گنجور

شمارهٔ ۱۵۶

بنده گر سر بر آستان باشد
به اگر سر بر آسمان باشد
یک نفس با رضای حق بودن
بهتر از عمر جاودان باشد
هر که در بندگی سپارد جان
شاه عشق است و شه نشان باشد
در ره دین خلاف نفس و هوا
مرد را سنگ امتحان باشد
زشت زشت است، نیکوئی نیکوست
تا فلک بود و تا جهان باشد
بد و نیک از دلیل راه بپرس
هر چه گفت او چنان، چنان باشد
هر که از جان بمرد، تن گردد
هر که از تن بمرد، جان باشد
دل بدست هوا چو بیتی دان
که در او دزد پاسبان باشد

اطلاعات

وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

بنده گر سر بر آستان باشد
به اگر سر بر آسمان باشد
هوش مصنوعی: اگر کسی در پای کسی که بزرگ و با احترام است، سر به خاک بگذارد و بنده او باشد، ارزشش بیشتر از کسی است که سرش به آسمان باشد و خود را بزرگ و سرکش بگیرد.
یک نفس با رضای حق بودن
بهتر از عمر جاودان باشد
هوش مصنوعی: یک لحظه در رضایت خدا زندگی کردن، از عمر طولانی و بیهوده بسی ارزشمندتر است.
هر که در بندگی سپارد جان
شاه عشق است و شه نشان باشد
هوش مصنوعی: هر کس جانش را در خدمت و عشق به معشوق بگذارد، نشان از عشق واقعی و فرمانروایی آن دارد.
در ره دین خلاف نفس و هوا
مرد را سنگ امتحان باشد
هوش مصنوعی: در مسیر دین، انسان باید با چالش‌ها و مشکلاتی روبرو شود که به عنوان آزمایش‌های سختی برای او عمل می‌کنند.
زشت زشت است، نیکوئی نیکوست
تا فلک بود و تا جهان باشد
هوش مصنوعی: زشت، همیشه زشت است و نیکی، همیشه نیکو است، تا زمانی که آسمان و جهان وجود داشته باشند.
بد و نیک از دلیل راه بپرس
هر چه گفت او چنان، چنان باشد
هوش مصنوعی: برای درک اینکه چه چیزی خوب و چه چیزی بد است، از دلیل و منطق سوال کن. هر چه که دلیل گفت، همان را بپذیر و عمل کن.
هر که از جان بمرد، تن گردد
هر که از تن بمرد، جان باشد
هوش مصنوعی: هر کسی که از زندگی و دنیای مادی بگذرد، به حقیقت وجودی خود می‌رسد؛ و کسی که از جنبه‌های جسمانی خود جدا شود، به معنای واقعی حیات دست می‌یابد.
دل بدست هوا چو بیتی دان
که در او دزد پاسبان باشد
هوش مصنوعی: دل مانند یک بیتی است که در آن دزد و پاسبان همزمان حضور دارند. این یعنی احساسات و خواسته‌ها در تضاد و تناقض هستند، و بی‌ثباتی در عواطف را نشان می‌دهد.