برگردان به زبان ساده
این رساله‌ای است موصوف به صد وعظ مِن تألیفات محمود بن امیر احمد نظام قاری (کساه الله لباس العافیه) در نصیحت جمعی یاران و دوستان که بپذیرند و به آن پند گیرند.
هوش مصنوعی: این نوشته شامل صد نصیحت است که توسط محمود بن امیر احمد نظام قاری نوشته شده و هدف آن راهنمایی و نصیحت به دوستان و یاران است تا آن را بپذیرند و از آن بهره‌مند شوند.
چو خواهی قبایی که باشد پسند
ز اولای شعرم ستان بندبند
هوش مصنوعی: اگر می‌خواهی لباسی خوش‌سلیقه بپوشی، از شعر من هر بندش را به عنوان الگو بگیر.
سخنی در لباس میگویم
جامه‌تان از گناه می‌شویم
هوش مصنوعی: من پیامی را با زبانی خاص به شما منتقل می‌کنم که می‌تواند شما را از گناهان پاک کند.
ای عزیزان لباسی که خلاف سنت باشد مپوشید.
هوش مصنوعی: ای دوستان، لطفاً لباسی نپوشید که با سنت‌ها مغایرت داشته باشد.
در جامهٔ خواب عریان مروید.
هوش مصنوعی: در خواب خود با حالتی بی‌پوشش و عریان ظاهر نشوید.
برهنگان را بپوشانید.
هوش مصنوعی: افراد بی‌پناه و نیازمند را یاری کنید و برای آنها پوشش و امنیت فراهم نمایید.
بوی‌های خوش پیوسته به کار دارید.
هوش مصنوعی: شما به طور مداوم در حال کار بر روی عطرها و رایحه‌های خوش هستید.
دامن دو توئی حیوه و والائی فرصت بگل ولای ملاهی و مناهی میالائید.
هوش مصنوعی: برخی از سرگرمی‌ها و لذت‌های دنیوی ممکن است انسان را از راه درست منحرف کنند و توجه او را به سمت مسائل ناپسند ببرند.
پادشاهان را بگوئید که به تاج مرصع کیانی و قبای مغرق خسروانی مغرور نشوند.
هوش مصنوعی: به پادشاهان بگویید که فریب تاج زینت‌کاری شده و لباس مجلل پادشاهی را نخورند و مغرور نشوند.
بسا سری که نیاید فرو به افسر مهر
نهاده بر سر تربت کلاه و دستارش
هوش مصنوعی: بسیاری از سرها وجود دارند که هیچ‌گاه درک نمی‌شوند، اما بر روی قبر افرادی که محبوبیت و احترامی داشته‌اند، کلاهی گذاشته شده و دستاری به نشانهٔ احترام بر سرشان قرار می‌گیرد.
به خلعتهای بی‌نظیر و ملبوسات حریر محتشمان حسد مبرید.
هوش مصنوعی: لباس‌های بی‌نظیری که با حریر تزیین شده‌اند، حسد دیگران را برمی‌انگیزد.
درویش ترا جا زبر اطلس چرخ است
خوش باش اگر چند گهی زیر پلاسی
هوش مصنوعی: درویش، جای تو زیر آسمان است، خوش باش، هرچند گاهی زیر سایه‌ی چیزی قرار می‌گیری.
دامن نمد مچینید که دستار کنید تا آستین با کلاه که کسوت درویشی است باز حاصل نشود.
هوش مصنوعی: دامن نمد را جمع کنید تا بتوانید دستار ببندید، زیرا اگر آستین و کلاه که نشانه درویشی است تمام بمانند، به نتیجه نخواهید رسید.
در پیچش دستار به نازکی مبالغه مکنید.
هوش مصنوعی: در لای دستار، زیبایی را زیاد بزرگ نکنید.
آستین جامه و پاچهٔ شلوار دراز مکنید تا در کارها دست‌پاچه نشوید. آستین تنگ بی تیر گرز نشاید کرد تا در تیر انداختن و وضو ساختن در زحمت نباشید.
هوش مصنوعی: آستین و پاچه‌های شلوار را بلند نکنید تا در انجام کارها دچار مشکل نشوید. آستین‌های تنگ بدون آزادی عمل مناسب نیستند تا در تیراندازی یا وضو گرفتن به زحمت نیفتید.
اعتماد به قماش باریک در محل تاریک مکنید.
هوش مصنوعی: در مکان‌های تاریک، به پارچه‌های نازک اعتماد نکنید.
کرباس خام به گازران ناشی مدهید تا توله زده و خراب نکنند.
هوش مصنوعی: کرباس خام را به کسانی که آن را خراب می‌کنند ندهید تا در اثر بی‌توجهی آسیب نبیند.
وصلهٔ اضافه هم از خیاط بخرید شاید که هم از جامهٔ شما دزدیده باشد تا جامه معیوب نشود.
هوش مصنوعی: برخی مواقع ممکن است نیاز داشته باشید تا یک تکه اضافی از پارچه را از خیاط خریداری کنید، چرا که ممکن است بخشی از لباس شما آسیب دیده یا گم شده باشد و این کار به جلوگیری از خراب شدن لباس کمک میکند.
کیسهٔ آقچه یا بقچه در بینهٔ حمام رها مکنید.
هوش مصنوعی: کیسه آقچه یا بقچه را در بینه حمام رها نکنید.
از درها که به در می‌روید نگران میخ و کلیله باشید.
هوش مصنوعی: وقتی از در خارج می‌شوید، مراقب میخ و کلیله باشید.
لباس مناسب حال خود پوشید.
هوش مصنوعی: او لباسی را انتخاب کرد که با حال و وضعیت او سازگاری داشت.
در پیری لباس جوانی در بر مکنید.
هوش مصنوعی: در دوران پیری، تلاش نکنید که مانند جوانان لباس بپوشید یا رفتار کنید.
در جوانی لباس پیری مپوشید.
هوش مصنوعی: در جوانی نباید خود را شبیه پیران کرد.
شیئانِ عجیبان هُما اَبرَدُ مِن یَخ
شیخٌ یَتَصبیٰ و صَبیٌ یَتَشَیَخ
دو چیز عجیب وجود دارند که سردتر از یخ هستند؛ پیرانِ جوان‌نمای و جوانانِ پیرنمای.
با خلعت حریر به گل چیدن مروید تا سوزن خار در دامنتان نیاویزد.
هوش مصنوعی: با لباس زیبای ابریشمی به چیدن گل نپردازید، تا خار سوزنی به دامانتان نچسبد.
قماشهای فروختنی پیش دلالان و سمساران مگذارید که موجب آفات است.
هوش مصنوعی: پارچه‌های قابل فروش را در اختیار دلالان و دستفروشان نگذارید، زیرا این کار می‌تواند باعث مشکلات و آسیب‌ها شود.
صرفه و کفایت در صوف و سِقِرلاط پوشیدن دانید.
هوش مصنوعی: صرفه‌جویی و مناسب بودن در انتخاب لباس‌های صوفیانه و سقرلاط را باید در نظر داشته باشید.
از محرمات بپرهیزید.
هوش مصنوعی: از کارهایی که انجام آنها ممنوع است دوری کنید.
از شُرب شرم دارید.
هوش مصنوعی: از نوشیدن شراب خجالت بکشید.
در ماهتاب کتان مپوشید.
هوش مصنوعی: در نور مهتاب، پارچه نازک نپوشید.
در عزاها رخت پاره مکنید که نُقصان جامه است.
هوش مصنوعی: در مراسم عزاداری، لباس پاره نکنید زیرا این کار به معنی نقصان و کمبود لباس است.
همینت و خلاف سنت رخت تابستان در زمستان مپوشید و خنکی از حد مبرید.
هوش مصنوعی: در فصل زمستان لباس‌های تابستانی نپوشید و خود را از سرما حفظ کنید.
در زمستان چون به مهمانی روید شب در آنجا ممانید که یا شما را از بی فراشی سرما باید خورد و یا صاحب خانه را.
هوش مصنوعی: در زمستان وقتی به مهمانی می‌روید، شب را در آنجا نگذرانید، زیرا یا باید با سرمای بی‌پوشش کنار بیایید یا صاحب‌خانه را در زحمت بیندازید.
چون کمر صحبت بندید به میان بسته شهوت مکنید که حکما منع کرده‌اند.
هوش مصنوعی: وقتی که به بحث و گفت‌وگو می‌پردازید، در میانه‌ی آن به دنبال تحریکات جنسی نباشید، چون این کار از سوی حکما نهی شده است.
رخت در چرک دیر مگذارید تا در شستن زود ندرد.
هوش مصنوعی: لباس‌های کثیف خود را مدت زیادی در جایی نگذارید تا زودتر و راحت‌تر بشویید.
آش بر صوف نفصیله مریزید که آن خود آش خود دارد.
هوش مصنوعی: آش را روی سفره صوفی نریزید زیرا او خودش آش دارد.
چو تو بجامه ابیاریت بریزی آش
زجامه تو چه فرقست تا بمخفی خان
هوش مصنوعی: وقتی تو لباس خود را به خاک بیندازی، چه فرقی دارد که به کجا پاشیده شود؟ حتی اگر به خوراکی بیفتد یا به جایی دیگر، در هر صورت ارزش خود را از دست داده است.
پوشنی باید که متعدد باشد تا اگر یکی بکازر دهید دیگری باشد که بپوشید.
هوش مصنوعی: باید چندین پوشش داشته باشید تا اگر یکی خراب شد، بتوانید از دیگری استفاده کنید.
بگازر اربودت پیرهن ضرورت دان
یکی دگرکه بود لازمت زخشک وزتر
هوش مصنوعی: بپوشان لباس نیاز خود را، چه خشک و چه تر، چون هر کدام برای زندگی ضروری هستند و به هم وابسته‌اند.
دستمال در هیچ محل از خود جدا میکند بتخصیص در جامه خواب
هوش مصنوعی: دستمال هرگز از خودش جدا نمی‌شود، به ویژه در هنگام خواب.
بسرهای باریک قماش از راه مروید از سبتری میان واقف شوید.
هوش مصنوعی: از پارچه‌های باریک که از مروید عبور می‌کنند، در میانهٔ این روزگذر آگاه شوید.
جامه دوخته از بازار مستانید که از چند علت خالی نیست.
هوش مصنوعی: لباسی که از بازار خیابان مستان خریداری شده، دلایلی دارد که خالی از اهمیت نیست.
در بصارت باید که قیفک از تافته و ماشا از سقرلاط و طبری از مطبق فرق توانی کردن ورنه رخت پوشیدن بر شما چون اطلس و کمخا حرامست.
هوش مصنوعی: در بصارت (دید و بینش) باید بتوانی تفاوت‌هایی را تشخیص دهی، مثلاً تفاوت قیفک از تافته یا ماشا از سقرلاط و طبری از مطبق. در غیر این صورت، پوشیدن رختی بر شما همانند پوشیدن اطلس و کمخا (دو نوع پارچه) نادرست خواهد بود.
جامه خاتون از صندوق مبرید که بفروشید ورنه چادر زنان بپوشید.
هوش مصنوعی: اگر هیچ نداشتید، باید پیراهن خاتون را از صندوق بیرون بیاورید و بفروشید، وگرنه مجبورید چادر زنان را بپوشید.
در محافل تشریف گرانبها بر روی خلق بمردم مپوشانید که در خلوت جامه ادنی دهید و آن باز ستانید که آن محض خست است.
هوش مصنوعی: در محافل باشکوه و مهم، به مردم نشان ندهید که چگونه لباس‌های فاخر به تن می‌کنند، اما در تنهایی و خلوت خود لباس‌های ساده و بی‌ارزش بپوشید و سپس آنها را پس بگیرید، چرا که این کار تنها نشان‌دهنده سهل‌انگاری و بی‌توجهی است.
رخت بکرایه و نسیه مستانید و مدهید.
هوش مصنوعی: اجازه ندهید تا افراد مست از شما چیزی به امانت بگیرند یا به صورت نسیه چیزهایی را از شما بخرند.
بجامهای مکلف بتکبر راه مروید(انک لن تخرق الارض ولن تبلغ الجبال طولا)
هوش مصنوعی: به خودت مغرور نشو، زیرا نمی‌توانی زمین را بشکافی و به بلندی کوه‌ها برسی.
نزدیک جامه خانه آتش رها مکنید.
هوش مصنوعی: نزدیک به محل خواب، آتش را رها نکنید.
عجب که آتش والای سرخ شعله نزد
که بستهای قماشات سوختن گیرد
هوش مصنوعی: عجب که آتش سرخ و درخشان نمی‌تواند به پارچه‌های با ارزش آسیب برساند و آنها را بسوزاند.
ابریشمینه و اقمشه بسیار در خانه مگذارید تا نپوسد.
هوش مصنوعی: ابریشم و پارچه‌های گران‌قیمت را در خانه زیاد نگذارید تا خراب نشوند.
در وقت کل موئینه را از بید زدن محافظت نمائید.
هوش مصنوعی: در زمان مقرر، از جوانه های درخت بید مراقبت کنید.
نمد تکیه بدست صاحب ریش مدهید.
هوش مصنوعی: به کسی که ریش دارد، نمد (نوعی پارچه یا زیرانداز) را به تنهایی تکیه نزنید.
کونیز ازین نمد کلاهی دارد
هوش مصنوعی: از این ماده می‌توان بهره‌ای برداشت.
روی در قبله ازار در پا مکنید.
هوش مصنوعی: پاهای خود را روی سجاده که در جهت قبله قرار دارد، نگذارید.
در حالت ایستادن نیز در پیش زنان دامن از خود برمدارید.
هوش مصنوعی: در حالت ایستاده، دامن خود را از بدن دور نکنید.
بینی بآستین و دست بدامن پاک مکنید.
هوش مصنوعی: باید با دقت و احتیاط عمل کنید و از انجام کارهای ناپسند دوری کنید.
موئینه که بنیاد گل شدن کند بزیر جامه مزنید.
هوش مصنوعی: موئینه که باعث شکوفایی گل می‌شود، زیر لباس را نمی‌زنید.
چه اندازی آن صوف سرسبز را
بجائی که هرگز نروید گیا
هوش مصنوعی: نمی‌توانی آن درخت سبز و سرزنده را به جایی منتقل کنی که هیچ وقت گیاهی در آن رشد نکند.
از قماشهای قلب مثل کمخا و صوف و کتان و ترغو و قیفک امید ثبات و توقع دوام مدارید.
هوش مصنوعی: از جنس‌هایی مانند کمخا، صوف، کتان، ترغو و قیفک انتظار ثبات و دوام را نداشته باشید.
اجناس و قماش از محلی که بدان منسوبند آورده بستانید.
هوش مصنوعی: کالاها و پارچه‌ها را از جایی که به آن تعلق دارند، خریداری کنید.
هر متاعی زمعدنی خیزد
قصب از یزد زوده زاسپاهان
هوش مصنوعی: هر کالایی از معادن به دست می‌آید، همان‌طور که کالاهای زعفرانی از یزد و کُنجد از اصفهان به دست می‌آید.
قبا بروی فرجی و خرمی و پیشواز مپوشید که مصطلح نیست تا کلاه نوروزی که امیر نوروزست با شما صلابت ترکی ننماید.
هوش مصنوعی: بهتر است که در برابر خوشحالی و شادابی فرجی، باندازه کافی احترام گذاشته و از پوشیدن کلاهی برای نوروز خودداری کنید، زیرا این کار مرسوم نیست و ممکن است که جایگاه شما را تحت تأثیر قرار دهد.
هر کدام از شما که نه ترکید و نه مغول و نه از امرا و حکام باید که نوروزی بسر ننهید تا مسخره نشوید.
هوش مصنوعی: هر یک از شما که نه به حماقت رفتار کنید و نه خود را به دیگران تحمیل کنید، باید در نوروز به شیوه‌ای شایسته و محترمانه رفتار کنید تا به مسخره و تحقیر کشیده نشوید.
هر آن مردک تاجیک که خواهد که مردمان باوخندند و بطنز سخنان بر بروتش بندند بشعار ترکان براه رود.
هوش مصنوعی: هر مرد تاجیک که می‌خواهد دیگران به او بخندند و با تمسخر صحبت کنند، باید به سمت شعارهای ترک‌ها برود.
باجامهای چرکن بحمام مروید
هوش مصنوعی: با جابه‌جا کردن لباس‌های کثیف به حمام نروید.
نوشته اند خطی کرد فوطه حمام
که هرکه جامه چرکن کند ببر زحلیست
هوش مصنوعی: نوشته‌اند که در حمام، خطی وجود دارد که می‌گوید هر کس لباسش کثیف شود، باید به خاطر آلودگی‌اش مجازات شود.
رختهائی که از گازر بازستانید شیب جامه با جرت رها مکنید تا اینمصراع بر شما نخوانند.
هوش مصنوعی: آن لباس‌هایی که از گازر گرفته‌اید را با احتیاط نادیده نگیرید، تا اینکه این مصراع برای شما خوانده نشود.
گازر گرو خویش بدکان دارد
هوش مصنوعی: گازر به کار خود مشغول است و در تلاش است تا به کار خود بپردازد.
گرد بالش و نهالی از اطلس بران تافته موی کنید.
هوش مصنوعی: بالشی گرد و نهالی از مخمل بتی بافته شده را به زیبایی تزیین کنید.
در حین سواری نگران آلتهای زین باشید که جامتان ندرد.
هوش مصنوعی: در حین سواری، مراقب زین باشید که لباس شما دچار آسیب نشود.
در زمستان جامه کافوری مپوشید تا سردی نیفزاید.
هوش مصنوعی: در زمستان از پوشیدن لباس‌هایی که باعث افزایش سردی می‌شوند، خودداری کن.
پسران وغلامان را ملبس بدارید.
هوش مصنوعی: پسران و خدمتکاران را بپوشانید.
زنانرا برخت خریدن و فروختن بمزاد مگذارید.
هوش مصنوعی: زنان را مانند کالا خرید و فروش نکنید.
در مجلس شرب مگذارید که تردامنان شراب برجامتان ریزند و کرباس سفیدتان والای قلفی شود.
هوش مصنوعی: در میهمانی‌های شراب، اجازه ندهید که افرادی غیرقابل اعتماد شراب را بر روی شما بریزند و لباس سفیدتان لک و آلوده شود.
بی وضو بوسه بر آستین صوفی صوف مدهید:
هوش مصنوعی: بدون وضو به آستین صوفی بوسه نزنید.
لباسی بپوشید که همه وقت توانید پوشید.
هوش مصنوعی: لباسی بپوشید که همیشه بتوانید از آن استفاده کنید.
چون پنبه وسط اختیار کنید.
هوش مصنوعی: بهترین گزینه را انتخاب کنید.
مدام یک رنک شعار خود مسازید.
هوش مصنوعی: همیشه یک شعار منحصر به خود بسازید.
جامه چند بار شسته که چرکن شود بفروشید تا دیگران دعای خیر کنند.
هوش مصنوعی: لباس‌هایی که چند بار شسته شده و کثیف شده‌اند را بفروشید تا دیگران برای شما دعا کنند.
لباس را بمردم بشناسید نه مرد را بلباس.
هوش مصنوعی: باید افراد را براساس شخصیت و رفتارشان بشناسید، نه براساس ظواهر و لباس‌هایی که به تن دارند.
مردی که هیچ جامه ندارد باتفاق
بهتر زجامه که در و هیچ مرد نیست
هوش مصنوعی: مردی که هیچ لباسی بر تن ندارد، از کسی که لباس دارد ولی هیچ ارزشی ندارد، بهتر است.
در خرقهای کهنه بحقارت نظر مکنید.
هوش مصنوعی: به چیزهای کهنه و بی‌اهمیت توجه نکنید.
ای بسازنده که در ژنده نهان یافته اند
هوش مصنوعی: ای سازنده‌ای که در چیزهای کهنه و رنجور، زیبایی‌ها و ارزش‌های پنهان وجود دارد.
چون تواضع با کسان کنید در لباسشان مبینید.
هوش مصنوعی: تواضع خود را با دیگران در ظاهر و لباس آنها نشان ندهید.
فضولی ببقچه کشان مکنید.
هوش مصنوعی: لطفاً در کارهای دیگران دخالت نکنید.
جیب شاهدان مکاوید.
هوش مصنوعی: شخصی به دنبال اطلاعات یا حقایق مهم از شاهدان است.
از برای پیراهن کرباس باریک بستانید.
هوش مصنوعی: برای تهیه پیراهن از پارچه کرباس نازک استفاده کنید.
زوده نرم ستان از جهه پیراهن
کانچه در زیر بود نرم به از استظهار
هوش مصنوعی: زودتر از آنکه پیراهن را درآوری، به آنچه زیر آن است توجه کن، زیرا آنچه زیر است نرم‌تر و لطیف‌تر از آن چیزی است که به ظاهر دیده می‌شود.
عمامه زود از ته باز کنید و باسر پیچید تا گره از کار بسته بگشاید.
هوش مصنوعی: عمامه را سریعاً از پایین باز کنید و آن را به دور سر بپیچید تا مشکلی که به وجود آمده حل شود.
در تابستان از جهه زمستان رخت آماده دارید.
هوش مصنوعی: در تابستان، خود را برای زمستان آماده کنید.
در خزان لباس فصل بهار معد سازید.
هوش مصنوعی: در فصل پاییز، لباس‌های مربوط به فصل بهار را آماده کنید.
اگر جامه خود دوست دارید در دکان آهنگران منشینید.
هوش مصنوعی: اگر به لباس خود اهمیت می‌دهید، در مکان‌هایی که ممکن است آسیب به آن بزند، نرویید.
باعصا ران معانقه مکنید.
هوش مصنوعی: با عصا زیر بغل کسی نزنید.
کلاه پندار از سر بنهید.
هوش مصنوعی: کلاه تصور را از سرتان بردارید.
ترک نخ نخوت گیرید.
هوش مصنوعی: از خودبرتری و تکبر دست بردارید.
زره سان حلقه اسباب دنیا در گوش مکنید تا جبه وار میخدوز جفای زمان نشوید.
هوش مصنوعی: به لباس دنیا به گوش ندهید، تا مانند جبه‌ای در میخ‌های زمان گرفتار نشوید.
بنشستن دستار مبندید.
هوش مصنوعی: دستار خود را بر سر بگذارید.
جبه بتن مدوزید.
هوش مصنوعی: بتن مدولار جبه یک نوع بتن است که به خاطر ویژگی‌های خاص خود، در ساخت و سازهای مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. این بتن با قابلیت تطبیق بالا و ویژگی‌های پیشرفته‌اش، امکان ساخت سازه‌های مقاوم‌تر و باکیفیت‌تر را فراهم می‌آورد. استفاده از این بتن به مهندسان و معماران کمک میکند تا طرح‌های نوآورانه‌تری را پیاده‌سازی کنند و در عین حال هزینه‌ها و زمان ساخت را کاهش دهند.
شرب سان در بازار قماش شوخی مکنید که چشمهای عین البقر شواهد حال شماست.
هوش مصنوعی: در بازار پارچه، با شوخی و بی‌ملاحظگی رفتار نکنید، چون چشمانتان گویای وضعیت واقعی شما هستند.
خیانت در وصله روا مدارید که بردهای شما بخط ابیاری قلمی گشته.
هوش مصنوعی: به خیانت کردن در اعتماد، هیچ اجازه‌ای ندهید؛ زیرا این باعث می‌شود که موفقیت‌های شما به خطر بیفتد.
بمثال خرقهای آجیده فراخروی مکنید تا بخیه تان بر روی کار نیفتد.
هوش مصنوعی: به عنوان مثال، اگر دقت کافی نداشته باشید و به درستی کار نکنید، ممکن است مشکلاتی پیش بیاید که نتوانید آنها را به راحتی حل کنید.
دربند زر چون جامه طلا دوز مباشید تا وجودتان بآتش ستم دهر سوخته نشود.
هوش مصنوعی: در سختی‌ها و مشکلات زندگی مانند زرهی از طلا باشید تا وجودتان در آتش ظلم و ستم زمانه نابود نشود.
همچو چادر سفیدرو باشید
نه سیه جامه همچو چشم آویز
هوش مصنوعی: مانند چادر سفید باشید و نه مانند پوشش سیاه، همچون چشمی که نقش آن را زیبا میکند.
ردای نامرادی در برکنید.
هوش مصنوعی: ردای نامرادی را از تن بیرون بیاورید.
بمرقع فقر قناعت نمائید.
هوش مصنوعی: در برابر فقر، صبر و قناعت را پیشه خود کنید.
بوریاسان از بند قبای قصب برخیزید تا چون نمد لگدکوب جفای زمان نشوید.
هوش مصنوعی: بوریاسان، از وضعیت اسفناک خود برخیزید تا مانند نمدی که زیر پا لگدکوب می‌شود، مورد ظلم و ناامیدی زمان قرار نگیرید.
چون زیلو در مقام قدمداری و ثبات نفع رسان باشید که (و اما ماینفع الناس فیمکث فی الارض)
هوش مصنوعی: زیلو به عنوان یک چیز مؤثر و با ثبات می‌تواند به افراد کمک کند به گونه‌ای که در زندگی و محیط اطرافشان باقی بمانند و از آن بهره‌مند شوند.
همه چیز بگز خود مپیمائید.
هوش مصنوعی: همه چیز را به خودتان وابسته نکنید.
ذرجامه خواب مردانه باشید.
هوش مصنوعی: خواب مردانه را تعبیر کنید.
رویهای نازک تنگ مزاجرا بدست کتک کاستر مدهید.
هوش مصنوعی: لطفاً به افرادی که حساس و زودرنج هستند، آسیب نرسانید و آنها را تحت فشار قرار ندهید.
قاقم نرم لطیفرا بزیر خارای خشیشی ستبر روا مدارید که آس زیر بودن مشکلست.
هوش مصنوعی: قاقم نرم و لطیف باید از زیر خارهای سخت و خشن دور باشد، زیرا بودن در چنین وضعیتی برای او دشوار است.
زیادتی حسن در لباس خوب پوشیدن دانید.
هوش مصنوعی: لباس خوب پوشیدن به شخصیت و جذابیت فرد می‌افزاید.
بآسمان قددیبا اگر کشد بالا
اگر نه در بر اطلس رخیست والا نیست
هوش مصنوعی: اگر قد بلند و زیبایی با حجاب آسمانی به نمایش درآید، یا اگر نه، در دامن خود چهره‌ای زیبا دارد که باز هم کم‌ارزش نیست.
اکنون نصیحتی دیگر آنست که جوانان صاحب حسن چون خواهند که کتاب البسه بعمل آورند وظیفه آنست که بقچها در حجره این ضعیف حاضر کنند و در نظر این بنده رختها بپوشند تامیان ایشان چنانک دانم ببندم و شیوه عقود دستار و جامه پوشیدن و بند قبا کشیدن و گشودن و لباسها بترتیب در بر کردن بایشان تعلیم دهم.
هوش مصنوعی: جوانان با حسن باید بدانند که وقتی می‌خواهند لباس‌هایی بر تن کنند، باید لباسها را در بسته‌هایی در حضور من حاضر کنند و سپس در جلوی من لباسها را بپوشند. من می‌توانم به آنها آموزش دهم که چگونه لباسها را مرتب بپوشند، دستار را بیندازند، قبا را ببندند و لباسها را به ترتیب بپوشند.
فضولی نگوید چرا نصیحت عام نکرد و قید جوانان صاحب حسن فرمود.برای انکه مرا پرورش طبع باید کرد تا این سخنها بهم توانم بست و تکلیف طبع نباید کرد چون من تعلیم اینان که گفته ام کرده باشم بتواتر بدیگران خواهد رسید.
هوش مصنوعی: فضولی نباید بگوید چرا نصیحت کلی نکرده و تنها به جوانان زیبا اشاره کرده است. زیرا باید به این نکته توجه داشت که باید روحیه من را پرورش داد تا بتوانم به این سخنان بپردازم و نباید به طبع من فشار آورد. چون اگر من به این جوانان تعلیماتی بدهید، این آموزش به دیگران نیز به طور طبیعی منتقل خواهد شد.
نظام قاری