گنجور

شمارهٔ ۱۱۹

حقه لعل لبش صد درد دارد در علاج
او ز ما مستغنی و ما را باو صد احتیاج
مه بمحمل می رود منزل بمنزل غالبا
ز آفتاب عارضت دارد تغیر در مزاج
عکس خالت هست در لوح بیاض دیده ام
خوش نماتر ز ابنوسی کان بود پیوند عاج
سینه ام بشکاف و چشمم را بخونریزی در آر
کار شاهانست فتح ملک تعیین خراج
کرده ام پنهان غم دل را ز خوف قطع سر
می کند تاجر متاع خود نهان از بیم باج
رونق از عکس خطت دارد بیاض چشم من
هست این روشن که سیم از سکه می‌گردد رواج
رفعت از خواهی فضولی چون فلک بی قید باش
بر زمین زن گر ز خورشیدت بود بر فرق تاج

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

حقه لعل لبش صد درد دارد در علاج
او ز ما مستغنی و ما را باو صد احتیاج
هوش مصنوعی: لب‌های قرمز او به ظاهر زیبا هستند، اما در دل میلیون‌ها درد و رنج نهفته‌اند. برای درمان این دردها، او به ما نیازی ندارد، اما ما به او بسیار نیازمندیم.
مه بمحمل می رود منزل بمنزل غالبا
ز آفتاب عارضت دارد تغیر در مزاج
هوش مصنوعی: ماه در حال عبور از یک مکان به مکانی دیگر است و غالباً به دلیل تابش آفتاب، حالش دگرگون می‌شود.
عکس خالت هست در لوح بیاض دیده ام
خوش نماتر ز ابنوسی کان بود پیوند عاج
هوش مصنوعی: تصویر چهره‌ات را در صفحه‌ی سفیدی دیده‌ام که از هر چیز دیگری زیباتر است و این زیبایی به قدر لطافت عاج می‌ماند.
سینه ام بشکاف و چشمم را بخونریزی در آر
کار شاهانست فتح ملک تعیین خراج
هوش مصنوعی: دل مرا بشکن و چشمانم را پر از خون کن، زیرا کار بزرگان این است که سرزمین را فتح کنند و مالیات آن را مشخص سازند.
کرده ام پنهان غم دل را ز خوف قطع سر
می کند تاجر متاع خود نهان از بیم باج
هوش مصنوعی: به خاطر ترس از آسیب یا خطر، غم و اندوه خود را پنهان کرده‌ام. مثل تاجر که برای اینکه کالایش را از پرداخت مالیات در امان نگه دارد، آن را مخفی می‌کند.
رونق از عکس خطت دارد بیاض چشم من
هست این روشن که سیم از سکه می‌گردد رواج
هوش مصنوعی: این بیت به زیبایی و جذابیت چشم‌ها و خط زیبای کسی اشاره دارد. شاعر می‌گوید که زیبایی چشم‌ها و نوشته‌های آن شخص باعث رونق و شکوه می‌شود، و به نوعی این زیبایی‌ها مانند نقره‌ای هستند که به وسیله سکه رواج پیدا می‌کنند. در واقع، زیبایی و خوشنویسی می‌تواند قدرت و تاثیر زیادی به اطرافش ببخشد.
رفعت از خواهی فضولی چون فلک بی قید باش
بر زمین زن گر ز خورشیدت بود بر فرق تاج
هوش مصنوعی: حضور با وقار و بی‌قید و شرطی را مانند آسمان تجربه کن. اگر مقام و جایگاهی بالا را نصیب تو کرد، با نیکو کاری و بزرگواری آن را بر سر خود بگذار.