گنجور

شمارهٔ ۱۳۵

به حالم التفات آن ماه‌رو بسیار کم دارد
دل از کم‌التفاتی‌های او بسیار غم دارد
دمی از مهر بیند سوی من آن مه دمی از کین
به سان صبح تیغ التفات او دو دم دارد
چه خوش باغی‌ست عالم پر گل و سوسن چه سود اما
گلَش بویِ تغیّر، سوسنَش رنگِ عدم دارد
نمی‌گردد خیال گرد راهش دور از چشمم
محال است این که خیزد گرد از جایی که نم دارد
از آن لطفی‌ست بر من هر ستم عمری‌ست کآن بدخو
ز بیم طعنه بر من لطف در رنگ ستم دارد
قدِ خم گشته‌ام را چرخ دور انداخت از کویش
کم افتد بر نشانه از کمان تیری که خم دارد
بساط عشق کم می‌ماند از منصوبه خالی
فضولی نیست بازی عشقبازی صد الم دارد

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

به حالم التفات آن ماه‌رو بسیار کم دارد
دل از کم‌التفاتی‌های او بسیار غم دارد
هوش مصنوعی: دل من بسیار غمگین است از بی‌توجهی او، چرا که آن معشوق زیبا هرگز به حال من توجه نمی‌کند.
دمی از مهر بیند سوی من آن مه دمی از کین
به سان صبح تیغ التفات او دو دم دارد
هوش مصنوعی: لحظه‌ای آن ماه زیبا نگاهی مهربانانه به من می‌کند، اما لحظه‌ای دیگر به مانند صبح، به خاطر کینه، تیغی از نگاهش می‌بارد. نگاهی که همواره دو حالت دارد.
چه خوش باغی‌ست عالم پر گل و سوسن چه سود اما
گلَش بویِ تغیّر، سوسنَش رنگِ عدم دارد
هوش مصنوعی: جهان مانند باغی پر از گل و سوسن زیباست، اما چه فایده‌ای دارد وقتی که عطر این گل‌ها نشان‌دهنده تغییر و تحول است و رنگ سوسن‌ها به عدم و ناپایی تعلق دارد؟
نمی‌گردد خیال گرد راهش دور از چشمم
محال است این که خیزد گرد از جایی که نم دارد
هوش مصنوعی: اگر راهی دور از دید من باشد، حتی فکر آن هم برایم ممکن نیست، چرا که نمی‌تواند از جایی که رطوبت دارد، گرد و غبار برود.
از آن لطفی‌ست بر من هر ستم عمری‌ست کآن بدخو
ز بیم طعنه بر من لطف در رنگ ستم دارد
هوش مصنوعی: این جمله بیانگر این است که هر بی‌مهری و ظلمی که به من می‌شود، از سوی فردی بدخلق است که به خاطر ترس از تمسخر و سرزنش دیگران، به نوعی حسن نیت و محبت را در رفتار خود نشان می‌دهد. در واقع، این فرد حتی در رفتارهای ستمگرانه‌اش نیز نخواسته یا ناخواسته به من لطفی می‌کند.
قدِ خم گشته‌ام را چرخ دور انداخت از کویش
کم افتد بر نشانه از کمان تیری که خم دارد
هوش مصنوعی: سرم را در حبّ تو آن‌چنان خم کرده‌ام که مانند تیر کمانی که خم شده است، دوری از تو بر نشانه نمی‌افتد. در واقع، چرخِ روزگار به من این خمیدگی را داده، اما این خمیدگی از تو چیزی کم نمی‌کند.
بساط عشق کم می‌ماند از منصوبه خالی
فضولی نیست بازی عشقبازی صد الم دارد
هوش مصنوعی: عشق همیشه پر از جذابیت‌ها و پیچیدگی‌هاست و به نظر می‌رسد که خلأی در آن وجود ندارد. در این مسیر، بازی در عشق شامل چالش‌ها و نکات ظریفی است که به هر کسی فرصتی می‌دهد تا عواطفش را نشان دهد.

حاشیه ها

1402/12/02 22:03
سیدمحمد جهانشاهی

گُلَش بویِ تغیّر ، سوسنَش رنگِ عدم دارد