فقط از یک پیر یا راهنمای آگاه در دنیای خراب و پرچالش کمک بگیریم. دل و جانمان را باید از این درد و ویرانی نجات دهیم و با هدایت او دوباره سرپا کنیم.
ز کارهای ثواب آنچه واجب آمد و فرض
دوبیت نغز، به جان حفظ از این نصاب کنید
هوش مصنوعی: از اعمال نیکویی که واجب و ضروری است، دو بیت زیبا را به خاطر بسپارید و در زندگی خود به کار گیرید.
نصاب موج طباق است بیت بیتش را
به گوش هوش به از لؤلؤ خوشاب کنید
هوش مصنوعی: موجی برپاکننده در دریاست و این موج بری از زیبایی‌های گرانبهایی است که شنیدن هر قسمت آن به مانند درخشندگی مروارید است. با دقت به هر کلمه‌اش گوش کنید تا زیبایی و لطافت آن را بهتر درک کنید.
سرود خوان چو شود عندیب گلشن قدس
چرا، به گوش فرو نوحه غراب کنید
هوش مصنوعی: وقتی که سراینده‌ی شعر در گلشن بهشتی به وجد و شوق می‌آید، چرا باید صدای ناله‌ی کلاغ را در گوش خود بشنود؟
اگر خضاب توانید کرد پنجه ز خون
به خون دختر رز دست ها خضاب کنید
هوش مصنوعی: اگر می‌توانید دست‌هایتان را با خون دختران گلگون زینت بخشید، پس با خون به رنگ سرخ پنجه‌هایتان را رنگین کنید.
کف سئوال گشاید به پیشتان هر کس
به خیر و خوبی و احسان و را جواب کنید
هوش مصنوعی: هر کسی که سوالی را مطرح کند، باید با خوبی و نیکی و احسان به او پاسخ بدهید.
سرای پیر مغان را چو آستان بوسید
برای کسب شرف جا در آن جناب کنید
هوش مصنوعی: وقتی که به خانه پیر مغان احترام می‌گذاری و آستان او را می‌بوسید، برای به دست آوردن مقام و شرافت، در نزد او جا و منزلتی پیدا می‌کنی.
حجاب وهم ز رخ برگرفت «حاجب » را
بهشت گشت جهان از چه اش حجاب کنید
هوش مصنوعی: با برداشتن پرده‌ی خیال و وهم از چهره، عالم به یک‌باره بهشت و زیبا می‌شود. پس چرا به خاطر این پرده، آن را از ما بپوشانید؟