شمارهٔ ۲۹ - خطاب به میرزا تقی علی آبادی
یا باثه الجزع لولا زته الحادی
لما تنقلت من واد الی وادی
جذبه لطف و میل شماست که این پیر شکسته بال را می کشد. هر جا که خاطرخواه اوست. آن بار مجال صحبتی نشد و زمانه فرصتی نداد تا این بار چه کند؟
نمی دانم در مرثیه نواب غفران مآب فکری کرده اید و دستی بگنجینه طبع قادر و اصداف بحر زاخر خواهید زد یا مانند بحر بی غواص و بزم بی رقاص مهمل و عاطل دارید، لاتسمع الا همسا. امان از آن قصیده که: باد صبا ای سلاله شب هجران یکی دیگر هم برای مرحوم محمدعلی میرزا دیدم که هر که در مقابل آن برخیزد احمق است اگرچه عمعق است. سبحان الله بنده و شما اگرچه مرثیه خوان و مرثیه دانیم چرا تا بحال خود نخوانیم و برای خود ندانیم؟
عمر بگذشت ببیحاصلی و بوالهوسی، تا کی وتا چند، از جوانی تا پیری از پیری تا کجا؟
ای که پنجاه رفت و در خوابی
مگر این پنج روزه دریابی
والسلام
شمارهٔ ۲۸ - خطاب به عبدالحسین خان پسر صدراعظم: مخدوم مکرم من:شمارهٔ ۳۰ - خطاب به محمدحسین میرزا: حکم والا شد. آن که چون انظار فضل و رحمت الهی نسبت بوجود مسعود ما نامتناهی بود، لطف و مرحمت شاهنشاه بلند پایگاه خسرو ملک عالم، زیور نسل آدم، قهرمان ماء و طین، آفتاب زمان و زمین خلدالله ملکه و سلطانه درباره ما از حد نصاب افزون شد و از حصر و حساب بیرون؛ فالحمدالله الذی هدانا لهذا و ماکنا لنهتدی لو لا ان هداناالله. پس بحکم این موهبت سبحانی و مکرمت سلطانی پایه اعتلائی چند در مدارج اوضاع و احوال ما ترقی و تصاعد یافت که زبان از شکر آن قاصر است و بیان از ذکر آن عاجز. و ان تعدوا نعمه الله لا تحصوها. از آن جمله بعد از آن که از طرف اشرف همایون، مهم خطیر پاسداری ثغور آذربایجان بعهدة اهتمام ما مرجوع شد و بیمن توجه و التفات ایالت و تمیمه جلات ما گردید که یکی از آنها دارالدوله کرمانشاهان بود و چون ولایت مزبور موطن اولد و اعقاب شاهزاد مغفور البسه الله حلل النور و مجمع معاشر ایلات و احشام سرحد عراقین اعراب و اعجام است؛ وظیفه رسم چاگری و خدمتگزاری ما آن شد که مزید جهد و اهتمام در مراتب انضباط و انتظام آنجا مبذول داریم ونظر توجه و التفات بر تربیت اخلاف عظام برادر رضوان مقام گماریم که جملگی با فرزندان گرامی ما خود بی تفاوت و فرق اختر یک برج و گوهر یک درج وفرع یک اصل و نور یک شمسند. بنا علی تلک المراتب اصلح وانسب چنان بود که مرزبانی آن ملک و پاسداری آن ثغر را از جانب سنی الجوانب خود بیکی از اولاد برادر مغفور مبرور مفوض و موکول سازیم تا بنحوی که اولیای دولت قاهره زاهره شاهنشاهی از رهگذر تفویض بما آسوده خاطرند، خدام اعتاب مستطاب ما نیر بواسطه تفویض باو مطمئن القلب وفارغ البال باشند.
اطلاعات
قالب شعری: غزل/قصیده/قطعه
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
یا باثه الجزع لولا زته الحادی
لما تنقلت من واد الی وادی
هوش مصنوعی: ای دریغ و افسوس که اگر به خاطر حال و هوای تو نبود، من از این دره به درهی دیگر نمیرفتم.
جذبه لطف و میل شماست که این پیر شکسته بال را می کشد. هر جا که خاطرخواه اوست. آن بار مجال صحبتی نشد و زمانه فرصتی نداد تا این بار چه کند؟
هوش مصنوعی: محبت و اشتیاق شماست که این فرد خسته را به جلو میبرد. هر جایی که برای او جاذبه وجود دارد. در این بار، زمانی برای گپ و گفت پیش نیامد و شرایط به گونهای بود که فرصتی برای عمل به این تمایل وجود نداشت.
نمی دانم در مرثیه نواب غفران مآب فکری کرده اید و دستی بگنجینه طبع قادر و اصداف بحر زاخر خواهید زد یا مانند بحر بی غواص و بزم بی رقاص مهمل و عاطل دارید، لاتسمع الا همسا. امان از آن قصیده که: باد صبا ای سلاله شب هجران یکی دیگر هم برای مرحوم محمدعلی میرزا دیدم که هر که در مقابل آن برخیزد احمق است اگرچه عمعق است. سبحان الله بنده و شما اگرچه مرثیه خوان و مرثیه دانیم چرا تا بحال خود نخوانیم و برای خود ندانیم؟
هوش مصنوعی: نمیدانم آیا درباره مرثیه نواب غفران مآب فکر کردهاید و به عمق نویسندگیتان رسیدهاید یا تنها به تماشا نشستهاید، بدون اینکه عمق آن را دریابید. نباید تنها به صدای خفی گوش دهید. واقعا چه بسا که شعرهایی مثل "باد صبا، ای فرزند شب هجران" را میتوان دید که اگر کسی در مقابل آن قرار بگیرد، احمق است، هرچند که عمیق باشد. خداوند را شکر، ما هر دو با اینکه مرثیهخوان و مرثیهدان هستیم، چرا تاکنون خودمان از آن نخواندهایم و آن را برای خود درک نکردهایم؟
عمر بگذشت ببیحاصلی و بوالهوسی، تا کی وتا چند، از جوانی تا پیری از پیری تا کجا؟
هوش مصنوعی: عمر به بیفایده گذشت و در حال هوسرانی بودیم. تا چه زمانی و به چه مدت؟ از جوانی تا پیری و از پیری به کجا؟
ای که پنجاه رفت و در خوابی
مگر این پنج روزه دریابی
هوش مصنوعی: ای کسی که پنجاه سال از عمرت گذشت و در خواب غفلت هستی، آیا نمیفهمی که این پنج روز زندگی چقدر اهمیت دارد؟