حافظقطعه شمارهٔ ۱۱
اطلاعات
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
حاشیه ها
منظورحافظ ازاین شعرچیه!؟ومخاطبش کیه!؟
با درود، منظور از "وطیفه" حقوق ماهیانه یا مقرری است، که شاعر در اینجا با کمال شرم و ادب از پیشخدمت خواجه درخواست میکند در صورت امکان حقوق خود را، احتمالا زودتر از موعد مقرر، بگیرد.
لطیفه گویی وبذله گویی همیشه ایجاد لبخند در دو طرف میکند و مانند نیشخند نیست
آنکه در نیشخند زدنش می خندد،دیگری از آن نیش،آزرده می شود و نیش زننده، احساس قدرت و برتری می کند
حافظ در این شعر ماهیت لطیفه را روشن می سازد
به سمع خواجه رسان ای ندیم وقت‌شناس
به خلوتی که در او اجنبی صبا باشد
لطیفه‌ای به میان آر و خوش بخندانش
به نکته‌ای که دلش را بدان رضا باشد
پس آنگهش ز کرم این قدر به لطف بپرس
که گر وظیفه تقاضا کنم روا باشد
رندی هویت معمائی ایرانی
اجنبی تنها در این اثر حافظ استفاده شده است
وقت‌شناس تنها در این اثر حافظ استفاده شده است
وظیفه تنها در این اثر حافظ استفاده شده است
نمونه دیگر:
رسید مژده که آمد بهار و سبزه دمید
وظیفه گر برسد، مصرفش گل است و نبید
به قلم: استاد بهاء الدین خرمشاهی
□ یک نمونه طنز هم حافظ پدید می‌آورد که به‌قول امروزی‌ها «خودزنی» یعنی انتقاد از خود است. می‌دانید آدم گاهی انتقاد از خود میکند که از دیگری کرده باشد. چون در مورد خودش دستش باز است، دیگر کسی مدعی نمی‌شود.