گنجور

بخش ۸۰ - منکرات مهمانی

فرش ابریشمین و مجمره و گلابدان سیمین و پرده‌های آویخته که بر آن صورت بود اما صورت بر فرش و بالش روا بود. و مجمره بر صورت حیوان منکر بود. اما سماع رود و نظاره زنان در مردان جوان تخم فساد بود و حسبت بر این همه واجب آید و اگر نتواند، بیرون آمدن واجب بود. احمد حنیل برای سرمه‌دانی سیمین که بدید، برخاست و بیرون آمد. و همچنین اگر در مهمانی مردی بود که جامه دیبا دارد یا انگشتری زرین، نشاید آنجا نشستن و اگر کودکی ممیز جامه ابریشمین دارد هم نشاید که این حرام است بر ذکور امت، چنان که خمر حرام است. و نیز چون خو فراکند، شره آن بعد از بلوغ بر وی بماند، اما چون ممیز نبود و لذت آن درنیابد، مکروه بود، ولیکن همانا به درجه تحریم نرسد.

و اگر در مهمانی مسخره‌ای باشد که مردمان را به فحش و دروغ به خنده آورد، نشاید نشستن با او و تفصیل منکرات بسیار است. چون این بدانستی منکرات مدارس و خانگاه‌ها و مجلس حکم و دیوان سلطان و غیر آن بر این قیاس کن.

بخش ۷۹ - منکرات گرمابه: آن بود که عورت از زانو تا ناف پوشیده ندارد و ران در پیش قایم نهد برهنه کرده تا بمالد و شوخ باز کند، بلکه اگر دست در زیر ازار بر آن فرا گیرد، نشاید که بسودن به معنی دیدن بود. و صورت حیوان بر دیوار گرمابه منکر است. واجب بود تباه کردن آن یا بیرون آمدن. و دیگر دست و طاس و سطل پلید در آب اندک کردن که منکر باشد بر مذهب شافعی و انکار نتوان کرد بر مالکی که به مذهب او روا بود. و آب بسیار ریختن و اسراف کردن از منکرات است و منکرات دیگر هست که در کتاب طهارت گفته ایم.بخش ۸۱ - اصل دهم: بدان که ولایت داشتن کار بزرگی است و خلافت حق است در زمین چون بر سبیل عدل بود. و چون از عدل و شفقت خالی بود خلافت ابلیس لعنته الله هیچ سبب فساد عظیم‌تر از ظلم والی نیست. و اصل ولایت داشتن علم و عمل است و علم ولایت دراز است. اما عنوان علم‌ها آن است که والی باید که بداند که او را بدین عالم برای چه آورده‌اند و قرارگاه او چیست و دنیا منزل‌گاه اوست نه قرار‌گاه او. و او بر صورت مسافری است که رحم مادر بدایت منزل اوست و لحد گور نهایت او. و هر سالی و هر ماهی و روزی که می‌گذرد از عمر او، چون مرحله‌ای است که بدان نزدیک می‌شود به قرارگاه خود و هرکه را به قنطره‌ای گذر باید کرد. چون به عمارت قنطره روزگار به سر برد و منزلگاه فراموش کند بی‌عقل بود و عاقل آن بود که در منزل دنیا جز به زاد راه مشغول نشود و از دنیا به قدر ضرورت و حاجت قناعت کند. و هرچه بیش از آن بود همه زهر قاتل بود و به وقت مرگ خواهد که همه خزاین او پر خاکستر بود، پس هرچند جمع بیش کند درد و حسرت بیش بود و نصیب او جز به قدر کفایت نبود و باقی همه وزر و بال آن جهان باشد و در وقت مرگ جان کندن بر او سخت‌تر بود، و این آن وقت بود که حلال بود و اگر از حرام بود خود عذاب و عقوبت بر این حسرت بگذارد.

اطلاعات

منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

فرش ابریشمین و مجمره و گلابدان سیمین و پرده‌های آویخته که بر آن صورت بود اما صورت بر فرش و بالش روا بود. و مجمره بر صورت حیوان منکر بود. اما سماع رود و نظاره زنان در مردان جوان تخم فساد بود و حسبت بر این همه واجب آید و اگر نتواند، بیرون آمدن واجب بود. احمد حنیل برای سرمه‌دانی سیمین که بدید، برخاست و بیرون آمد. و همچنین اگر در مهمانی مردی بود که جامه دیبا دارد یا انگشتری زرین، نشاید آنجا نشستن و اگر کودکی ممیز جامه ابریشمین دارد هم نشاید که این حرام است بر ذکور امت، چنان که خمر حرام است. و نیز چون خو فراکند، شره آن بعد از بلوغ بر وی بماند، اما چون ممیز نبود و لذت آن درنیابد، مکروه بود، ولیکن همانا به درجه تحریم نرسد.
هوش مصنوعی: فرش‌های ابریشمی و ظرف‌های زینتی و گلابدان‌های نقره‌ای و پرده‌هایی که آویزان بودند، اما زینت بر فرش و بالش جایز بود. اما استفاده از ظرف‌های زینتی در حضور حیوانات ممنوع بود. همچنین شرکت در مجالس رقص و تماشای زنان در مردان جوان، به عنوان منبع فساد محسوب می‌شود و بر این موضوع واجب است که جلوگیری شود و اگر نتوانند، باید از آن مکان خارج شوند. احمد حنیل وقتی ظرف سرمه‌دانی نقره‌ای را دید، از جا برخاست و بیرون رفت. همچنین اگر در مهمانی مردی بود که لباس ابریشمی یا حلقه طلا دارد، نشستن در آنجا مناسب نیست و اگر کودکی که به سن تمایز رسیده، لباس ابریشمی پوشیده باشد، نیز نباید در آنجا بماند زیرا این برای پسران حرام است، همان‌گونه که مصرف شراب حرام است. اگر فردی به این حلال عادت کند، اثرات آن بعد از بلوغ بر او باقی می‌ماند، اما اگر به سن تمایز نرسیده باشد و از آن لذت نبرد، این عمل ناپسند است اما تا حد حرام نمی‌رسد.
و اگر در مهمانی مسخره‌ای باشد که مردمان را به فحش و دروغ به خنده آورد، نشاید نشستن با او و تفصیل منکرات بسیار است. چون این بدانستی منکرات مدارس و خانگاه‌ها و مجلس حکم و دیوان سلطان و غیر آن بر این قیاس کن.
هوش مصنوعی: اگر در یک مهمانی افرادی باشند که به توهین و دروغ‌گویی مشغولند و این کارها باعث خنده آنها می‌شود، نشستن و شرکت در چنین جمعی ناپسند است. زیرا این نوع رفتارها در مکان‌های مختلف مانند مدارس، خانه‌ها، محافل قضائی و دربار سلطنتی هم وجود دارد و باید به همین ترتیب به آن توجه کرد.