قطعه شمارهٔ ۱
اطلاعات
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
حاشیه ها
بنام او
خیلی مهم است که آدمی خودش واقف به احوال خودش باشد وقضاوت در باره خودرا به دیگری وانگذاردواین مورد تاکید قرآن است بدیهی است که هرکس خودش بهتر میداند در درونش چه می گذرد دیگری که در خارج اوست جز رفتار ظاهری چیزی از او نمیفهمد وچه بسا قضاوتش اشتباه در میآیدچه هرکسی آزاد ومجردآفریده شده است ونیز در قرآن آمده که نیک وبد هر کسی به او الهام شده است(مقصود قضاوتهای سطحی والقائی در باره خود نیست) بنا بر این خود شناسی یا دل آگاهی از نظر قرآن اهمیت زیاد دارد واین قطعه با اشاره به یک آیه قرآنی مبین آنست
شکل صحیح این شعر به این صورت است ....
تو نیک و بد خود هم از خود بپرس
چرا دیگری بایدت محتسب
وَمَن یَتَّقِ اللَّهَ یَجْعَل لَّهُ مَخْرَجًا
وَیَرْزُقْهُ مِنْ حَیْثُ لَا یَحْتَسِبُ
ممنون
سل النفس عن رشدها ما ترید
من الخیر والشر فلتحتسب
ومن یتق الله یجعل له
ویرزقه من حیث لا یحتسب
دع الخیر والشر فی جانب
تنصل له یافتی واحتسب
ومن یتق الله یجعل له
ویرزقه من حیث لا یحتسب
توکل علیه بعزم الامورله فعقبی الثناء له ینتسب
ومن یتق الله یجعل له ویرزقه من حیث لا یحتسب
تورا هر دمی آمده مژده ای
بدرگاه حق جان من فاقترب
ومن یتق الله یجعل له ویرزقه من حیث لا یحتسب
ومن یتق الله رندی بود
بدنبال چاره شده مضطرب
که خوش نودی او زیجعل له
ویرزقه من حیث لا یحتسب
تنصل الیه بحلک الضلا م
من اللیل زلفا له وانتصب
ومن یتق الله یجعل له
ویرزقه من حیث لا یحتسب
ومن یتق الله جامی بود
بنوشم ز آن وشوم منقلب
که یجعل له فی العلی منزلا
ویرزقه من حیث لا یحتسب
در واقع تقوا و خود شناسی هر دو یک امر درونی است هر شخص خودش به کارهای خودش واقف است و درون خود را می بیند و خداوند و تقوا نیزچنین است خود شخصمی داند و خدا
جناب تبکم
با سلام
شکل صحیح شعر همین است که گنجور نوشته
البته حافظ بنا به ضرورت رعایت وزن شعر کلمه " مَخرَجاً " را بالاجبار از آیه حذف کرده
و این شعر را حافظ از آیات 2 و 3 سوره طلاق درقرآن کریم اقتباس کرده
وَمَن یَتَّقِ اللَّهَ یَجْعَل لَّهُ مَخْرَجًا وَیَرْزُقْهُ مِنْ حَیْثُ لَا یَحْتَسِبُ وَمَن یَتَوَکَّلْ عَلَی اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ إِنَّ اللَّهَ بَالِغُ أَمْرِهِ قَدْ جَعَلَ اللَّهُ لِکُلِّ شَیْءٍ قَدْرًا» (قرآن کریم سوره طلاق آیات 2و3)؛
ومن یتق الله زین بندگان
در این دار فانی لنا یقترب
ویجعل له مخرجاً جان من
ویرزقه من حیث لا یحتسب
ومن یتق الله گفتی ولی
سیه رویم ای رب فهل تستجب
فیجعل له کی شود آیدم
ویرزقه من حیث لا یحتسب
ومن یتق الله نور الهدی
بود شمع راه و چراغی به شب
ویجعل له مخرجاً من هداه
ویرزقه من حیث لا یحتسب
(توکل علیه بعزم الامور)
صحیح است
از دو بیتی های قبلی
ومن یتق الله راز ونیاز
بشب زنده داری لنیل القرب
ویجعل له مخرجاً ربُّهُ
ویرزقه من حیث لا یحتسب
ومن یتق الله زین اقتباس
بفیض المعانی بود لطف رب
ویجعل له مخرجاً فی بیان
ویرزقه من حیث لا یحتسب
(فیجعل له کی شود عایدم)
صحیح است
ومن یتق الله آب حیات
لمن یغترفه ویملی القرب
ویجعل له خلده منزلاً
ویرزقه من حیث لا یحتسب
ومن یتق الله فی البیّنات
چو صوری دمید وشده ذکر لب
ویجعل له من عطاه الودود
ویرزقه من حیث لا یحتسب
ومن یتق الله درب الهدات
فیجعل له مخرجا من کرب
بود لطف ایزد مدد یار او
ویرزقه من حیث لا یحتسب
ومن یتق الله گشته دلیل
اگر گمرهی یا نباشد سبب
ویجعل له مخرجا للفلاح
ویرزقه من حیث لا یحتسب
ومن یتق الله هو هو کنان
بود ذکر حق ویرجو القُرَب
فیجعل له للهدی مخرجاً
ویرزقه من حیث لا یحتسب
ومن یتّق الله آب حیات
ویجعل له مخرجاً ما یحب
ویرزقه باشد مدد بحر عبد
من حیث لا یدری لا یحتسب
ومن یتّق الله ربّ العباد
بود در پناهش فلا یکتئب
ویجعل له مدداً من لدنه
ویرزقه من حیث لا یحتسب
ومن یتّق الله بُد راه حق
چو ورد زبانت شود یاد او
که پروردگارش یجعل له
ویرزقه من حیث لا یحتسب
)چو ورد زبانت سود یاد رب)
صحیح است