شمارهٔ ۴۵
نه هر که روی نبی دید سروری داند
نه هر که آینه سازد، سکندری داند
کسی که اکثر عمرش به بتپرستی رفت
چسان هدایت دین پیمبری داند؟
کسی که در ره دین کج نهد قدم ز اول
زره برون رود آخر چه رهبری داند
هزار در که هر یک هزار بگشاید
ز علم تا نبود چون کسی سری داند
به جز خدای نداند امام عالم کیست
که قدر گوهر یک دانه گوهری داند
نجات خلق ز غرقاب جهل کار علی است
در این محیط نه هر کس شناوری داند
مقام راهبری گر به حق بود نیکوست
وگرنه هر که تو بینی ستمگری داند
جهان و کار جهان گرچه در هم است ای فیض
ولی مدبّر کل دادگستری داند
اطلاعات
وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
منبع اولیه: سید صادق هاشمی
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
نه هر که روی نبی دید سروری داند
نه هر که آینه سازد، سکندری داند
هوش مصنوعی: هر کسی که پیامبر را ببیند، لزوماً نمیداند چگونه رهبری کند، و هر کسی که آینهای بسازد، نمیتواند به خوبی هنر سکندر را بداند.
کسی که اکثر عمرش به بتپرستی رفت
چسان هدایت دین پیمبری داند؟
هوش مصنوعی: کسی که بخش عمدهای از زندگیاش را به پرستش بتها گذراند، چگونه میتواند راه درست دین پیامبران را بشناسد و هدایت شود؟
کسی که در ره دین کج نهد قدم ز اول
زره برون رود آخر چه رهبری داند
هوش مصنوعی: کسی که در مسیر دین قدمهای نادرستی بردارد، از همان ابتدا از زره محافظ خود خارج میشود و در نهایت نمیتواند رهبری را به درستی درک کند.
هزار در که هر یک هزار بگشاید
ز علم تا نبود چون کسی سری داند
هوش مصنوعی: اگر هزار در وجود داشته باشد و هر یک از آنها راهی به علم بگشاید، باز هم به این معنی نیست که هیچ کس نمیتواند به درستی چیزی را بداند.
به جز خدای نداند امام عالم کیست
که قدر گوهر یک دانه گوهری داند
هوش مصنوعی: تنها خداوند میداند که ولیّ و رهبر واقعی چه کسی است و هیچکس دیگری نمیتواند ارزش و اهمیت یک فرد خاص را بشناسد و درک کند.
نجات خلق ز غرقاب جهل کار علی است
در این محیط نه هر کس شناوری داند
هوش مصنوعی: نجات مردم از جهل و نادانی، کار علی است. در این جامعه، هر کسی نمیتواند به راحتی شنا کند و غرق نشود.
مقام راهبری گر به حق بود نیکوست
وگرنه هر که تو بینی ستمگری داند
هوش مصنوعی: اگر مقام رهبری در راستای حقیقت باشد، بسیار پسندیده است، اما اگر نباشد، هر کسی که بخواهی، ظالمی خواهد بود.
جهان و کار جهان گرچه در هم است ای فیض
ولی مدبّر کل دادگستری داند
هوش مصنوعی: اگرچه همهچیز در دنیا و جریانهای آن به هم آمیخته است، اما آن کسی که همه چیز را تدبیر میکند و به قضاوت حقیقت میپردازد، این مسائل را به خوبی میشناسد و درک میکند.