گنجور

شمارهٔ ۴۴

صوفی امروز مگرمست زجامی دگر است
رفته از خویش که در سیر مقامی دگر است
می حلال است بکیش من و تزویر حرام
که بهر کیش حلالی و حرامی دگر است
رشته سبحه و زنار اگر چند یکی است
در حرم دامی و در بتکده دامی دگر است
شیخ دعوی کند از تقوی و صوفی ز صفا
که بهر بزمی ازین شعبده نامی دگر است
من بر افراد بشر شیخ بر آحاد بقر
ز خداوند بهر قوم امامی دگر است
شیخ دارد نفسی با اثر از وعظ و لیک
سخن پیر خرابات کلامی دگر است
مشو ایخواجه چنین غره که هر شام و سحر
طائر دولت و اقبال ببامی دگر است
ساغر عیش که در دست مدیر فلک است
می‌کند گردش و هر روز به جامی دگر است

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

صوفی امروز مگرمست زجامی دگر است
رفته از خویش که در سیر مقامی دگر است
هوش مصنوعی: امروز صوفی انگار که از جامی دیگر دچار مستی شده است و از خود بی‌خبر است، زیرا در حال طی کردن مراحل و مقامات جدیدی است.
می حلال است بکیش من و تزویر حرام
که بهر کیش حلالی و حرامی دگر است
هوش مصنوعی: نوشیدنی حلال برای من قابل قبول است، اما فریب و نیرنگ ممنوع است. چون هر دینی دارای قوانین حلال و حرام خاص خود است.
رشته سبحه و زنار اگر چند یکی است
در حرم دامی و در بتکده دامی دگر است
هوش مصنوعی: اگرچه رشته تسبیح و زنجیر (زنار) از نظر شکل و جنس به یکدیگر مشابهند، اما در مکان‌های مختلف معنی و کارکرد متفاوتی دارند؛ در حرم مقدس، تسبیح وسیله‌ای برای یاد خداوند است و در بتکده، زنجیر نشانه‌ای از ناپاکی و گمراهی به شمار می‌آید.
شیخ دعوی کند از تقوی و صوفی ز صفا
که بهر بزمی ازین شعبده نامی دگر است
هوش مصنوعی: شیخ از تقوا و پرهیزکاری صحبت می‌کند و عارف بر طهارت و صفای دل تأکید دارد، اما در حقیقت برای هر مجلسی و جشن و شادی، یک نوع فریب و تظاهر وجود دارد که نامی دیگر به خود می‌گیرد.
من بر افراد بشر شیخ بر آحاد بقر
ز خداوند بهر قوم امامی دگر است
هوش مصنوعی: من به مردم مانند یک رهبر هستم که برای هر گروه و قوم یک امام و راهنمای متفاوت از خداوند تعیین شده است.
شیخ دارد نفسی با اثر از وعظ و لیک
سخن پیر خرابات کلامی دگر است
هوش مصنوعی: استاد به واسطه وعظ و نصیحتش روحی دارد، اما صحبت‌های مرد کهنه‌کار میخانه، چیز دیگری است.
مشو ایخواجه چنین غره که هر شام و سحر
طائر دولت و اقبال ببامی دگر است
هوش مصنوعی: ای آقا، فریب خورده نباش که هر شب و روز، شانس و نعمت در آسمان به دست کسی دیگر است.
ساغر عیش که در دست مدیر فلک است
می‌کند گردش و هر روز به جامی دگر است
هوش مصنوعی: جام شادی که در دست فرمانروای آسمان است، مدام در حال چرخش است و هر روز در جامی متفاوت قرار می‌گیرد.