گنجور

شمارهٔ ۳۹

بر در میکده درویش بنه پای طلب
رو حیات ابد امروز از این خانه طلب
میخ این چادر، صد پاره به دل زن نه به گل
هر چه خواهی طلب از باده فروشان به ادب
خدمت پیرمغان رو، به حقارت نه به کبر
کاندر اینخانه حسب کس ز تو خواهد نه نسب
پای عرعر منشین و ثمر از بید مخواه
رو تو در سایه نخلی که بچینش رطب
عرب از پارسیان تربیت آموخت درست
که سعادت ز عجم بود و شقاوت ز عرب
علم آموز و ادب زانکه به چیزی نخرند
مردم با ادبت جامه دیبا وقصب
لذتی هست بتحصیل علوم ار دانی
که ز دوشیزه نبردند جوانان عزب
«حاجب » از پرده درآ، روی به عالم بنما
که جهانند ز هجران تو در رنج و تعب

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

بر در میکده درویش بنه پای طلب
رو حیات ابد امروز از این خانه طلب
هوش مصنوعی: به درگاه میکده برو و با پای نیاز و آرزو وارد شو؛ امروز زندگی ابدی را از این مکان بخواه.
میخ این چادر، صد پاره به دل زن نه به گل
هر چه خواهی طلب از باده فروشان به ادب
هوش مصنوعی: میخ چادر است که درد و رنج را به دل آدم می‌زند و نیازی نیست که در دل به گل و زیبایی فکر کنی. هر چه می‌خواهی، از دوش‌فروشان با ادب و احترام بخواه.
خدمت پیرمغان رو، به حقارت نه به کبر
کاندر اینخانه حسب کس ز تو خواهد نه نسب
هوش مصنوعی: به خدمت پیر مغان برو، نه با احساس حقارت و نه با تکبر. زیرا در این خانه، شخصیت کسی به افتخار نسب او نیست، بلکه به رفتار و کردار او وابسته است.
پای عرعر منشین و ثمر از بید مخواه
رو تو در سایه نخلی که بچینش رطب
هوش مصنوعی: بر سر علف‌های هرز ننشین و انتظار میوه از درخت بید نداشته باش، تو باید در سایه نخل قرار بگیری تا میوه‌های شیرین را بچینی.
عرب از پارسیان تربیت آموخت درست
که سعادت ز عجم بود و شقاوت ز عرب
هوش مصنوعی: عرب‌ها از ایرانیان آموزش دیدند، به درستی که خوشبختی متعلق به ایرانیان بود و بدبختی از عرب‌ها ناشی می‌شد.
علم آموز و ادب زانکه به چیزی نخرند
مردم با ادبت جامه دیبا وقصب
هوش مصنوعی: علم را بیاموز و ادب را یاد بگیر؛ زیرا مردم با ادب را به خاطر منش و شخصیتشان بیشتر ارج می‌نهند تا به خاطر ثروت و زیورآلاتشان.
لذتی هست بتحصیل علوم ار دانی
که ز دوشیزه نبردند جوانان عزب
هوش مصنوعی: دریافتن لذت یادگیری علم‌ها شبیه است به این که جوانان باکره را از دوشیزه‌ها دور نکرده‌اند. در واقع، به این معناست که کسانی که به دنبال دانش هستند، تجربیات شیرینی را کسب می‌کنند و این امر مانند مواجهه با زیبایی‌ها و نیکوهایی است که جوانان در پی آن‌ها هستند.
«حاجب » از پرده درآ، روی به عالم بنما
که جهانند ز هجران تو در رنج و تعب
هوش مصنوعی: ای حاجب، پرده را کنار بزن و رویت را به دنیا نشان بده، زیرا مردم در غیبت تو در رنج و سختی به سر می‌برند.