گنجور

غزل شمارهٔ ۹۱۹

در دیده‌ام چه نور روانست آن یکی
این طرفه تر ز دیده نهان است آن یکی
ارباب حسن اگر چه بدل جای کرده‌اند
لیکن تن‌اند جمله و جانست آن یکی
گاهی باین و گاه بآن میرود گمان
هم این و آن نه این و نه آنست آن یکی
هم او جهان و هم ز جهان برتر است او
چون با تو جان که جان جهانست آن یکی
در دائره زمان و مکان زو نشان مجو
بالاتر از زمان و مکانست آن یکی
تا چند گوش بر خبر و چشم بر دلیل
بگشای چشم دل که عیانست آن یکی
تاکی از ین و آن طلبی آنکه با تو هست
بگذر ز این و آن که همانست آن یکی
در شأن آن یکی ببیان گفتگو مکن
برتر ز گفتگو و بیانست آن یکی
خاموش باش فیض که از وصف برتر است
دیگر مگو چنین و چنانست آن یکی

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: کتابخانه تصوف

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

در دیده‌ام چه نور روانست آن یکی
این طرفه تر ز دیده نهان است آن یکی
هوش مصنوعی: در چشمانم نوری در حرکت است، اما آن یکی که اینجا پنهان است، جالب‌تر و شگفت‌انگیزتر به نظر می‌رسد.
ارباب حسن اگر چه بدل جای کرده‌اند
لیکن تن‌اند جمله و جانست آن یکی
هوش مصنوعی: اگرچه مردم نیکوکار برای انجام کارهای خوب، ممکن است ظاهراً تغییراتی در رفتار یا شکل خود بدهند، اما در واقع همگی آنها از یک روح و هدف مشترک برخوردارند.
گاهی باین و گاه بآن میرود گمان
هم این و آن نه این و نه آنست آن یکی
هوش مصنوعی: گاهی به یک سمت می‌رود و گاهی به سمت دیگر، اما در واقع نه به این سمت است و نه به آن سمت، بلکه موضوع دیگری است.
هم او جهان و هم ز جهان برتر است او
چون با تو جان که جان جهانست آن یکی
هوش مصنوعی: او هم جهان است و هم برتر از آن، زیرا همان‌طور که جان تو، جان جهان است.
در دائره زمان و مکان زو نشان مجو
بالاتر از زمان و مکانست آن یکی
هوش مصنوعی: در دایره زمان و مکان به دنبال نشانه‌ای از او نباش، زیرا آن موجودی که مورد نظر است فراتر از زمان و مکان است.
تا چند گوش بر خبر و چشم بر دلیل
بگشای چشم دل که عیانست آن یکی
هوش مصنوعی: مدام گوش به خبرها و چشم به دلایل دوخته‌ای، اما چشم دل خود را باز کن که حقیقت به وضوح نمایان است.
تاکی از ین و آن طلبی آنکه با تو هست
بگذر ز این و آن که همانست آن یکی
هوش مصنوعی: تا کی به دنبال این و آن باشی؟ بهتر است که از آنچه بی‌فایده است بگذری و به آنچه که در کنار توست توجه کنی، چرا که همان یکی که کنارت است، ارزشمندتر است.
در شأن آن یکی ببیان گفتگو مکن
برتر ز گفتگو و بیانست آن یکی
هوش مصنوعی: با کسی که در مقام و مرتبه بالایی قرار دارد، درباره او صحبت نکن؛ زیرا آن شخص از کلمات و بیان فراتر است و ویژگی‌هایش درک عمیق‌تری می‌طلبد.
خاموش باش فیض که از وصف برتر است
دیگر مگو چنین و چنانست آن یکی
هوش مصنوعی: سکوت کن، فیض، زیرا که بیان توصیف تو بالاتر از کلام است. دیگر از این چیزها نگو که آن یکی نیز چنین و چنان است.