گنجور

شمارهٔ ۴۵ - خواجه حافظ فرماید

تا ز میخانه و می نام و نشان خواهد بود
سر ما خاک ره پیر مغان خواهد بود
در جواب او
تا ز قطنی و قدک نام و نشان خواهد بود
تنم از شوق شمط جامه دران خواهد بود
بر زمینی که درو صندلی رخت نهند
سالها سجده‌گه بقچه کشان خواهد بود
حلقه انکلهٔ جیب به گوش از ازلست
بر همانیم که بودیم و همان خواهد بود
چشم مدفون چو نهد سر به کنار جامه
به رخ شاهد کمخا نگران خواهد بود
بعد ما و تو بسی صوف سفید و سبزی
که لباس تن هر پیر و جوان خواهد بود
برو ای دامک شلوار که بر دیدهٔ تو
راز لنگوته نهانست و نهان خواهد بود
رخت قاری اگر از بقچهٔ یاران باشد
خلعت صوف به دوش دگران خواهد بود

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

تا ز میخانه و می نام و نشان خواهد بود
سر ما خاک ره پیر مغان خواهد بود
هوش مصنوعی: تا زمانی که در این دنیا (میخانه) نام و نشانی از شراب و خوشی وجود داشته باشد، سرما و سردی زندگی در کنار (خاک) پیر (زاهد) همیشه خواهد بود.
تا ز قطنی و قدک نام و نشان خواهد بود
تنم از شوق شمط جامه دران خواهد بود
هوش مصنوعی: به زودی زیبایی و قامت تو شناخته خواهد شد و به خاطر شوقی که دارم، لباس‌هایم از تنم جدا خواهد شد.
بر زمینی که درو صندلی رخت نهند
سالها سجده‌گه بقچه کشان خواهد بود
هوش مصنوعی: بر روی زمینی که سال‌ها بر آن سجده کرده‌اند و در آن رخت خوابیده‌اند، شاید بقچه‌ها (بارها) کشیده شوند و یادگارهای آن سال‌ها باقی بماند.
حلقه انکلهٔ جیب به گوش از ازلست
بر همانیم که بودیم و همان خواهد بود
هوش مصنوعی: این بیت به این مفهوم اشاره دارد که ما از ابتدا به گونه‌ای خاص بوده‌ایم و تا به حال نیز همین‌طور باقی مانده‌ایم. مانند حلقه‌ای که از زمان‌های دور در گوش ما قرار دارد، ما هیچ تغییری نکرده‌ایم و همان‌گونه که بودیم، ادامه خواهیم داد.
چشم مدفون چو نهد سر به کنار جامه
به رخ شاهد کمخا نگران خواهد بود
هوش مصنوعی: وقتی چشمی که درون زمین است، سرش را از زیر لباس کنار بزند، شاهد زیبایی از آنچه هست، نگران خواهد شد.
بعد ما و تو بسی صوف سفید و سبزی
که لباس تن هر پیر و جوان خواهد بود
هوش مصنوعی: بعد از اینکه تو را به او ملحق شدند، لباسی سفید و سبز که نشان‌دهنده پیروزی جوانان است، بر تن خواهد کرد.
برو ای دامک شلوار که بر دیدهٔ تو
راز لنگوته نهانست و نهان خواهد بود
هوش مصنوعی: به دقت به حرکات و رفتار خود توجه کن؛ چراکه در درون تو اسراری وجود دارد که ممکن است از چشم دیگران پنهان بماند و همیشه همین‌طور خواهد بود.
رخت قاری اگر از بقچهٔ یاران باشد
خلعت صوف به دوش دگران خواهد بود
هوش مصنوعی: اگر لباس قاری از سبد دوستان او باشد، پس نعمت صوفی بر دوش دیگران خواهد بود.