گنجور

بخش ۳۸ - باب اول

بدان که خدای تعالی می گوید، «یا ایها الرسل کلوا من الطیبات و اعملوا صالحا یارسولان، آنچه خورید حلال و پاک خورید و آنچه کنید از طاعت، شایسته کنید»، و رسول (ص) برای این گفت که طلب حلال بر همه مسلمانان فریضه است و گفت، «هرکه چهل روز حلال خورد که به هیچ حرام نیامیزد، خدای تعالی دل وی را پرنور کند و چشمهای حکمت از دل وی بگشاید و در یک روایت دوستی دنیا از دل وی ببرد». و سعد از بزرگان صحابه بود. گفت، «یا رسول الله دعا کن تا دعا مرا اجابت بود به هر دعا که کنم». گفت، «حلال خور تا دعا مستجاب شود». و رسول (ص) گفت، «بسیار کس طعام و جامه و غذای وی حرام است، آنگاه دست برداشته دعا می کند، چنین دعا کی اجابت کنند؟» گفت، «خدای تعالی را فرشته ای است بر بیت المقدس. هر شبی منادی می کند که هرکه حرام خورد خدای تعالی از وی خشنود نباشد و از وی نه فریضه پذیرد و نه سنت». و گفت، «هرکه جامه ای خرد به ده درم که یک درم از وی حرام بود، تا آن جامه بر تن وی بود نماز وی نپذیرند». و گفت، «هر گوشتی که از حرام رسته باشد آتش به وی اولیتر». و گفت، «هرکه باک ندارد که مال از کجا به دست آرد، خدای تعالی باک ندارد که وی را از کجا خواهد به دوزخ افکند». و گفت، «عبادت ده جزو است، نه جزو از وی طلب حلال است». و گفت، «هرکه شب به خانه شود مانده از طلب حلال، آمرزیده خسبد و بامداد که برخیزد خدای تعالی از وی خشنود بود». و گفت، «خدای تعالی می گوید کسانی که از حرام پرهیز کنند، شرم دارم که با ایشان حساب کنم». و گفت، «یک دروم از ربوا صعب تر است از سی بار زنا که در مسلمانی بکنند». و گفت، «هرکه مالی از حرام کسب کند، اگر به صدقه دهد نپذیرند و اگر بنهد زاد بود به دوزخ».

و ابوبکر صدیق از دست غلامی شربتی شیر بخورد و آنگاه بدانست که نه از وجه است. انگشت به حلق فرو برد تا قی کرد و بیم آن بود که از رنج و سختی آن روح از وی جدا شدی و گفت، «بار خدایا به تو پناهم از آن قدر که در رگها بماند که بیرون نیامد». و عمر همچنین کرد که به غلط از شیر صدقه به وی دادند. و عبدالله بن عمر می گوید، «اگر چندان نماز کنید که پشتها کوژ شود و چندان روزه دارید که چون موی شوید به باریکی، سود ندارد و نپذیرند الا به پرهیز از حرام». و سفیان ثوری می گوید، «هرکه از حرام صدقه دهد یا خیری کند، چون کسی باشد که جامه ای پلید به بول بشوی تا پلیدتر شود». و یحی بن معاذ رازی گوید، «طاعت خزانه خدای تعالی است و کلید وی دعاست و دندانهای وی لقمه حلال است». و سهل بن عبدالله تستری گوید که، «هیچ کس به حقیقت ایمان نرسد الا به چهار چیز. همه فرایض بگذارد به شرط سنت و حلال خورد به شرع و ورع و از همه ناشایستها دست بدارد به ظاهر و باطن و هم بر این صبر کند تا مرگ».

و گفته اند که هرکه چهل روز شبهت خورد، دل وی تاریک شود و زنگار گیرد. و ابن المبارک گوید، «یک درم از شبهت به خداوند دهم دوست تر دارم از آن که صد هزار درم به صدقه دهم». و سهل تستری گوید، «هرکه حرام خورد، هفت اندام وی در معصیت افتد ناچار، اگر وی خواهد و اگر نخواهد و هرکه حلال خورد، همه اندام وی به طاعت بود و توفیق خیرات به وی پیوسته باشد.»

و اخبار و آثار در این باب بسیار است. و به سبب این بود که اهل ورع احتیاط عظیم کرده اند و یکی از ایشان وهب بن الورد بوده است که هیچ چیز نخوردی که ندانستی از کجاست. یک روز مادرش قدحی شیر به وی داد. پرسید که از کجاست و بها از کجا آورده اند و از کی خریده اند. چون همه بدانست گفت گوسفند چرا از کجا کرده است و از جایی چرا کرده بود که مسلمانان را در آن حقی بود، نخورد. مادرش گفت، «بخور که خدای تعالی بر تو رحمت کند.» گفت، «نخواهم اگرچه رحمت کند که آنگاه به رحمت وی رسیده باشم به معصیت و این نخواهم.» و بشر حافی را پرسیدند که از کجا می خوردی و وی احتیاط کردی. گفت از آنجا که دیگران می خورند، ولیکن فرق بود میان آن که می خورد و می گوید و میان آن که می خورد و می خندد و گفت، «بهتر از آن نبود که دست کوتاه تر و لقمه کمتر».

اطلاعات

منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

بدان که خدای تعالی می گوید، «یا ایها الرسل کلوا من الطیبات و اعملوا صالحا یارسولان، آنچه خورید حلال و پاک خورید و آنچه کنید از طاعت، شایسته کنید»، و رسول (ص) برای این گفت که طلب حلال بر همه مسلمانان فریضه است و گفت، «هرکه چهل روز حلال خورد که به هیچ حرام نیامیزد، خدای تعالی دل وی را پرنور کند و چشمهای حکمت از دل وی بگشاید و در یک روایت دوستی دنیا از دل وی ببرد». و سعد از بزرگان صحابه بود. گفت، «یا رسول الله دعا کن تا دعا مرا اجابت بود به هر دعا که کنم». گفت، «حلال خور تا دعا مستجاب شود». و رسول (ص) گفت، «بسیار کس طعام و جامه و غذای وی حرام است، آنگاه دست برداشته دعا می کند، چنین دعا کی اجابت کنند؟» گفت، «خدای تعالی را فرشته ای است بر بیت المقدس. هر شبی منادی می کند که هرکه حرام خورد خدای تعالی از وی خشنود نباشد و از وی نه فریضه پذیرد و نه سنت». و گفت، «هرکه جامه ای خرد به ده درم که یک درم از وی حرام بود، تا آن جامه بر تن وی بود نماز وی نپذیرند». و گفت، «هر گوشتی که از حرام رسته باشد آتش به وی اولیتر». و گفت، «هرکه باک ندارد که مال از کجا به دست آرد، خدای تعالی باک ندارد که وی را از کجا خواهد به دوزخ افکند». و گفت، «عبادت ده جزو است، نه جزو از وی طلب حلال است». و گفت، «هرکه شب به خانه شود مانده از طلب حلال، آمرزیده خسبد و بامداد که برخیزد خدای تعالی از وی خشنود بود». و گفت، «خدای تعالی می گوید کسانی که از حرام پرهیز کنند، شرم دارم که با ایشان حساب کنم». و گفت، «یک دروم از ربوا صعب تر است از سی بار زنا که در مسلمانی بکنند». و گفت، «هرکه مالی از حرام کسب کند، اگر به صدقه دهد نپذیرند و اگر بنهد زاد بود به دوزخ».
هوش مصنوعی: خدای بزرگ می‌فرماید که پیامبران باید از خوراکی‌های پاک و حلال استفاده کنند و در اعمال خود شایسته باشند. این موضوع نشان می‌دهد که کسب روزی حلال برای همه مسلمانان ضروری است. هر کسی که به مدت چهل روز فقط از خوراکی‌های حلال استفاده کند، خداوند به او نور و بصیرت عطا خواهد کرد و دوستی دنیا را از دل او خواهد زدود. سعد، یکی از صحابه بزرگ، از پیامبر درخواست کرد تا دعاهایش مستجاب شود. پیامبر به او توصیه کرد که از خوراکی‌های حلال بخورد تا دعاهایش مستجاب گردد. بسیاری از افراد از خوراکی‌های حرام استفاده می‌کنند و سپس دعا می‌کنند، اما نباید انتظار داشته باشند که دعاهایشان پذیرفته شود. همچنین اشاره شده که فرشته‌ای هر شب در بیت المقدس اعلام می‌کند که کسانی که حرام می‌خورند، مورد رضایت خداوند نیستند و اعمالشان پذیرفته نخواهد شد. اگر کسی لباس یا چیزی را با یک درهم حرام بخرد، نماز او با این لباس قبول نخواهد شد. همچنین بیان شده که اگر کسی از راه حرام کسب درآمد کند، عذاب الهی او را حتمی خواهد بود و عبادت بدون طلب حلال تمام نخواهد بود. در نهایت، خداوند می‌فرماید کسانی که از حرام دوری می‌کنند، مورد لطف و رحمت او خواهند بود و حتی یک درهم ربا از سی بار زنا در نزد خداوند سخت‌تر است. اگر کسی مال ناشی از حرام را صدقه دهد، صدقه‌اش پذیرفته نخواهد شد و او به عذاب الهی دچار خواهد شد.
و ابوبکر صدیق از دست غلامی شربتی شیر بخورد و آنگاه بدانست که نه از وجه است. انگشت به حلق فرو برد تا قی کرد و بیم آن بود که از رنج و سختی آن روح از وی جدا شدی و گفت، «بار خدایا به تو پناهم از آن قدر که در رگها بماند که بیرون نیامد». و عمر همچنین کرد که به غلط از شیر صدقه به وی دادند. و عبدالله بن عمر می گوید، «اگر چندان نماز کنید که پشتها کوژ شود و چندان روزه دارید که چون موی شوید به باریکی، سود ندارد و نپذیرند الا به پرهیز از حرام». و سفیان ثوری می گوید، «هرکه از حرام صدقه دهد یا خیری کند، چون کسی باشد که جامه ای پلید به بول بشوی تا پلیدتر شود». و یحی بن معاذ رازی گوید، «طاعت خزانه خدای تعالی است و کلید وی دعاست و دندانهای وی لقمه حلال است». و سهل بن عبدالله تستری گوید که، «هیچ کس به حقیقت ایمان نرسد الا به چهار چیز. همه فرایض بگذارد به شرط سنت و حلال خورد به شرع و ورع و از همه ناشایستها دست بدارد به ظاهر و باطن و هم بر این صبر کند تا مرگ».
هوش مصنوعی: ابوبکر صدیق از دست یکی از غلامان شربتی شیر نوشید و متوجه شد که این شربت حلال نیست. او انگشتش را در حلقش فرو برد تا استفراغ کند و نگران بود که ممکن است از این درد جانش را از دست بدهد. او از خدا درخواست کرد که به او پناه بدهد و نگذارد چیزی در رگ‌هایش باقی بماند که باعث زحمتش شود. عمر نیز چنین کرد زیرا به اشتباه از شیر صدقه به او داده شده بود. عبدالله بن عمر می‌گوید اگر کسی نمازهای بسیار بخواند تا کمرش خم شود و روزه‌هایی بگیرد که بدنش مانند موی باریک شود، این اعمال برای او سودی نخواهد داشت و تنها با پرهیز از حرام پذیرفته خواهد شد. سفیان ثوری نیز می‌گوید کسی که از حرام صدقه دهد یا کار خیری انجام دهد مانند کسی است که لباس آلوده را با ادرار بشوید و آلوده‌تر کند. یحیی بن معاذ رازی می‌گوید طاعات مانند خزانه خداوند هستند و کلید این خزانه دعاست و لقمه حلال، دندان‌های آن هستند. سهل بن عبدالله تستری هم می‌گوید کسی به حقیقت ایمان نمی‌رسد مگر با چهار چیز: انجام فرایض با رعایت سنت، خوردن حلال طبق شرع، داشتن ورع و اجتناب از ناشایست‌ها در ظاهر و باطن و همچنین صبر بر این موارد تا زمان مرگ.
و گفته اند که هرکه چهل روز شبهت خورد، دل وی تاریک شود و زنگار گیرد. و ابن المبارک گوید، «یک درم از شبهت به خداوند دهم دوست تر دارم از آن که صد هزار درم به صدقه دهم». و سهل تستری گوید، «هرکه حرام خورد، هفت اندام وی در معصیت افتد ناچار، اگر وی خواهد و اگر نخواهد و هرکه حلال خورد، همه اندام وی به طاعت بود و توفیق خیرات به وی پیوسته باشد.»
هوش مصنوعی: گفته شده است که اگر کسی به مدت چهل روز از چیزی که مشکوک است استفاده کند، دلش سیاه و آلوده می‌شود. ابن المبارک اظهار می‌دارد که یک درم از چیزی مشکوک را به خداوند بدهد، برایش از صد هزار درم صدقه دادن عزیزتر است. همچنین سهل تستری اشاره می‌کند که کسی که از مال حرام استفاده کند، هفت بخش از بدنش ناگزیر به گناه می‌افتد، خواه بخواهد خواه نخواهد. اما کسی که از مال حلال استفاده کند، تمام اعضای او در اطاعت و انجام کارهای نیک مشغول خواهند شد.
و اخبار و آثار در این باب بسیار است. و به سبب این بود که اهل ورع احتیاط عظیم کرده اند و یکی از ایشان وهب بن الورد بوده است که هیچ چیز نخوردی که ندانستی از کجاست. یک روز مادرش قدحی شیر به وی داد. پرسید که از کجاست و بها از کجا آورده اند و از کی خریده اند. چون همه بدانست گفت گوسفند چرا از کجا کرده است و از جایی چرا کرده بود که مسلمانان را در آن حقی بود، نخورد. مادرش گفت، «بخور که خدای تعالی بر تو رحمت کند.» گفت، «نخواهم اگرچه رحمت کند که آنگاه به رحمت وی رسیده باشم به معصیت و این نخواهم.» و بشر حافی را پرسیدند که از کجا می خوردی و وی احتیاط کردی. گفت از آنجا که دیگران می خورند، ولیکن فرق بود میان آن که می خورد و می گوید و میان آن که می خورد و می خندد و گفت، «بهتر از آن نبود که دست کوتاه تر و لقمه کمتر».
هوش مصنوعی: در این متن، به اهمیت احتیاط در خوردن و پرهیز از مواد غذایی مشکوک اشاره شده است. مثلاً، وهب بن الورد به شدت احتیاط می‌کرد و هرگز چیزی نمی‌خورد که منبع آن را نمی‌دانست. یک بار وقتی مادرش به او شیر داد، از او پرسید که این شیر از کجا آمده است و در نهایت به این نتیجه رسید که نمی‌تواند آن را بخورد چون حق مسلمانی در آن وجود داشت. او حتی به مادرش گفت که نمی‌خواهد از چیزی استفاده کند که ممکن است باعث نافرمانی خداوند شود. همچنین، بشر حافی نیز در پاسخ به سوالی درباره منبع غذاهایش، بیان کرد که او نیز احتیاط می‌کند و تأکید داشت که بهتر است کمتر بخورد تا از مشکلات و شبهات دور باشد.