گنجور

شمارهٔ ۱۰۶

بهر کجا که رسد عشق شاه محترمست
صفات عشق تو گفتن نشانه کرمست
مرو بپیش، که ترسم که باز گردانند
که علت حدثان نفی معنی قدمست
بدان که: جان تهی همچو جسم بی جانست
نخواهمش بکف آرم، اگرچه جام جمست
رقیب خواست که آزار من کند ز حسد
حبیب گفت: مرنجان، که آهوی حرمست
ندای دوست بجانها نمیرسد دایم
ندای او نشنیدن نشانه صممست
میان صومعه دیدیم طاعتست و نماز
بکوی عشق رسیدیم عاشقان همه مست
شراب عشق بمی خوارگان مجلس ده
حدیث زاهد خودبین مگو، که کم ز کمست
رقیب واقعه عشق را نمی داند
بپیش مردم عارف رقیب کالعدمست
قلم برندی قاسم زدند روز ازل
همه حکایت دل مقتضای آن رقمست

اطلاعات

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

بهر کجا که رسد عشق شاه محترمست
صفات عشق تو گفتن نشانه کرمست
هوش مصنوعی: عشق در هر جایی که حضور داشته باشد، مثل یک پادشاه محترم است و ویژگی‌های عشق تو، نشانه‌ای از بزرگواری و مهربانی است.
مرو بپیش، که ترسم که باز گردانند
که علت حدثان نفی معنی قدمست
هوش مصنوعی: نرو جلو، چون می‌ترسم که برگردی، زیرا دلیل وقوع حوادث، نفی اصل و معنای جاودانگی است.
بدان که: جان تهی همچو جسم بی جانست
نخواهمش بکف آرم، اگرچه جام جمست
هوش مصنوعی: بدان که روح خالی مانند جسمی بی‌روح است. من آن را در دست نخواهم گرفت، حتی اگر به اندازه‌ی جام جم باارزش باشد.
رقیب خواست که آزار من کند ز حسد
حبیب گفت: مرنجان، که آهوی حرمست
هوش مصنوعی: رقیب تلاش کرد که به من آسیب برساند چون نسبت به عشق محبوب حسادت می‌ورزد، اما او را نهی کرد و گفت: نگران نباش، چرا که او مانند آهویی در حرم است.
ندای دوست بجانها نمیرسد دایم
ندای او نشنیدن نشانه صممست
هوش مصنوعی: صدای دوست به دل‌ها نمی‌رسد، چرا که اگر کسی همیشه صدای او را نشنود، نشان‌دهنده‌ی عدم توجه و اراده‌اش است.
میان صومعه دیدیم طاعتست و نماز
بکوی عشق رسیدیم عاشقان همه مست
هوش مصنوعی: در میان صومعه، می‌توان عبادت و نماز را دید، اما زمانی که به کوی عشق رسیدیم، همه عاشقان در حال مستی به سر می‌بردند.
شراب عشق بمی خوارگان مجلس ده
حدیث زاهد خودبین مگو، که کم ز کمست
هوش مصنوعی: شراب عشق را به می‌خواران مجلس بچشان و از داستان زاهد خودپسند چیزی نگو، چرا که سخن او در حد و اندازه‌ای کمتر از آنچه باید باشد، است.
رقیب واقعه عشق را نمی داند
بپیش مردم عارف رقیب کالعدمست
هوش مصنوعی: رقیب به حقیقت عشق آگاهی ندارد و در نزد مردم، عارف و صاحب‌نظر هم او را بی‌اهمیت و بی‌ارزش می‌دانند.
قلم برندی قاسم زدند روز ازل
همه حکایت دل مقتضای آن رقمست
هوش مصنوعی: قلمی که قاسم به کار برد، در آغاز روز ازل همه چیز را نوشت. این نوشته‌ها داستان دل را بازگو می‌کند و وضعیت آن مطابق با چیزی است که در آن ثبت شده است.