قطران تبریزیشمارهٔ ۶۹
ایا ز عز و شرف تاج برنهاده بسر
زمانه بر ده همه عمر دشمنانت بسر
اگر بجای پسر دختر آیدت چه زیان
که دختر چو تو باشد به از هزار پسر
اگر شهی را باشد دو صد پسر همه شیر
یکی بود که سزد افسر پدرش بسر
نه دختری ببر تخت ملک چهر آراست
که بر بساطش بوسید گوهر اسکندر
تو روزگار بدیدی بمان و خندان باش
که روزگار نشاندت دو تا جور در بر
همیشه تا مه و خور بر فلک دهند فروغ
ز رامش و طرب و عیش در جهان برخور
اطلاعات
وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
ایا ز عز و شرف تاج برنهاده بسر
زمانه بر ده همه عمر دشمنانت بسر
هوش مصنوعی: آیا بر سرت تاجی از عزت و شرافت گذاشته‌ای که بر زمین به‌خاطر دشمنانت در تمام عمر خود ایستاده‌ای؟
اگر بجای پسر دختر آیدت چه زیان
که دختر چو تو باشد به از هزار پسر
هوش مصنوعی: اگر بجای اینکه پسر داشته باشی، دختر به دنیا بیاید، چه مشکلی دارد؟ چون اگر آن دختر مثل تو باشد، از هزار پسر بهتر است.
اگر شهی را باشد دو صد پسر همه شیر
یکی بود که سزد افسر پدرش بسر
هوش مصنوعی: اگر پادشاهی داشته باشد صد پسر، باز هم فقط یکی از آنها شایسته است که تاج پدر را بر سر بگذارد.
نه دختری ببر تخت ملک چهر آراست
که بر بساطش بوسید گوهر اسکندر
هوش مصنوعی: هیچ دختری به زیبایی و شکوهی که در تخت سلطنت نشسته باشد وجود ندارد، که بر روی این تخت، از زیبایی و ارزشش مانند گوهر اسکندر ستایش شود.
تو روزگار بدیدی بمان و خندان باش
که روزگار نشاندت دو تا جور در بر
هوش مصنوعی: در زندگی با مشکلات و چالش‌ها روبرو می‌شویم، اما مهم این است که با روحیه‌ای شاداب و خندان به پیش برویم. چرا که زندگی گاهی ما را در شرایط متفاوت و گوناگون قرار می‌دهد.
همیشه تا مه و خور بر فلک دهند فروغ
ز رامش و طرب و عیش در جهان برخور
هوش مصنوعی: همواره تا زمانی که ماه و خورشید در آسمان نور افشانی می‌کنند، از شادی، سرور و لذت در این جهان بهره‌مند باش.