شمارهٔ ۱ - در مدح ابوالحسن علی لشگری
ای روا بر شهریاران جهان فرمان ترا
هرچه باید خسروانرا داده آن یزدان ترا
هرکجا ماهی است یا ساقیست یا دربان ترا
هرکجا شاهی است یا بندی است یا مهمان ترا
دشت همچون محشر است از خیل گوناگون ترا
شهر همچون جنت است از نعمت الوان ترا
ساقیان ما هروی و چیره بر مردان ترا
مطربان چرب دست و چیره بر دستان ترا
دولت پاینده همچون گنبد گردون ترا
خانه آراسته چون روضه رضوان ترا
هرچه باری صعب تر اندیشه و دشخوارتر
دولت و تأیید تو گرداند آن آسان ترا
آفرین خواند چو در مجلس بوی مجلس ترا
تهنیت گوید چو در میدان بوی میدان ترا
لشگر جنگی ترا یاران فرهنگی ترا
حشمت هنگی ترا فرهنگ با سامان ترا
همچو ار من گشت خواهد نعمت شکی ترا
همچو اران گشت خواهد ملکت شروان ترا
ملک ایران نیاگان ترا بود از نخست
گشت خواهد چون نیاگان ملکت ایران ترا
در نیای تو منوچهر است و نوشروان شها
باز فرزندی منوچهر است و نوشروان ترا
هم نشاط دل بیفزاید بکردار این ترا
هم بقای جان بیفزاید بگفتار آن ترا
باز گودرز آنکه جفت ناز دارد دل ترا
اردشیر آن کو عدیل کام دارد جان ترا
ملک فرزندان بدادی و بباید داد هم
ملک فرزندان فرزندان فرزندان ترا
هرچه شاهان را بباید ایزدت داده است پاک
من نخواهم نیز الا عمر جاویدان ترا
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: قصیده
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
ای روا بر شهریاران جهان فرمان ترا
هرچه باید خسروانرا داده آن یزدان ترا
هوش مصنوعی: ای فرمان تو بر پادشاهان عالم رواست، هر آنچه که لازم است برای پادشاهان، آن خداوند به تو عطا کرده است.
هرکجا ماهی است یا ساقیست یا دربان ترا
هرکجا شاهی است یا بندی است یا مهمان ترا
هوش مصنوعی: هر جا که شما بروید، میتوانید یا با کسی خوشگذران و پر از نشاط مانند ساقی روبهرو شوید، یا با کسی که مراقب دیگران است و دربان است مواجه شوید. به همین ترتیب، هر جا که شخصی با مقام و ارزشی چون شاه دیده میشود، ممکن است کسی در حال خدمت یا مهمانی برای شما باشد.
دشت همچون محشر است از خیل گوناگون ترا
شهر همچون جنت است از نعمت الوان ترا
هوش مصنوعی: دشت پر از جمعیت و فعالیتهای متنوع است، در حالی که شهر تو پر از نعمتها و خوبیههای متفاوت است.
ساقیان ما هروی و چیره بر مردان ترا
مطربان چرب دست و چیره بر دستان ترا
هوش مصنوعی: ساقیهای ما از هرات هستند و بر مردان تسلط دارند. موزیسینهای ما هم مهارت زیادی دارند و بر دستان تو تسلط دارند.
دولت پاینده همچون گنبد گردون ترا
خانه آراسته چون روضه رضوان ترا
هوش مصنوعی: خوشبختی و ثروت تو پایدار باشد، مانند آسمان که همواره بر سر تو سایه دارد. خانهات باید زیبا و آراسته باشد، مانند بهشت رضوان.
هرچه باری صعب تر اندیشه و دشخوارتر
دولت و تأیید تو گرداند آن آسان ترا
هوش مصنوعی: هر چقدر که مشکلات و چالشها بیشتر باشد و دستیابی به موفقیت دشوارتر به نظر برسد، به همان اندازه نیز تو را قویتر و توانمندتر خواهد کرد.
آفرین خواند چو در مجلس بوی مجلس ترا
تهنیت گوید چو در میدان بوی میدان ترا
هوش مصنوعی: وقتی در میان جمعیتی خوشحال و شاداب هستی، دیگران برایت آرزوی موفقیت و شادی میکنند، و وقتی به میدان و فعالیتی سرزنده وارد میشوی، نیز همانند آن، پیامهای خوب و دلگرمکننده از طرف دیگران نصیبت میشود.
لشگر جنگی ترا یاران فرهنگی ترا
حشمت هنگی ترا فرهنگ با سامان ترا
هوش مصنوعی: مجموعهای از نیروهای جنگی و دوستانی با دانش و فرهنگ، به تو قدرت و اعتبار میدهند و فرهنگ منظم و با ارزش تو را تقویت میکنند.
همچو ار من گشت خواهد نعمت شکی ترا
همچو اران گشت خواهد ملکت شروان ترا
هوش مصنوعی: اگر مانند من نعمت و خوشبختی بخواهی، باید به یاد داشته باشی که مانند دیگران نیز باید برای رسیدن به مقام و ثروت خود تلاش کنی.
ملک ایران نیاگان ترا بود از نخست
گشت خواهد چون نیاگان ملکت ایران ترا
هوش مصنوعی: پادشاه ایران از نیاکان تو بوده است، از همان ابتدا که به دنیا آمدهای، آرزو دارد که همچون نیاکانش بر سرزمین ایران فرمانروایی کند.
در نیای تو منوچهر است و نوشروان شها
باز فرزندی منوچهر است و نوشروان ترا
هوش مصنوعی: در نسل تو، منوچهر و نوشروان، شاهان بزرگی هستند. پس فرزند تو نیز به اندازه آنها بزرگ و باارزش خواهد بود.
هم نشاط دل بیفزاید بکردار این ترا
هم بقای جان بیفزاید بگفتار آن ترا
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که کارهای نیک و شادابکننده روح انسان، موجب افزایش شادی و نشاط دل میشود، و همچنین سخنان خوب و دلنشین میتواند به طول عمر و بقای جان انسان کمک کند.
باز گودرز آنکه جفت ناز دارد دل ترا
اردشیر آن کو عدیل کام دارد جان ترا
هوش مصنوعی: گودرز که به زیبایی و ناز مشهور است، خواسته دل تو را برآورده میکند. اردشیر، کسی است که با او برابری و همتایی دارد و برای تو جان و زندگی میبخشد.
ملک فرزندان بدادی و بباید داد هم
ملک فرزندان فرزندان فرزندان ترا
هوش مصنوعی: تو میخواهی که فرزندان خود را به ارث ببخشی، اما باید توجه داشته باشی که این ارث در واقع باید به نسلهای بعدی آنها نیز برسد.
هرچه شاهان را بباید ایزدت داده است پاک
من نخواهم نیز الا عمر جاویدان ترا
هوش مصنوعی: هر چیزی که خداوند به پادشاهان داده، به طور خالص و پاکاست، اما من هیچ چیزی جز عمر جاودانهات را نمیخواهم.
حاشیه ها
1401/09/04 19:12
جهن یزداد
قطران از بزرگترین سخنوران ایران است سبک او زبانش روانی سخنش بر همه ایندگانش کارگر افتاده - سخنوران آذربایجان و پهله سه کسند قطران نظامی خاقانی