گنجور

شمارهٔ ۳۵

پدید آمد رسوم بی وفایی
نماند از کس نشان آشنایی
برند از فاقه نزد هر خسیسی
کنون اهل هنر دست گدایی
کسی کـ‌او فاضل است امروز در دهر
نمی بیند زغم یک دم رهایی
ولیکن جاهل است اندر تنعم
متاع او چو هست این دم بهایی
وگر شاعر بگوید شعر چون آب
که دل را زآن فزاید روشنایی
نبخشندش جویی از بخل و امساک
اگر خود فی المثل باشد سنایی
خرد در گوش هوشم دی همی گفت
برو صبری بکن در بینوایی
قناعت را بضاعت ساز و می‌سوز
در این درد و عنا چون بی‌نوایی
بیا حافظ به جان این پند بشنو
که گر از پا درافتی با سر آیی

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: حمیدرضا محمدی

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

پدید آمد رسوم بی وفایی
نماند از کس نشان آشنایی
هوش مصنوعی: رسوم بی‌وفایی به وجود آمده و دیگر هیچ نشانه‌ای از آشنایی و دوستی باقی نمانده است.
برند از فاقه نزد هر خسیسی
کنون اهل هنر دست گدایی
هوش مصنوعی: افراد بی‌هنر اکنون به خاطر دشواری‌های مالی، هنرآموزان را تحقیر کرده و به آنها نگاه نمی‌کنند.
کسی کـ‌او فاضل است امروز در دهر
نمی بیند زغم یک دم رهایی
هوش مصنوعی: انسانی که در زمانه کنونی دانشمند و فرهیخته است، به هیچ وجه نمی‌تواند از اندوه و غم لحظه‌ای آسوده باشد.
ولیکن جاهل است اندر تنعم
متاع او چو هست این دم بهایی
هوش مصنوعی: اما او در خوشی و لذت‌ها نادان است؛ چرا که آنچه دارد فقط در این لحظه ارزش دارد.
وگر شاعر بگوید شعر چون آب
که دل را زآن فزاید روشنایی
هوش مصنوعی: اگر شاعر بگوید که شعر مانند آبی است که دل را روشن و زنده می‌کند، اشاره به این دارد که شعر می‌تواند روح انسان را شفاف و پرانرژی کند.
نبخشندش جویی از بخل و امساک
اگر خود فی المثل باشد سنایی
هوش مصنوعی: اگر کسی مانند سنایی بخیل و دست و دل تنگ باشد، دیگران هم به او رحم نمی‌کنند و از او انتقاد می‌کنند.
خرد در گوش هوشم دی همی گفت
برو صبری بکن در بینوایی
هوش مصنوعی: در دل من صدای خرد به گوش می‌رسد که به من می‌گوید: در این شرایط سخت و فقر، صبر کن و استقامت داشته باش.
قناعت را بضاعت ساز و می‌سوز
در این درد و عنا چون بی‌نوایی
هوش مصنوعی: در زندگی، آنچه داری را بپذیر و بر اساس همین امکانات، زندگی‌ات را بساز. در این مسیر با مشکلات و دردها روبه‌رو خواهی شد، اما باید با آن مواجه شوی و زندگی‌ات را به خوبی بگذرانید، حتی اگر در موقعیت دشواری به سر ببری.
بیا حافظ به جان این پند بشنو
که گر از پا درافتی با سر آیی
هوش مصنوعی: به تو می‌گویم که ای حافظ، به خاطر این نصیحت گوش بده. اگر نتوانی سرپا بایستی و زمین بخوری، با سر و رویی تازه و با انرژی دوباره به جلو خواهی آمد.

خوانش ها

شمارهٔ ۳۵ به خوانش محمدرضا مومن نژاد